rehber, İstanbul Kültür Sanat Vakfı - İKSV [PDF]

14° İstanbul Bienali — 14th Istanbul Biennial

REHBER

TUZLU SU SALTWATER GUIDEBOOK 5.9.2015 — 1.11.2015

Büyükada, 18 Ağustos 2014. Fotoğraf © Francis Alÿs Büyükada, 18 August 2014. Photo © Francis Alÿs

TUZLU SU Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori SALTWATER A Theory of Thought Forms Şek illen d iren / D r af t e d by

Carolyn Christov-Bakargiev

Çizginin nereye çekileceğini, nerede geri çekileceğini, nerede yaklaşıp nerede uzaklaşacağını araştırıyor. Bunu, açık denizlerde, düz yüzeyler üzerinde parmak uçlarımızla yaptığı gibi, sualtının derinliklerinde, kat kat şifrelemeler açılmadan önce de yapıyor.

It looks for where to draw the line, to withdraw, to draw upon, and to draw out. It does so offshore, on the flat surfaces with our fingertips, but also in the depths, underwater, before the enfolded encoding unfolds.

Boğaziçi ekseninde kentin geneline yayılan bu sergi, dünyayı şiirsel ve politik olarak şekillendiren ve dönüştüren, görünür ve görünmez farklı dalga örüntülerini ve frekanslarını, su akıntılarını ve yoğunluklarını ele alıyor. Sanatla birlikte ve sanat aracılığıyla yas tutuyor, hatırlıyor, kınıyor, iyileşmeye çalışıyoruz ve kendimizi bu mekânda beraber yaşamış birçok topluluğun neşe ve canlılık olasılıklarına adıyor, formdan yeşeren yaşama sıçrıyoruz. 14. İstanbul Bienali’ni ziyaret ettiğinizde tuzlu suyun üstünde epey zaman geçireceksiniz. Mekânlar arasında, özellikle de vapurlarla yapılacak seyahatlerle, ziyaretçilerin sanatı deneyimleme süreleri yavaşlayacak. Bu da çok sağlıklı, çünkü tuzlu su solunum problemleriyle pek çok başka hastalığın iyileşmesine yardımcı olduğu gibi sinirleri de yatıştırıyor. TUZLU SU, müzelerin yanı sıra tekneler, otel odaları, eski bankalar, otoparklar, bahçeler, okullar, dükkânlar ve özel konutlar gibi kara ve su üzerindeki geçici yerleşim alanlarına yayılacak. Yolculuk devamlılık gösterse de, rehber altı ana bölgeye odaklanıyor: Boğaz'ın Kuzeyi, Beyoğlu, Şişli, Tarihi Yarımada, Kadıköy ve Adalar. Her biri hayatlarınızda bir güne tekabül edebilir.

CCB

This city-wide exhibition on the Bosphorus considers different frequencies and patterns of waves, the currents and densities of water both visible and invisible that poetically and politically shape and transform the world. With and through art, we mourn, commemorate, denounce, try to heal, and we commit ourselves to the possibility of joy and vitality, of many communities that have co-inhabited these spaces, leaping from form to flourishing life. When you visit the 14th Istanbul Biennial, you will spend quite a bit of time on salt water. There is a slowing down of the experience of art due to the travel between venues, especially on ferries. This is very healthy: salt water helps to heal respiratory problems and many other illnesses, as well as calming the nerves. SALTWATER takes place in museums and also in temporary spaces of habitation on land and on sea, such as boats, hotel rooms, former banks, garages, gardens, schools, shops and private homes. Although the journey is continuous, this guidebook looks at six main areas: the Northern Bosphorus, Beyoğlu, Şişli, the Old City, Kadıköy and the Princes’ Islands. Each might correspond to a day in your lives.

CCB

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

SALTWATER: A Theory of Thought Forms hovers around a material – salt water – and the contrasting image-forms of knots and waves.

«

TUZLU SU: Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori, bir materyalin –tuzlu su– ve düğümlerle dalgaların çelişen imge-biçimlerinin etrafında dönüyor.

VII

Satellite images provided by Yandex. ©

Ö n s ö z / Fo r e w o r d

14. İstanbul Bienali Rehberi İstanbul Kültür Sanat Vakfı ve Yapı Kredi Yayınları tarafından, Vehbi Koç Vakfı’nın katkılarıyla yayımlanmıştır. The Guidebook to the 14th Istanbul Biennial is copublished by the Istanbul Foundation for Culture and Arts and Yapı Kredi Publications with the invaluable contribution of Vehbi Koç Foundation.

BİENAL SPONSORU / BIENNIAL SPONSOR

İçi n de k i l e r / C o nte nts

Katılımcılar / Pa r ticip a nt s

Katılımcılar / Participants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII

Katılımcı / Participant

Mekânlar / Venues . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVII Ziyaretçi Bilgileri / Visitor Information . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVIII

Mekân / s. / Venue p.

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Etel Adnan . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 70

Patrick Blanc . . . . . . . . . . . . C21 . . . 58

Vernon Ah Kee . . . . . . . . . . . C21 . . . 68

Iwona Blazwick . . . . . . . . . . C21 . . . 99

14. İstanbul Bienali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XX

Haig Aivazian . . . . . . . . . . . . C20 . . 47

Karl Blossfeldt . . . . . . . . . . . C21 . . . 58

The 14

Ali Akay . . . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 102

Anna Boghiguian . . . . . . . . C20 . . 45

Meriç Algün Ringborg . . . C15 . . . 39

Kristina Buch . . . . . . . . . . . . C10 . . . 34

Alternatif Üretim . . . . . . . . C8 . . . 107

Hera Büyüktaşçıyan . . . . . C20 . . 47

TUZLU SU’da Nasıl Gezilir: Tuz Biçimleri Üzerine Bir Teori . . . . . . . XXII

Halil Altındere . . . . . . . . . . C8 . . . 101

James Cameron . . . . . . . . . . C21 . . 108

How to Navigate SALTWATER: A Theory of Salt Forms . . . . . . . . XXIV

Francis Alÿs . . . . . . . . . . . . . C12 . . . 36

Janet Cardif f &

Ayreen Anastas . . . . . . . . . . B1 . . . . 12

George Bures Miller . . . . . . C18 . . . 42

Wes Anderson . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

Niki Caro . . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . 109

Song-Ming Ang . . . . . . . . . . . C21 . . . 61

Francesco Cavalli . . . . . . . . C8 . . . 102

Giovanni Anselmo . . . . . . . C1 . . . . 22

Taner Ceylan . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 63

Artıkişler Kolektif i . . . . . . C21 . . . 64

Edgar Cleijne . . . . . . . . . . . . C21 . . . 69

Artıkişler Kolektif i . . . . . . F1 . . . . 83

Beatriz Colomina . . . . . . . . C21 . . 100

Ed Atkins . . . . . . . . . . . . . . . . G4 . . . 92

Francesca Cubillo . . . . . . . . C21 . . 101

Bige Ö re r th

Istanbul Biennial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XXI

C a ro lyn Chr i stov-B akargiev

Mekânlar / Ve nue s A. Boğaz’ın Kuzeyi / Northern Bosphorus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 B. Şişli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 C. Beyoğlu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 D. Boğaz / Bosphorus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 E. Balat, Tarihi Yarımada / Balat, Old City . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 F. Kadıköy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 G. Adalar / Princes' Islands . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Etkinlikler / Events

Gabrielle Baglione, Cédric

Richard E . Cytowic . . . . . . . G3. . . 100

Crémière, Jacqueline Goy,

Cansu Çakar . . . . . . . . . . . . . C2 . . . . 24

Stéphane Schmitt . . . . . . . . C21 . . . 49

Levent Çalıkoğlu . . . . . . . . . C21 . . 103

Söz Edimleri ve Söylem Formları

Jennifer Baichwal . . . . . . . . C21 . . 108

Ayşe Çavdar . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Speech Acts and Forms of Discourse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Sonia Balassanian . . . . . . . . C21 . . . 62

Aslı Çavuşoğlu . . . . . . . . . . . C21 . . . 70

Lynda Benglis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180

Raimondo Tommaso

Annie Besant . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 54

D’Aronco . . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 56

Annie Besant (Lea Porsager

Charles Darwin . . . . . . . . . . C21 . . . 56

Filmler / Films . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Çocuklar ve Gençler İçin Eğitim Programları Education Programme for Children and Youth . . . . . . . . . . . . . . . . 110

aracılığ ıyla / Medium Lea

Juan A. De Carlos . . . . . . . . G3. . . 100

Porsager) . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 65

Tacita Dean . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 59

Beyoğlu Aya Triyada Ermeni

Elmas Deniz . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 63

Uluslararası Dostlar ve Hamiler Kurulu

Kilisesi Korosu / The Beyoğlu Holy

Penelope Deutscher . . . . . . . . . . . . 101

International Friends and Patrons Council . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123

Trinity Armenian Church

İrini Dimitriyadis . . . . . . . . C20 . 104

Teşekkürler / Acknowledgements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Choir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C20 . . 47

Marguerite Duras . . . . . . . C21 . . 109

Paralel Etkinlikler / Parallel Events . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

Alice von Bieberstein . . . . C8 . . . 102

Övül Durmuşoğlu . . . . . . . . C8 . . . . 99

Olcay Bingöl . . . . . . . . . . . . . C7 . . . 106

Dora Enconomu . . . . . . . . . . . . . . . . 103

S on Kısım / End Matter Kolofon / Colophon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Ödünç Verenler / Lenders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Cevdet Erek . . . . . . . . . . . . . C5 . . . . 29

Munggurrawuy

Steven Henry Madof f . . . . G1 . . . . 99

Emin Özsoy . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 60

Esra Ersen . . . . . . . . . . . . . . . C3 . . . . 26

Yunupingu . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 66

Djambawa Marawili . . . . . . C21 . . . 67

İz Öztat & Fatma Belkıs . . C3 . . . . 26

Tolga Etgü . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 180

Alice Guy-Blaché . . . . . . . . . C21 . . 108

Daria Martin . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 55

Prabhakar Pachpute . . . . . C20 . . 46

Bracha L . Ettinger . . . . . . . C1 . . . . 23

Patricio Guzmán . . . . . . . . . C21 . . 109

Daria Martin . . . . . . . . . . . . . G6 . . . 94

Pad.ma (Shaina Anand, Lawrence

Bedri Rahmi Eyüboğlu . . . C21 . . . 64

Deniz Gül . . . . . . . . . . . . . . . . C7 . . . . .31

Chus Martínez . . . . . . . . . . . C3 . . . 100

Liang, Jan Gerber, Sebastian

Hannah Feldman . . . . . . . . . C28 . 102

Ahmet Gürata . . . . . . . . . . . . C8 . . . 105

Fabio Mauri . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 59

Lütgert) . . . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Robert Flaherty . . . . . . . . . . C21 . . 109

Hakan Gürvit . . . . . . . . . . . . G3. . . 100

Elena Mazzi . . . . . . . . . . . . . . C3 . . . . 27

Orhan Pamuk . . . . . . . . . . . . C21 . . . 61

Pathé Frères . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

Irena Haiduk . . . . . . . . . . . . C3 . . . . 27

Cildo Meireles . . . . . . . . . . . . C21 . . . 65

Adrian Parr . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 101

Su Friedrich . . . . . . . . . . . . . C21 . . 109

Semi Hakim . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 100

Onur Metin . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 105

Parrhesia Dostları

Karl von Frisch . . . . . . . . . . . C21 . . . 56

Jan Peter Hammer . . . . . . C21 . . 108

Millirrpum, Djalalingba,

Cemiyeti / Society of the

Rene Gabri . . . . . . . . . . . . . . . B1 . . . . 12

Lubaina Himid . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

Diambalipu, Djayila, Dundiwuy,

Friends of Parrhesia . . . . . B1 . . . . 12

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu

John Huston . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

Dhuygala, Raijyin, Manuna,

Rupali Patil . . . . . . . . . . . . . . C20 . . 46

Açık Okul

Pierre Huyghe . . . . . . . . . . . G8 . . . 96

Larrakan, Wulanybuma,

Christine Taylor Patten . C1 . . . . 23

Galata Greek Primary School

Emre Hüner . . . . . . . . . . . . . . C20 . . 45

Wawunymarra,

Jef frey Peakall . . . . . . . . . . C21 . . . 60

The Open School . . . . . . . . . C20 . . 47

Richard Ibghy &

Nyabilingu . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 66

Zeyno Pekünlü . . . . . . . . . . . C17 . . . 41

Ellen Gallagher . . . . . . . . . . C21 . . . 68

Marilou Lemmens . . . . . . . . C21 . . . 52

Hayao Miyazaki . . . . . . . . . . C21 . . 108

Giuseppe Pellizza da

Vittorio Gallese . . . . . . . . . . C8 . . . 106

William Irvine, Dustin Kleckner,

Wonggu Mununggurr, Natjialma,

Volpedo . . . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 63

Émile Gallé . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 55

Martin Scheeler . . . . . . . . . . C21 . . . 57

Maw’ ve/and Dhangatji

Wolfgang Petersen . . . . . . . C21 . . 109

Mario García Torres . . . . . . . . . . . 103

Nikita Kadan . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 70

Mununggurr . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 66

Susan Philipsz . . . . . . . . . . . G5. . . . 93

Fernando García-Dory . . . C8 . . . . 32

Tolga Karaçelik . . . . . . . . . . C21 . . 109

Waka Mununggurr . . . . . . . C21 . . 101

Heather Phillipson . . . . . . C6 . . . . 30

Theaster Gates . . . . . . . . . . C4. . . . 28

William Kentridge . . . . . . . G3. . . . 91

Nguyên Huy An . . . . . . . . . . . C8 . . . . .13

Lucia Pietroiusti . . . . . . . . C6 . . . 102

Ezra Getzler . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 102

Vahakn Keshishian . . . . . . . C8 . . . 104

Ingo Niermann . . . . . . . . . . . C21 . . 107

Michelangelo Pistoletto . . C21 . . . 63

Liam Gillick . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 52

Merve Kılıçer . . . . . . . . . . . . G2. . . . 90

Hans-Ulrich Obrist . . . . . . . C21 . . 100

Griselda Pollock . . . . . . . . . C8 . . . . 99

Arshile Gorky . . . . . . . . . . . . C9 . . . . 33

Ufuk Kocabaş . . . . . . . . . . . . C21 . . . 60

Ersan Ocak . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 105

Alexander Provan . . . . . . . . C8 . . . 102

Boris Groys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Lucia Koch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

Zeynep Oğ uz . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Ana Prvački . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 54

Paul Guiragossian . . . . . . . C21 . . . 65

Koop Ularca . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 100

Senam Okudzeto . . . . . . . . . C21 . . . 69

Arlette Quỳnh-Anh Trân . C8 . . . 102

Gawirrin Gumana,

Stephan Köster . . . . . . . . . . C21 . . 108

Füsun Onur . . . . . . . . . . . . . . D1 . . . . 75

Walid Raad . . . . . . . . . . . . . . . C19 . . . 43

Djambawa Marawili,

Frans Krajcberg . . . . . . . . . C21 . . . 59

Sevgi Ortaç . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Michael Rakowitz . . . . . . . . C20 . . 46

Boliny Wanambi . . . . . . . . . . C21 . . . 67

Jacques Lacan . . . . . . . . . . . C21 . . . 57

Gülbahar Örnek . . . . . . . . . . C8 . . . 103

Vilayanur S.

Gumuk Gumana, Mundukul

Adila Laïdi-Hanieh . . . . . . . C21 . . 103

Xangul Özbey . . . . . . . . . . . . C8 . . . 107

Ramachandran . . . . . . . . . . C21 . . . 55

Marawili, Mawalan Marika,

Caoimhín Mac Giolla Léith . . C81 . . 100

Önder Özengi . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Santiago Ramón y Cajal . . C21 . . . 54

Wandjuk Marika ve / and Mawalan

Liu Ding . . . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 71

Neşe Özgen . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

Cheng Ran . . . . . . . . . . . . . . . C3 . . . . 27

Marika, Wonggu Mununggurr,

Marcos Lutyens . . . . . . . . . . G1 . . . . 89

Ferhat Özgür . . . . . . . . . . . . . C21 . . 109

Marwan Rechmaoui . . . . . . C21 . . . 62

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Katılımcı / Participant

Mekân / s. / Venue p.

Mekânlar / Venue s

Steve Reinke . . . . . . . . . . . . . C21 . . 109

Chick Strand . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

A Boğaz’ın Kuzeyi Northern Bosphorus

Kevin Reynolds. . . . . . . . . . . C21 . . 108

Will Stubbs . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . 101

James Richards . . . . . . . . . . C21 . . 108

Müge Turan . . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

A1 Rumeli Feneri Rumelifeneri Köyü, Sarıyer

Haris Rigas . . . . . . . . . . . . . . C20 . 105

Nazan Üstündağ. . . . . . . . . . C8 . . . 107

A2 Riva Kumsalı / Riva Beach

Pietro Rigolo . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 107

Jean-Michel Vappereau . . C21 . . 103

Theodor Ringborg . . . . . . . C8 . . . 101

Ben Vickers . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 107

Roberto Rossellini . . . . . . . C21 . . 109

Adrián Villar Rojas . . . . . . G7 . . . . 95

Joachim Rønning & Espen

Wang Hui . . . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 107

Sandberg . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

Lawrence Weiner . . . . . . . . . A1 . . . . . 6

Georgia Sagri . . . . . . . . . . . . C21 . . . 71

Lawrence Weiner . . . . . . . . . C14 . . . 38

B Şişli B1 Hrant Dink Foundation and Agos – Parrhesia Merkezi Hrant Dink Vakfı and Agos – Centre for Parrhesia Halaskargazi Cad. Sebat Apt. No: 74/1 Osmanbey B2 Hrant Dink Vakfı ve Agos Hrant Dink Foundation and Agos Anarad Hığutyun Binası Papa Roncalli Sok. No: 128 Harbiye

E . Belit Sağ . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 105

Lawrence Weiner . . . . . . . . . C21 . . . 71

Güliz Sağlam . . . . . . . . . . . . C8 . . . 105

Guido van der Werve . . . . . C21 . . 109

Sarkis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 71

Andrew Yang . . . . . . . . . . . . . A 2. . . . . 7

C Beyoğlu

Grace Schwindt . . . . . . . . . . C21 . . . 62

Andrew Yang . . . . . . . . . . . . . C20 . . 48

Aurora Scotti . . . . . . . . . . . . C8 . . . 100

Göksun Yazıcı . . . . . . . . . . . . C8 . . . 104

C1 ARTER Asmalı Mescit Mah. İstiklal Cad. No: 211 Beyoğlu

Leonas Seliukas . . . . . . . . . C21 . . 103

Pınar Yoldaş . . . . . . . . . . . . . G1 . . . . 89

Aslı Seven . . . . . . . . . . . . . . . C20 . 105

Seda Yörüker . . . . . . . . . . . . C20 . 103

Jeremy Shaw . . . . . . . . . . . . . C21 . . 108

Elvan Zabunyan . . . . . . . . . . C21 . . . 99

Wael Shawky . . . . . . . . . . . . . E1 . . . . 79

Fahrelnissa Zeid . . . . . . . . . C21 . . . 58

Robert Smithson . . . . . . . . . C21 . . . 68

Fahrelnissa Zeid . . . . . . . . . C21 . . . 69

Ania Soliman . . . . . . . . . . . . C13 . . . 37

Boğos Levon Zekiyan . . . . C20 . 106

Solveig Øvstebø . . . . . . . . . . C8 . . . 100 Fredrik Carl Mülertz Størmer (Thale Elisabeth Sørlie, Arne B. Langleite) . . . . . . . . C1 . . . . 22 Peter Tait . . . . . . . . . . . . . . . . C21 . . . 57 Güher Tan . . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 107 Pelin Tan & Anton Vidokle. . . . . . . . . . . . C16 . . . 40 Tangör Tan . . . . . . . . . . . . . . C8 . . . 106 Leslie Thornton . . . . . . . . . . C21 . .108 Lev Troçki / Leon Trotsky C21 . . . 61

C2 FLO Binası (Anadolu Pasajı) FLO Building (Anatolian Passage) Kuloğlu Mah. İstiklal Cad. Anadolu Han, No: 201 Beyoğlu C3 Özel İtalyan Lisesi The Italian High School Tomtom Mah. Tomtom Kaptan Sok. No: 3 Beyoğlu C4 Dükkân / Store Hacımimi Mah. Boğazkesen Cad. No: 106 C5 Otopark / Garage Boğazkesen Sok. No: 108/A Hacımimi Mah. Beyoğlu C6 The House Hotel Galatasaray Hacımimi Mah. Bostanbaşı Cad. No: 19 Beyoğlu C7 Ev / House Firuzağa Mah. Bostanbaşı Sok. No: 30 Beyoğlu C8 Cezayir Firuzağa Mah. Hayriye Cad. No: 12 Beyoğlu

C9 Masumiyet Müzesi The Museum of Innocence Firuzağa Mah. Dalgıç Sok. No:2 Beyoğlu

D Boğaz / Bosphorus D1 Balıkçı Teknesi / Fishing Boat

C10 Otopark / Garage Çukurcuma Cad. No: 7 Hacımimi Mah. Beyoğlu

E Balat, Tarihi Yarımada Balat, Old City

C11 Fransız Yetimhanesi French Orphanage Firuzağa Mah. Boğazkesen Cad. No: 65 Beyoğlu

E1 Küçük Mustafa Paşa Hamamı Küçük Mustafa Paşa Hammam Yavuz Sultan Selim Mah. Müstatik Cad. No: 23-35 Fatih

C12 DEPO Hacımimi Mah. Lüleci Hendek Cad. No: 12 Beyoğlu

F Kadıköy

C13 Pera Müzesi / Pera Museum Asmalı Mescit Mah. Meşrutiyet Cad. No: 65 Beyoğlu

F1 Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi / Tunca Subaşı & Çağrı Saray Studio Rasimpaşa Mah. İskele Sok. No: 74/A Kadıköy

C14 Casa Garibaldi Asmalı Mescit Mah. Deva Çıkmazı Beyoğlu

G Adalar / Princes' Islands

C15 ADAHAN Otel ADAHAN Hotel Asmalı Mescit Mah. General Yazgan Sok. No: 14 Beyoğlu

G1 Kaptan Paşa Deniz Otobüsü Kaptan Paşa Sea Bus Büyükada İDO İskelesi Büyükada İDO Pier

C16 ADAHAN Cistern ADAHAN Sarnıcı Asmalı Mescit Mah. General Yazgan Sok. No: 14 Beyoğlu

G2 Büyükada Halk Kütüphanesi Büyükada Public Library Nizam Mah. 23 Nisan Cad. No:41 Adalar

C17 SALT Galata Arap Cami Mah. Bankalar Cad. No: 11 Beyoğlu

G3 Splendid Palas Oteli Hotel Splendid Palace Nizam Mah. 23 Nisan Cad. No: 53 Adalar

C18 Vault Karaköy The House Hotel Arap Cami Mah. Bankalar Cad. No:5 Beyoğlu C 19 Kasa Galeri Bereketzade Mah. Bankalar Cad. No: 2 Minerva Han Beyoğlu C 20 Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School Hacımimi Mah. Kemeraltı Cad. No: 49 Beyoğlu C21 İstanbul Modern Istanbul Modern Meclis-i Mebusan Cad. Liman İşletmeleri Sahası Tophane

G4 Rizzo Palas / Rizzo Palace Nizam Mah. Kadıyoran Cad. No: 29 Adalar G5 Mizzi Köşkü / Mizzi Mansion Nizam Mah. Çankaya Cad. No: 31 Adalar G6 Çankaya 57 Nizam Mah. Çankaya Cad. No: 57 Adalar G7 Troçki Evi / Trotsky House Nizam Mah. Hamlacı Sok. No: 4 Adalar G8 Sivriada 40°52 32 N 28°58 18 E

Mekân ve Ziyare t ç i B i l g i l e r i Venu e a nd Vi si t or I n fo r m a t i on 14. İstanbul Bienali ücretsiz olarak gezilebilecek.*

Admission to the 14th Istanbul Biennial is free of charge.*

Mekânlar Pazartesi günleri hariç her gün 10:00–18:00 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Açılış ha#asına özel olarak, 7 Eylül Pazartesi günü tüm mekânlar açık olacaktır.

The biennial venues are open 10:00–18:00 every day except Mondays. All venues will be open on Monday 7 September during the opening week.

Perşembe günleri İstanbul Modern 20:00’ye kadar, Masumiyet Müzesi ise 21:00’e kadar açık olacaktır.

On Thursdays, İstanbul Modern will be open until 20:00 and The Museum of Innocence until 21:00.

SALT Galata Pazar ve Pazartesi günleri kapalıdır, Salı–Cumartesi günleri arasında 10:00’dan 20:00’e kadar ziyaret edilebilir. Açılış ha#asında 6 Eylül Pazar günü açık olacaktır.

Closed on Sundays and Mondays, SALT Galata can be visited from 10:00–20:00, Tuesday to Saturday. It will be open on Sunday 6 September during the opening week.

Splendid Palas Oteli açılış ha#asında özel olarak 10:00’da, kalan günlerde ise 11:00’de açılır.

Hotel Splendid Palace opens at 10:00 during the opening week and at 11:00 for the rest of the biennial.

Pera Müzesi Pazar günleri 12:00’de açılır.

Pera Museum opens at 12:00 every Sunday.

Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi yalnızca ha#a sonları 12:00–18:00 arasında ziyaret edilebilirken, Pazartesi hariç ha#a içi günleri randevu ile gezilebilmektedir. Randevu için: (549) 781 85 16

Tunca Subaşı & Çağrı Saray Workshop is open to the public only on weekends between 12:00–18:00, but can be visited by appointment on weekdays except for Mondays. For an appointment, call +90 (549) 781 85 16

Kurban Bayramı’nın ilk günü olan 24 Eylül tarihinde tüm bienal mekânları kapalıdır. Kurban Bayramı’nın ikinci gününden itibaren (25–27 Eylül arasında) İstanbul Modern, Pera Müzesi, ARTER ve Masumiyet Müzesi açık, diğer mekânlar kapalı olacaktır.

All venues will be closed on 24 September, the first day of national holiday. As of the 2nd day of holiday (between 25–27 September) İstanbul Modern, Pera Museum, ARTER and The Museum of Innocence opens while other venues remain closed.

Hrant Dink Vakfı ve Agos – Parrhesia Merkezi için program daha sonra duyurulacaktır.

Programme for Hrant Dink Foundation and Agos – Centre for Parrhesia will be announced later.

Bienal internette: 14b.iksv.org facebook z
CF6CC2A
z
6=BC.4A.;
R6BC.=/D:/62=.:6 #istanbulbienali #tuzlusu Bienali Vodafone Red’in katkılarıyla hayata geçirilen ücretsiz İKSV Mobil uygulamasıyla gezebilirsiniz. Sergi mekânlarında anlık bildirimler alabilmek için Bluetooth’u açık tutmayı unutmayın.

Biennial on the web: 14b.iksv.org facebook z
CF6CC2A
z
6=BC.4A.;
R6BC.=/D:/62=.:6
#istanbulbiennial #saltwater Visit the biennial with the free İKSV Mobil app powered by Vodafone Red. Don’t forget to keep Bluetooth on for push notifications at exhibition venues.

Ücretsiz İKSV Kitaplık uygulamasıyla bienalin tüm yayınlarını iPad’inizden de okuyabilirsiniz.

You can download the biennial publications to your iPad with the free İKSV Kitaplik app.

*Masumiyet Müzesi’ne giriş biletli olarak sağlanacak.

*There is an entrance fee to visit the Museum of Innocence.

14. İstanbul Bienali ücretsiz olarak gezilebilecek.*

Admission to the 14th Istanbul Biennial is free of charge. *

Mekânlar Pazartesi günleri hariç her gün 10:00–18:00 saatleri arasında ziyaret edilebilir.

The biennial venues are open 10:00–18:00 everyday except Mondays.

Perşembe günleri İstanbul Modern 20:00’ye kadar, Masumiyet Müzesi ise 21:00’e kadar açık olacaktır.

On Thursdays, İstanbul Modern will be open until 20:00 and The Museum of Innocence until 21:00.

SALT Galata Pazar ve Pazartesi günleri kapalıdır, Salı–Cumartesi günleri arasında 10:00’dan 20:00’e kadar ziyaret edilebilir. Açılış ha#asına özel olarak 6 Eylül Pazar ve 7 Eylül Pazartesi günleri açık olacaktır.

Closed on Sundays and Mondays, SALT Galata can be visited from 10:00–20:00, Tuesday to Saturday. It will be open on Sunday 6 September and Monday 7 September during the opening week.

Splendid Palas Oteli açılış ha#asında özel olarak 10:00’da, kalan günlerde ise 11:00’de açılır.

Hotel Splendid Palace opens at 10:00 during the opening week and at 11:00 for the rest of the biennial.

Pera Müzesi Pazar günleri 12:00’de açılır.

Pera Museum opens at 12:00 every Sunday.

Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi yalnızca ha#a sonları 12:00–18:00 arasında ziyaret edilebilirken, Pazartesi hariç ha#a içi günleri randevu

Tunca Subaşı & Çağrı Saray Workshop is open to the public only on weekends between 12:00–18:00, but can be visited by appoint-

ile gezilebilmektedir. Randevu için: (549) 781 85 16

ment on weekdays except for Mondays. For an appointment, call +90 (549) 781 85 16

Kurban Bayramı’nın birinci günü olan 23 Eylül’de tüm mekânlar kapalı olacaktır. İstanbul Modern, Pera Müzesi, ARTER ve Masumiyet Müzesi bayramın diğer günleri, 24–27 Eylül arasında açıktır.

All venues will be closed on 23 September due to national holiday. İstanbul Modern, Pera Museum, ARTER and The Museum of Innocence will be open 24–27 September.

Hrant Dink Vakfı ve Agos – Parrhesia Merkezi için program daha sonra duyurulacaktır.

Programme for Hrant Dink Foundation and Agos – Centre for Parrhesia will be announced later.

Bienal internette: 14b.iksv.org

Biennial on the web: 14b.iksv.org

facebook z
CF6CC2A
z
6=BC.4A.;
R6BC.=/D:/62=.:6 #istanbulbienali #tuzlusu

facebook z
CF6CC2A
z
6=BC.4A.;
R6BC.=/D:/62=.:6
#istanbulbiennial #saltwater

Bienali Vodafone Red’in katkılarıyla hayata geçirilen ücretsiz İKSV Mobil uygulamasıyla gezebilirsiniz. Sergi mekânlarında anlık bildirimler alabilmek için Bluetooth’u açık tutmayı unutmayın.

Visit the biennial with the free İKSV Mobil app powered by Vodafone Red. Don’t forget to keep Bluetooth on for push notifications at exhibition venues.

Ücretsiz İKSV Kitaplık uygulamasıyla bienalin tüm yayınlarını iPad’inizden de okuyabilirsiniz. *Masumiyet Müzesi’ne giriş biletli olarak sağlanacak.

You can download the biennial publications to your iPad with the free İKSV Kitaplik app. *There is an entrance fee to visit the Museum of Innocence.

XX

B i g e Ö r er

Bige Örer

Ö n s ö z / Fo r e w o r d

XXI

Bige Örer

14. İstanbul Bienali

The 14th Istanbul Biennial

TUZLU SU: Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori, sanatın dönüştürücü gücünü merkezine alan ve dönüşümlerin tam göbeğinde gücünü sınayan bir sergi. Sanatçıların dünyaya bakışlarındaki farklılığı, gerçek ve gerçeküstü, bilinç ve bilinçaltı, şiirsel ve politik, form ve estetik arasındaki ilişkilenme ve dalgalar ile düğümler aracılığıyla anlamlandırmaya çalışıyor. Carolyn Christov-Bakargiev tarafından şekillendirilen 14. İstanbul Bienali, sanat, matematik, fen, nörobilim, mimari, okyanusbilim gibi birçok disiplinle ortak bir düşünme deneyi sunuyor. 1987’den bugüne İstanbul Bienalleri’nin kentle ilişkisinin özgün bir ritmi vardır. Bienal kenti kucaklar. Her serginin kentle ilişkisi farklı açılardan gerçekleşir; ortak payda ise yakın bir bağın kurulmasıdır ve kavramsal çerçevesine paralel olarak mekânların belirlenmesidir. Bu edisyonunda İstanbul Bienali, şehre, ortasından geçen Boğaz’ın üzerinden yayılıyor. TUZLU SU, Boğaz’ın ritmini takip ederek şehri akışkan bağlarla dolaşıyor. Karadeniz’in Marmara Denizi’ne kavuştuğu Rumeli Feneri’nden Kadıköy’e, Şişli’den Haliç’e ve Adalar’a denizde ve karada 30’un üzerinde mekânda düşünce biçimleri üzerine yepyeni bir teori kuruyor. Mekânların sayısı ve dağılımı izleyicilere bu serginin üzerinde düşünecek vakti tanıyarak sergi izleme deneyiminin hızını yavaşlatıyor. İstanbul Modern, ARTER, İtalyan Lisesi ve Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda yer alan karma sergilerin yanı sıra aralarında faaliyette olan ve olmayan okulların, eski garajların, otel odalarının, depoların, eski konutların da bulunduğu mekânlarda sanatçıların solo sunumları gerçekleşiyor. Bu bienal, sanatçıların yapıtlarının rahat nefes aldığı, kendi alanlarını yarattığı ve belirli ortaklıklar ve zıtlıklar üzerinden birbirleriyle ilişki kurdukları bir bienal. Mekân seçimlerindeki belki de en kritik hamle, tarihinde ilk kez bienalin rotasında yer alan Adalar. Adalar sadece bir durak değil, bu bienalin mihenk taşı. Diğer yandan, 1929 –1933 yılları arasında sürgün kaldığı Büyükada’da otobiyografisini yazan düşünür ve devrimci Troçki de adada yeni yapıt üreten sanatçılara ilham verdi. Bienale davet edilen 80’in üzerinde katılımcının 60’a yakını yeni yapıt üretti. Bienalin hazırlık sürecinde sanatçıların çoğu İstanbul’da araştırma ya da mekân gezileri yaparak bienale uzun soluklu bir çalışmayla hazırlandılar. Mekânlara ulaşım için deniz taşıma araçlarının kullanılması ve denizin üstünde vakit geçirilmesi izleyiciler için de bu bienali şekillendiren ilham kaynaklarına yakınlaşmakta önemli rol oynuyor. İstanbul Bienali, son on sene içinde sanatsal olarak yeni formlar, yeni kavramlar sunduğu ve farklı tartışma alanları açtığı için uluslararası sanat dünyasının en merakla beklenen sergilerinden biri haline geldi. Bu süreç İstanbul Bienali’nin birlikte çalıştığı küratörler ve sanatçıların yanı sıra ekiplerinin adanmışlığı ve heyecanları sayesinde gerçekleşti. Bu vesileyle hepsine en içten teşekkürlerimi sunuyorum. İstanbul Bienali, uluslararası alanda çığır açıcı bir sergi yapımının uğraşındayken, şehirde her defasında daha da geniş bir kitleye ulaşmayı arzuluyor ve bu amaçla ücretsiz gerçekleştiriliyor. Bu sene dalga dalga şehre yayılan sergimizi takip etme deneyiminin her bir izleyici için farklı olacağına inanıyor, tuzlu su üzerinde zihinsel yolculuklarla herkesi bu serüveni keşfetmeye davet ediyorum.

SALTWATER: A Theory of Thought Forms is an exhibition that places the transformative power of art at its core. It presents the artists’ views of the world as a series of waves and knots, correlations between reality and the surreal, consciousness and the unconscious, the poetic and the political, form and aesthetics. Drafted by Carolyn Christov-Bakargiev, the 14th Istanbul Biennial presents a joint thought experiment with numerous fields of research such as art, mathematics, science, neuroscience, architecture and oceanography. Since 1987, each Istanbul Biennial has forged a unique relation with the city, built from different angles. The common denominator is an embrace of the city, the establishment of an intimate connection with audiences and the identification of spaces that support the conceptual framework of the exhibition. In this edition, the biennial spreads across the city via the Bosphorus, which passes through its middle. SALTWATER follows the rhythm of the Bosphorus and makes fluid connections as it travels through the city. From Rumeli Feneri, where the Black Sea meets the Marmara Sea, to Kadıköy; from Şişli to the Golden Horn and Princes’ Islands, it constructs a brand new theory of thought forms, explored in more than thirty venues on land and sea. The number of venues and their distribution slows down the speed of experiencing the exhibition, allowing viewers to take time for contemplation. In addition to group exhibitions at Istanbul Modern, ARTER, the Italian High School and Galata Greek Primary School, artists present solo projects in alternative spaces such as former and current schools, car parks, hotel rooms, warehouses and old residences. This is a biennial where artists’ works breathe a sigh of relief, create their own spaces, and relate to each other through certain commonalities and oppositions. Perhaps the most critical move in venue selection is the Princes’ Islands, included in the biennial’s route for the first time in its history. The Islands are not only a stop, but a key reference point of this event. Trotsky, thinker and revolutionary, who wrote his autobiography while on exile in Büyükada (Prinkipo Island) between 1929 and 1933, inspired the artists who produced new works on the island. During the biennial’s preparatory phase, most of the eighty-plus artists invited to participate conducted extensive research on site visits to Istanbul in preparation for the exhibition. Close to sixty have created new works. Using sea transportation to reach the venues and spending time on the water plays an important role for audiences, allowing them to get closer to the sources of inspiration that have drafted this 14th Biennial. The Istanbul Biennial, has become one of the most anticipated exhibitions in the international art world over the past decade. It offers new forms, new concepts, and opens up different spaces for discussion. This process has been possible through the commitment and enthusiasm of the curators and artists, as well as the various teams with whom we have worked. I would to express my deepest gratitude to all of them. While striving to produce a ground-breaking exhibition in the international arena, the Istanbul Biennial aspires each time to reach an ever wider audience in the city. To this end, it can be visited free of charge. With the belief that each viewer will enjoy a unique experience of our exhibition, I invite everyone to explore this saltwater adventure through the city.

XXII

C ar olyn Chr istov - B a k a rg i e v

Carolyn Christov-Bakargiev TUZLU SU'da Nasıl Gezilir: Bir Tuz Biçimleri Teorisi Bu rehber, İstanbul şehir merkezinden, rivayete göre Altın Post’u arayan İason ve Argonotların da yollarının düştüğü Karadeniz’deki Rumeli Feneri’ne kadar uzanan sergi boyunca sizi yönlendirecek. Sonra sizi alıp, yaklaşık 8500 yıl önce bir su geçidine dönüşen bir fay hattı olan kıvrımlı ve daracık Boğaz’dan geçirerek Akdeniz’e doğru indirecek. Anadolu yakasındaki Kadıköy’de ve Marmara Denizi’ndeki Adalar’dan biri olan, eski Bizans imparatorlarının düşmanlarını sürgün ettiği ve Lev Troçki’nin 1929’dan 1933’e kadar yaşadığı Büyükada’da, eski adıyla Prinkipo’da ziyaret edebileceğiniz noktaları da bulabileceksiniz bu rehberde. Bu sergide, kimisi çok küçük olmakla birlikte, 1500’den fazla eser yer alıyor (bunların 1001 tanesi ARTER’in ikinci katında ziyaret edilebilir). Bu yapıtlar arasında, sanatçıların yeni işlerinin yanında, okyanusbilim, çevre incelemeleri, sualtı arkeolojisi, Art Nouveau, nörobilim, fizik, matematik ve teosofi tarihinden başka yapıtlar ve 2015’in başında bir arkadaşımla birlikte, Robert Smithson’ın Büyük Tuz Gölü üzerindeki Sarmal Dalgakıran’ından (1970) topladığımız tuz kristalleri de bulunuyor. Tarihsel olarak yapıtlar, nöronu keşfetmiş olduğu için 1906’da Nobel Ödülü almış olan Santiago Ramón y Cajal’in 1870’te resmettiği bir dalga tablosundan, Annie Besant ve Charles W. Leadbeater tarafından yayımlanmış ve modern soyutlamayı öngördüğü gibi görünmez olanın tezahürüne de kalıcı bir ilgi uyandırmış olan çığır açıcı Düşünce Şekilleri’ne (1901–05) ve Aslı Çavuşoğlu’nun Ermenilerin bir böcekten kırmızı boya elde etme tekniğine gönderme yaparak hakikatlerin ortadan kaldırılması üzerine düşünen yeni bir enstalasyonuna kadar uzanıyor. Grup sergilerine ev sahipliği yapan sadece dört yer var: İstanbul Modern, ARTER, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu ve İtalyan Lisesi. İstanbul Modern’de “Kanal” adını verdiğim uzun, dar bir mekânda tersten bir Nadire Kabinesi bulacaksınız. Burada, Jacques Lacan’ın 1970’lerde yaptığı düğüm çizimleri ve Émile Gallé’nin geç 19. yüzyıl Art Nouveau vazoları da dahil olmak üzere, birbirinden bambaşka şeyleri bir arada yüzerken göreceksiniz. Bunlar bir arada, erken dönem organizmacılığın devrimci potansiyelini günümüzün biyo-mimarisi ve çevreciliğiyle kompostlayan bir argüman oluşturur. Bu öğeler, diğer otuz mekâna yayılmış olan TUZLU SU’nun geri kalanını nasıl gezebileceğiniz konusunda bir anahtar da sunar. Bir katılımcının ya da kolektifin işini misafir eden bu mekânların her biri, kamusal alanın, birbirine bağlanmış geçici ve eğreti ikamet mekânlarıyla –bir otel odası, bir tekne, metruk eski bir ev, bir deniz feneri, Troçki’nin bir süre yaşadığı evin denize kıyısı, Hrant Dink’in ve Agos gazetesinin eski büroları gibi– yeniden oluşturulması yönünde bir öneridir aynı zamanda. Tuz (sodyum klorür, NaCl) bir metal atomuyla bir ametal atomunun meydana getirdiği iyonik bir bileşiktir. Bir molekülü meydana getiren bağlanmış iyonlardan değil, karşıt yükleri (biri pozitif diğeri negatif) olan iyonlardan oluşur. Bu yük farkı birini diğerine çeker, sıcaklık değişimlerinden çok az etkilenen kristal bir yapı içinde bunları bir arada tutar. Ancak suda iki iyon ayrıdır; biri molekülün pozitif tarafına, öbürü negatif tarafına çekilmiştir. Bu serginin canevinde yatan da bu esrarengiz birleşme ve ayrılma motifidir. Gezegenin her yerinde mevcut olan tuz, antik çağda temel bir ticaret malıydı.

G i r i ş / P r efa ce

XXIII

Eski Çin’de deniz suyu işlenerek elde edilen, sonraları Keltler (yani “tuzcular”) tarafından ocaktan çıkarılıp dünyanın bütün halkları tarafından toplanan tuz, hem ticareti yapılan bir madde hem de maaşlar tuz olarak ödendiği ölçüde bir iktidar kaynağıydı (“asker” anlamına gelen İngilizce soldier kelimesi Latince salario, Eski Fransızca solde’dan türemiştir). Tuz antikçağda önemli bir metaydı, çünkü organik maddeleri (yiyeceklerimizi) korur, vücutlarımızın ve besi hayvanlarımızın sağlığı için gereklidir. Tuzlu su, dijital çağa karşı en aşındırıcı maddi tehdittir: Kullandığımız aygıtlar tuzlu suya düştüğünde, maddelerinde meydana gelen kimyasal moleküler değişimler, bozulmalarına neden olur. Oysa tuz, organik maddeyi korur, bedenlerimiz için elzem olduğu gibi iyileştiricidir de. Bu iki sistem, organik ve dijital sistemler, tuzla birbirlerinden ayrılıyor. Sodyum nörolojik sistemimizin, dolayısıyla da bütün yaşamsal sistemlerimizin çalışmasını sağlar; kelimenin tam anlamıyla bizi hayatta tutar. Sinir hücrelerimizin zarlarını açmalarını, böylece polarizasyondaki bir değişme (hareketsizken sodyumlu hücrenin dışı pozitif yüklüdür ama potansiyel eylem sırasında bu polarite tersine çevrilir) sayesinde enformasyonun elektrikle taşınıp beynimizin iletişim kurmasını, vücutlarımızın hareket etmesini, kalplerimizin atmasını sağlar. Nöronun içiyle dışı arasındaki iletişim kanallarını uyarır. Çünkü sodyum hücre zarındaki potansiyel elektriği yükseltir, o da dalgalanır –biçimsel olarak bir dalga örüntüsüne bağlı olduğunu söyleyebiliriz. Sözünü ettiğimiz elektrik salınımlarının fiziksel olarak bulunduğu yer sinapstır. Zamanı askıya alan tutuk hareketler vardır (denizler ve okyanuslarda insan taşımacılığının düğümleri ve savaş, emek, etnik temizlik düğümleri), bir de dalgalar gibi tekrar eden ve saçılan hareketler (ayaklanma dalgaları, jouissance dalgaları, elektro-manyetik dalgalar). Yalın anlamıyla su dalgaları vardır, ama bir de insan, duygu ve bellek dalgaları… Dalgaları saptamak, dalgaları görmek suretiyle örüntüleri, suyun sualtı örüntülerini, rüzgâr örüntülerini tanır hale geliriz. Belki de bir dalga sadece zamandır –bir dalganın yüksek ve alçak noktaları arasındaki farkta duyumsanan his zamanı, dolayısıyla mekânı ve dolayısıyla yaşamı imleyebilir. 22 Temmuz 2015, Büyükada

XXIV

C ar olyn Chr istov - B a k a rg i e v

Carolyn Christov-Bakargiev How to Navigate SALTWATER: A Theory of Salt Forms This guidebook helps you orient yourself through the exhibition, which spans from a lighthouse at Rumeli Feneri on the Black Sea, where Jason and the Argonauts are said to have passed while searching for the Golden Fleece, to downtown Istanbul. It guides you down towards the Mediterranean Sea through the winding and narrow Bosphorus, a seismic fault line that opened as a water channel some 8,500 years ago. It tells you what you can visit on the Asian side in Kadıköy and on Büyükada, formerly known as Prinkipo, one of the Princes’ Islands in the Sea of Marmara, where ancient Byzantine emperors exiled their enemies and where Leon Trotsky lived for four years from 1929 to 1933. The exhibition presents over 1,500 artworks, some very tiny (1,001 of them are located on the second floor at ARTER). These include commissions by artists as well as other materials from the history of oceanography, environmental studies, marine archaeology, Art Nouveau, neuroscience, physics, mathematics and theosophy, and some crystals I gathered with a friend at Robert Smithson’s Spiral Jetty on the Great Salt Lake in early 2015. Works range historically from an 1870 painting of waves by Santiago Ramón y Cajal, who received a Nobel prize in 1906 for discovering the neuron, to the ground-breaking abstract Thought-Forms published by Annie Besant and Charles Leadbeater (1901–1905) that prefigure modern abstraction and establish an interest in the manifestation of the invisible, up to a new installation by Aslı Çavuşoğlu that reflects on the removal of truths through an ancient and lost Armenian technique for extracting red dye from an insect. There are only four locations with group exhibitions – Istanbul Modern, ARTER, The Galata Greek School and The Italian High School. In a long and narrow space that I call ‘The Channel’ at Istanbul Modern, you will find a reversed Wunderkammer or Cabinet of Curiosities. Here, a number of elements float together, including drawings of knots made by Jacques Lacan in the 1970s and some late nineteenth-century Art Nouveau vases by Émile Gallé. Together, they form an argument that composts the revolutionary potential of early organicism with bio-architecture and environmentalism today. These elements offer a key through which to navigate the rest of SALTWATER, which is dispersed over thirty other venues. Each hosts the work of one participant or collective in a proposition that argues for public space to be reconstituted in interlinked temporary and provisional spaces of habitation – a hotel room, a boat, an old abandoned house, a lighthouse, the waterfront of Trotsky’s former temporary residence, and the former offices of Hrant Dink and Agos newspaper. Salt (sodium chloride, NaCl) is an ionic compound of a metal atom and a nonmetal atom. It is made of ions that are not bonded together to form a molecule, but have opposite charges, one positive and one negative. This difference in charge attracts the one to the other; it holds them together in a crystalline structure little affected by changes in temperature. In water, the two ions separate, one attracted to the positive side of the molecule of water and one to the negative. This mysterious pattern of coming together and separating lies at the heart of this exhibition.

G i r i ş / P r efa ce

XXV

Ubiquitous on the planet, in antiquity salt was a prime commodity. Farmed from brine in ancient China and later mined by the Celts (or ‘salt men’) and collected in various ways by all peoples in the world, salt was a matter of trade and power to the degree that a salary could be paid in salt (salario in Latin, or solde in Old French from which the word ‘soldier’ derives). Salt water is the most corrosive material threat to the digital age: if our devices fall into salt water, chemical molecular changes in the materials break them. Yet salt preserves organic material and it is healing and necessary for our bodies. The two systems – the organic and the digital – are divided by salt. Sodium makes our neurological system, and thus all our vital systems, work; it literally keeps us alive. It causes the neural cells to open their membranes so that information can be carried electrically through a switch in polarisation (at rest, the outside of the cell with sodium is positively charged and the inside negatively charged), so that our brains can communicate, our bodies can move, and our hearts beat. Because sodium raises the electrical potential at the membrane of the cell, and this fluctuates, we could say that formally it relates to a wave pattern. The synapse is the physical location of these electrical releases. There are arrested movements that suspend time (the knots of human transport across seas and oceans, the knots of war, of labour, of ethnic cleansing) and there are repetitive and dispersive movements like waves (waves of uprisings, waves of jouissance, electro-magnetic waves). There are literal waves of water, but also waves of people, waves of emotion and memory. It is through the identification of waves, the seeing of waves, that we acknowledge patterns – underwater patterns of water, or patterns of wind. Perhaps a wave is simply time – the feeling of a difference between the high and the low points of a wave able to mark the experience of time, and thus of space, and thus of life. 22 July 2015, Büyükada

Mekânlar Venues

A

B o ğa z ’ ın Ku zeyi / Nor thern B o sphor us ( A1 )

B

Şişli ( B1— B2 )

C

B eyo ğ lu ( C 1— C 2 1 )

B

D

B o ğa z / B o sphor us

C

(D1)

E

B alat , Tar ihi Yarımad a / B alat , Old City

D

E

( E1 )

F

F

Kad ıköy

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

A

Adalar / Princ e s’ Islands ( G 1— G 7 )

G

Satellite images provided by Yandex. ©

G

«

(F1)

«

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Boğaz’ın Kuzeyi Northern Bosphorus

5

Satellite images provided by Yandex. ©

A M ek â n l a r / Ve n u e s

6

B oğa z’ ın Kuz e yi / Nort he rn B o spho r u s

Rumeli Feneri, Boğaz’ın Avrupa yakasında Karadeniz’le birleştiği bölgede yer alır. Hacıosman metro istasyonundan kalkan 150 numaralı otobüsle gidilebilir. Beşiktaş’tan kalkan Sarıyer vapuruyla geliyorsanız, bu otobüse Sarıyer’den de binebilirsiniz. Otobüsten son durakta inip ana yoldan köy merkezine doğru 100 metre ilerlediğinizde sizi Fener karşılayacak. Denizden Karadeniz’e doğru ilerlerken de, solunuzda kalacak olan Fener’deki sanat yapıtını görebilirsiniz.

Rumeli Feneri is located on the European side of the Bosphorus where it meets the Black Sea. It can be reached by bus 150 from Hacıosman Metro Station or by ferry to Sarıyer from Beşiktaş. From Sarıyer, you can catch bus 150. Get off the bus at the last stop and walk 100 metres towards the centre of the village on the main road, which will take you to the Lighthouse. You can see the artwork on the Lighthouse on your left when you travel by boat towards the Black Sea.

7

M ek â n l a r / Ven u es

A2 Riva Kumsalı / Riva Beach* Beykoz *Erişim engellenmiştir. Askeri bölge / Access denied. Military zone

A1 Rumeli Feneri Rumelifeneri Köyü, Sarıyer Rumelifeneri, Boğaz’ın Karadeniz’e açılmadan hemen önce, kuzeybatı ucuna yakın bir noktasında yer alan bir kıyı köyüdür. İason ve Argonotların Altın Post’u ararken buradan geçtiği söylenir. Günümüzdeki deniz feneri, 1855’te, Kırım Savaşı sırasında yapılmıştır. Rumelifeneri is a coastal village near the Northwestern end of the Bosphorus Strait just before it opens up onto the Black Sea. It is said that Jason and the Argonauts passed through this location in their search for the Golden Fleece. Today’s lighthouse was built in 1855 during the Crimean War.

Riva Kumsalı, Boğaz’ın Karadeniz’e bakan Anadolu yakasındaki askeri bölge içinde yer alır. Burada Soğuk Savaş döneminden kalma bir radar anteni bulunur.

Riva Beach is located in a military zone on the Asian side of the Bosphorus looking towards the Black Sea. A radar antenna remains here from the Cold War period.

Lawrence Weiner

Andrew Yang

1942, Bronx, New York. New York’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1942, Bronx, New York. Lives and works in New York.

1973, Atlanta. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, Atlanta. Lives and works in Chicago.

On the Verge (Ramak Kala), 2015 Dil + bahsi geçen malzemeler / Language + the materials referred to Maddi olanı tahayyül edebilirsin. Bir düşünce biçimi olan bir çizim de olan bir yazı vardır. Her neye ramak kaldıysa.

You can imagine the material. There is a writing that is a drawing that is a thought form. On the verge of what.

IO-OX CALLING A DIALOGUE CONCERNING TWO WORLD SYSTEMS (IO-OX İKİ DÜNYA SİSTEMİ HAKKINDA DİYALOĞA ÇAĞIRIYOR), 2015 Enstalasyon, ses kaydı, ziller, kitaplar, belgeler ve deniz yıldızları / Installation with sound recording, cymbals, books, documents and starfishes Karadeniz’in ağzındaki Riva Kumsalı’nda eskiden kalma bir radar anteni, ufuktaki tehditlerin süreksiz gurultusuna ya da kriptolu bip ve vın seslerine göre ayarlandı. Bir alıcı ve bir gönderen. Bulunmuş bir nesne ve yer.

The relic radar dish on Riva Beach at the mouth of the Black Sea is tuned in for the fugitive rumbles of threats on the horizon, or encrypted beeps and pings. A receiver and a sender. A found object and place.

9 », © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Şişli

M ek â n l a r / Ve n u e s

«

B

B oğa z’ ın Kuz eyi / Nort hern B o sphor u s

Satellite images provided by Yandex. ©

8

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics « Satellite images provided by Yandex. ©

10

B oğa z’ ın Kuz eyi / Nort hern B o sphor u s

B1

11

M ek â n l a r / Ve n u e s

To visit the old offices of Hrant Dink Foundation and Agos, today also called the Centre for Parrhesia, you need to take the M2 Metro line to Osmanbey station. When you leave the station from Pangaltı Dolapdere exit, you will find yourself on Halaskargazi Avenue. Cross the street and walk north until you reach Sebat Apartment at No. 74 on the corner of Halaskargazi Avenue and Şafak Street. The Centre for Parrhesia is located on the first floor of the building. Please ring the bell. From Osmanbey metro station, walk to your le# 500 metres south on Halaskargazi Avenue, which becomes Cumhuriyet Avenue, until you reach Prof. Dr. Celal Öker Street on your right. Turn right on that street and then turn right again and walk 50 metres up Papa Roncalli Street. You will reach Hrant Dink Foundation and Agos on your right at No. 128.

Hrant Dink Vakfı ve Agos gazetesinin bugün Parrhesia Merkezi olarak da adlandırılan eski bürolarını ziyaret edebilmek için Osmanbey durağından geçen M2 Metro Ha"ı’nı kullanmanız gerekiyor. Metrodan indiğinizde Pangaltı Dolapdere çıkışını kullanarak Halaskargazi Caddesi’ne çıkacaksınız. Karşıya geçip kuzey yönünde ilerleyecek, caddenin Şafak Caddesi’yle kesiştiği yere, Sebat Apartmanı No: 74’e kadar yürüyeceksiniz. Parrhesia Merkezi binanın birinci katında bulunuyor. Lütfen zili çalın. Osmanbey metro durağında inip Pangaltı Dolapdere çıkışından çıktıktan sonra, 500 metre yürüyerek Halaskargazi Caddesi üzerinde güneye doğru ilerleyin, caddenin bağlandığı Cumhuriyet Caddesi üzerinde, sizi sağda karşılayacak olan Prof. Dr. Celal Öker Caddesi’ne kadar devam edin. Bu caddeye girdikten sonra tekrar sağdaki Papa Roncalli Sokağı’na dönüp 50 metre yukarı çıkın. Hrant Dink Vakfı ve Agos gazetesi, bu sokağın sağında 128 numarada.

B1 Hrant Dink Vakfı ve Agos – Parrhesia Merkezi Hrant Dink Foundation and Agos – Centre for Parrhesia Halaskargazi Cad. Sebat Apt. No: 74/1 Osmanbey

B2

Hrant Dink Vakfı, 1996’dan beri hem Türkçe hem de Ermenice yayımlanan ha!alık bir Ermeni gazetesi olan Agos’la aynı yerde, Halaskargazi Caddesindeki Sebat Apartmanı’nda bulunuyordu. Agos’un kurucu yayın yönetmeni ve Türkiye’deki insan hakları ve barış hareketlerinin çok önemli bir figürü olan Hrant Dink, Ocak 2007’de bu binanın önünde katledildi. Bugün bir anma yerine dönüşmüş olan bina, Parrhesia Merkezi’ne ev sahipliği yapıyor. Hrant Dink Foundation was located in the same Sebat building on Halaskargazi Avenue along with the Agos, an Armenian weekly newspaper published in İstanbul in both Turkish and Armenian languages since 1996. The founding editor of Agos and, a pivotal figure in the human rights and reconciliation movements in Turkey, Hrant Dink was assassinated in January 2007, outside this building, today a memorial and Centre for Parrhesia.

12

Şi ş l i

Parrhesia Dostları Cemiyeti Society of the Friends of Parrhesia

13

M ek â n l a r / Ve n u e s

B2 Hrant Dink Vakfı ve Agos Hrant Dink Foundation and Agos Anarad Hığutyun Binası Papa Roncalli Sok. No: 128 Harbiye

2015’ten beri İstanbul’da etkin / Active in Istanbul since 2015. Pangaltı Anarad Hığutyun Kız Okulu 1903’te açıldı ve İstanbul Ermeni Vakfı’na bağlandı. Okul, 2004’te, öğrenci sayısının yetersizliği sebebiyle kapandı. İki yıl süren onarım çalışmasının ardından, 2015’te Hrant Dink Vakfı’nın ve Agos gazetesinin yeni merkezi olarak kullanılmaya başlandı. The Pangaltı Anarad Hığutyun Girls’ School opened in 1903 and belonged to the Armenian Foundation of Istanbul. In 2004, the school closed due to decline in the numbers of students. It became the headquarters of Hrant Dink Foundation and Agos in 2015, a#er two year renovation.

Medyatik olmayan, parrhesiatik pratikler, yürüyüşler, sohbetler, gündelik düşünce biçimleri / Anti ;216.C60
?.AA52B6.BC60
?A.0C602B
F.:9B
C.:9B
2?52;2A.:
C5>D45C
3>A;B Cemiyet, Parrhesia Merkezi’ni, geçici bir mekânı ve zamanı; “tarih” olarak devraldıklarımıza ve başımıza gelenlere nasıl layık olabileceğimizi düşünmek için yürütüyor.

The Society maintains the Centre for Parrhesia, a space and time of interim, for thinking how to become worthy of what we inherit as ‘history’ and what happens to us.

Ayreen Anastas Ayreen Anastas biyografilerden hazzetmiyor / Ayreen Anastas dislikes biographies. Multi-storied Houses; Stables, Folds and Barns; Farms and Summer Homes; Lands and Fields of Villages; Destroyed Vineyards, Orchards, and Vegetable Gardens; Churches; Chapels and Shrines; Parish Schools; Mills; Areas of Forest, etc… (Çok Katlı Evler; Ahırlar, Tahıl Ambarları; Çi!likler ve Yazlık Evler; Araziler ve Köylerin Tarlaları; Tahrip Edilmiş Bağlar, Meyve Bahçeleri, ve Sebze Bahçeleri; Kiliseler; Şapeller ve Tapınaklar; Kilise Okulları; Değirmenler; Ormanlık Alanlar, vs...), 2015 Mürekkep, kurşunkalem, silgi, kâğıt üzerine pastel boya, çeşitli malzemeler ve video / Ink, pencil, eraser, pastel on paper, various other materials and video Etrafımızdaki dünyayı etkin bir şekilde dönüştürmeye girişen sanatsal süreçlere ve soruşturmalara adamıştır kendini. Notlar, kartpostallar, videolar, çizimler, kitaplar ve de birlikte konuşup düşünmek için bolca zaman var.

She is commi%ed to artistic processes and inquiries that actively a%empt to transform the world around us. There are notes, postcards, videos, drawings, books and much time to talk and reflect together.

Rene Gabri Rene Gabri biyografilerden hazzetmiyor / Rene Gabri dislikes biographies. Multi-storied Houses; Stables, Folds and Barns; Farms and Summer Homes; Lands and Fields of Villages; Destroyed Vineyards, Orchards, and Vegetable Gardens; Churches; Chapels and Shrines; Parish Schools; Mills; Areas of Forest, etc… (Çok Katlı Evler; Ahırlar, Tahıl Ambarları; Çi!likler ve Yazlık Evler; Araziler ve Köylerin Tarlaları; Tahrip Edilmiş Bağlar, Meyve Bahçeleri, ve Sebze Bahçeleri; Kiliseler; Şapeller ve Tapınaklar; Kilise Okulları; Değirmenler; Ormanlık Alanlar, vs...), 2015 Mürekkep, kurşunkalem, silgi, kâğıt üzerine pastel boya, çeşitli malzemeler ve video / Ink, pencil, eraser, pastel on paper, various other materials and video Etrafımızdaki dünyayı etkin bir şekilde dönüştürmeye girişen sanatsal süreçlere ve soruşturmalara adamıştır kendini. Notlar, kartpostallar, videolar, çizimler, kitaplar ve de birlikte konuşup düşünmek için bolca zaman var.

He is commi%ed to artistic processes and inquiries that actively a%empt to transform the world around us. There are notes, postcards, videos, drawings, books and much time to talk and reflect together.

Nguyên Huy An 1982, Hanoi. Hanoi’de yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Hanoi. Lives and works in Hanoi. Installation including ‘Study of the Fluctuation of a Shadow’ (“Bir Gölgenin Dalgalanışı Üzerine Çalışma”yı içeren enstalasyon), 2007–2015 Toz, termit gövdesi, sanatçı kitabı; saç ve ahşap (1 parça); ince bir şekilde kesilmiş kumaş tozu, ahşap ve su (1 parça); duman barutu, tutkal ve sanatçı kitabı; ipek kâğıt üzerine suluboya (8 parça) / Dust, termite body, artist’s book; hair and wood (1 element); powder of finely cut fabric, wood and water (1 element); smoke powder, glue and artist’s book; watercolour on silk paper (8 elements) Vietnam hızla değişiyor. Hanoi caddelerini ölçer ve elle tutulur hale getirmek için bir gölgenin üzerine toz serper. Bunu anılarla da yapabilir miyiz? Bir bekleyiş hissi veriyor –suyun durgun olduğu, akmadığı göletler resmeder.

Vietnam has been changing rapidly. He measures the streets of Hanoi and sca%ers powder on a shadow to make it tangible. Can one do that with memories? There is a sense of waiting – he paints ponds, where water is still and does not flow.

«

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Beyoğlu

Satellite images provided by Yandex. ©

C

«

C13

C14

C15

C16 C6

C5

C1 C4

C3 C11

C9

C10 C7

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

C8

Satellite images provided by Yandex. ©

C2

«

C20

C17 C18 C19 », © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

C21

Satellite images provided by Yandex. ©

C12

21

M ek â n l a r / Ve n u e s

Tavsiye Edilen Rotalar Suggested Routes Pera Müzesi Pera Museum

FLO Binası FLO Building

14. İstanbul Bienali’nin Beyoğlu bölgesindeki mekânlarını dolaşmaya, İstiklal Caddesi No: 211’deki ARTER sergi alanından başlamak isteyebilirsiniz.

To visit the venues of the 14th Istanbul Biennial that are located in Beyoğlu district, you may wish to start your tour from ARTER exhibition space at No. 211 İstiklal Avenue.

Casa Garibaldi ARTER

C1 ARTER Asmalı Mescit Mah. İstiklal Cad. No: 211 Beyoğlu

Özel İtalyan Lisesi The Italian High School

Meymaret Han adıyla inşa edilmiş olan bina, İstiklal Caddesi üzerindedir. 1910’larda Beyoğlu’nun mimarlarından biri olan Petraki Meymaridis Efendi tarafından yapıldığı düşünülen bina, Vehbi Koç Vakfı için Fahre$in Ayanlar tarafından yenilendikten sonra “ARTER - sanat için alan” olarak açıldı. The building, originally Meymaret Han, is situated on Istiklal Avenue. It is thought to have been constructed in the 1910s by Petraki Meymaridis Efendi, one of the architects of Beyoğlu. The building opened as ‘ARTER - space for art’, a"er a renovation by Fahre#in Ayanlar for the Vehbi Koç Foundation.

Dükkân / Store

ADAHAN Otel ADAHAN Hotel

House Hotel Galatasaray The House Hotel Galatasaray Ev / House

ADAHAN Sarnıcı ADAHAN Cistern

Cezayir

Otopark / Garage (Boğazkesen)

SALT Galata

Masumiyet Müzesi The Museum of Innocence

2. Kat / 2nd Floor

Fredrik Carl Mülertz Størmer (Thale Elisabeth Sørlie & Arne B. Langleite)

Otopark / Garage (Çukurcuma)

Vault Karaköy The House Hotel

Fransız Yetimhanesi French Orphanage Galata Özel Rum İlköğretim Okulu Galata Greek Primary School

Kasa Galeri

1. Kat / 1st Floor

İstanbul Modern

Christine Taylor Patten Fredrik Carl Mülertz Størmer (Thale Elisabeth Sørlie & Arne B. Langleite)

Giriş Katı / Ground Floor DEPO

Bracha L. Ettinger

Giovanni Anselmo Fredrik Carl Mülertz Størmer (Thale Elisabeth Sørlie & Arne B. Langleite)

22

B eyoğ l u

23

M ek â n l a r / Ve n u e s

Giovanni Anselmo

Christine Taylor Patten

1934, Borgofranco d’Ivrea. Torino’da yaşıyor ve çalışıyor / 1934, Borgofranco d’Ivrea. Lives and works in Torino.

1940, Los Angeles. Vadito, New Mexico’da yaşıyor ve çalışıyor / 1940, Los Angeles. Lives and works in Vadito, New Mexico.

Mentre l’ago magnetico e la pietra si orientano, la luce focalizza (Manyetik iğne ve taş yönünü bulduğu sırada ışık odaklanıyor / While the magnetic needle and the stone orient themselves, the light focuses), 2015 Manyetik iğne, cam, taş, projektörler, “particolare” yazılı slaytlar / Magnetic needle, glass, stone, ?A>720C>AB
B:612B
F6C5
C52
FA6Ŧ2=
F>A1
r?.AC60>:.A2s Her nokta bir “tikel”dir ve görünmez olan her şey, belli koşullar altında, görünürdür. Gerçek bir durumun enerjisi yönlendirilir ve dolaşır. Gezegenin manyetik alanlarına ve evrene göre cisimleşmek ve yönlenmekle ilgilidir bu.

Every point is a ‘particular’ and all that is invisible is, under certain conditions, visible. The energy of a real situation is channelled and circulates. It concerns being embodied and oriented in relation to the planet’s magnetic fields and the universe.

Fredrik Carl Mülertz Størmer (Thale Elisabeth Sørlie & Arne B. Langleite) Fredrik Carl Mülertz Størmer: 1874–1957, Skien–Oslo. Thale Elisabeth Sørlie: 1982, Oslo. Oslo’da yaşıyor ve çalışıyor. Arne B. Langleite: 1975, Skien. Oslo’da yaşıyor ve çalışıyor / Fredrik Carl Mülertz Størmer: 1874–1957, Skien–Oslo. Thale Elisabeth Sørlie: 1982, Oslo. Lives and works in Oslo. Arne B. Langleite: 1975, Skien. Lives and works in Oslo. What may result when a pure mathematician happens to be also an enthusiastic amateur photographer (Bir soyut matematikçi aynı zamanda hevesli bir amatör fotoğrafçı olursa ortaya çıkabilecekler), 2015 Heykel, fotoğraflar, fotoğraf makinesi, Fredrik Carl Mülertz Størmer’ın kişisel çalışma kağıtları, duvar çizimi, duvar yazısı, video, projeksiyon, ses / Sculpture, photographs, camera, Fredrik Carl Mülertz &C¸A;2AsB
?2AB>=.:
F>A96=4
?.?2AB
F.::
1A.F6=4
F.::
C2GC
E612>
?A>720C6>=
B>D=1

Normalde görünür olmayanı görmek ve ışık dalgalarını açığa çıkarmak. Kuzey kutbunda geceleri gökyüzünde görülen renkli ışıkları fotoğraflamak çok zordur, zira cılızdır ışıkları ve en parlak olanları en hareketli olanlardır. Yüksekliklerini titizlikle hesapladı.

To see what is normally not visible, and make manifest waves of light. It is hard to photograph the aurora borealis because its luminosity is feeble and the most brilliant forms are the most mobile ones. He carefully calculated their height.

micro/macro 1001 drawings / mikro/makro 1001 çizim, 1998–2015 £ßñC
¼J2A6=2
9.A4.
C¼H¼
9.:2;
E2
;¼A2992?
R
A>F@D6::
.=1
6=9
>=
?.?2A 2F
2G60>
1.ß:.Añ=1.
H.ğñH>A
ğ2H:2A6=
>:DğD=D
çiziyor. Bir tüy kalemle tek bir noktadan yayılan düzensiz organik dalga örüntüleri; hava kadar ince çizgiler kozmik ve yıldızlararası bir nitelik taşırmışçasına. Belki de o gecenin içindeki bir yıldızbilimcisidir.

She lives in the mountains of New Mexico and draws the becoming of things. Irregular organic wave pa#erns with a crow-quill ink pen unfold from a single dot, fine lines like air appearing cosmic and interstellar. Perhaps she is a stargazer, at night.

Bracha L. Ettinger 1948, Tel Aviv. Tel Aviv ve Paris’te yaşıyor ve çalışıyor / 1948, Tel Aviv. Lives and works in Tel Aviv and Paris. And My Heart, Wound-Space Within Me. Eurydice - Medusa (Ve Kalbim, İçimdeki Yara Yeri. Eurydike - Medusa), 1984–2015 15 resim, 75 de#er, enstalasyon ve ses kaydı; kâğıt veya tuval üzerine yapıştırılmış kâğıt üzerine yağlıboya, fotokopi tozu, elektrostatik baskı, pigment ve küller; Çini mürekkepli, kurşun kalem ve farklı kalemlerle çizilmiş de#erler; Manastır masası, kitaplar, de#erler, kaşık, saç fırçası ve saç tokası ile enBC.:.BH>=R
Y]
?.6=C6=4B
_]
=>C2/>>9B
6=BC.::.C6>=
.=1
.D16>
A20>A16=4
>6:
G2A>4A.?5H
?5>C>0>?60
1DBC
?64;2=C
.=1
.B52B
>=
?.?2A
>A
?.?2A
;>D=C21
>=
0.=E.B
>C2/>>9B
F6C5
=16.=
6=9
F.B5
16Ţ2A2=C
?2=B
?2=06:
6=BC.::.C6>=
F6C5
;>=.BC2AH
C./:2
/>>9B
=>C2/>>9B
B?>>=
/ADB5
5.6A
0:6? Geceleri resim yapar. Onun imajlarını görür, kitaplarını okur ve sesini dinleriz. Bracha, matrisvari sınır bölgesini düşünür ve çizgilerden öyle bir doku oluşturur ki sanat uğraşmaya, yaşam yolculuğa değer bir şey haline gelir –beden teknemiz bu yolculuğun zanaatıdır.

She paints at night. We see her images, read her books and listen to her voice. Bracha thinks the matrixial border zone, and weaves lines into a texture that makes art worth embarking upon, and life worth the journey – the vessel its cra%.

ARTER’i ziyaret e$ikten sonra, İstiklal Caddesi’nden Taksim Meydanı yönünde, sağınızda kalacak olan FLO Binası’na kadar 500 metre ilerleyin. FLO Binası’nın yanındaki Fuat Uzunay Sokağı’ndan sağa girin. Sonra tekrar sağa dönüp 10 metre kadar yürüdüğünüzde buradaki bienal mekânının girişine varmış olacaksınız.

A%er visiting ARTER, you can walk 500 metres north towards Taksim Square on İstiklal Avenue until you reach the FLO Building on your right side. To enter this venue, turn right on Fuat Uzunay Sokak along the FLO building, then turn right again and walk 10 metres and you will find the entrance to the venue.

24

B eyoğ l u

C2 FLO Binası (Anadolu Pasajı) / FLO Building (Anatolian Passage)

25

M ek â n l a r / Ve n u e s

C3 Özel İtalyan Lisesi / The Italian High School Tomtom Mah. Tomtom Kaptan Sok. No: 3 Beyoğlu

Kuloğlu Mah. İstiklal Cad. Anadolu Han No: 201 Beyoğlu İstiklal Caddesi üzerindeki, Anadolu Pasajı olarak da bilinen bu bina, yirminci yüzyılın başında Ragıp Paşa adına inşa edildi. Bugün ise bir ayakkabı satış mağazası olarak hizmet veriyor. Located on İstiklal Avenue, this building, originally named the Anatolian Passage, was built in the early 20th century for Ragıp Paşa and now functions as a shoe store.

Cansu Çakar 1988, İstanbul. İzmir’de yaşıyor ve çalışıyor / 1988, Istanbul. Lives and works in Izmir. 100°, 2015 Kâğıt üzerine suluboya ve altın, kadınlarla süsleme sanatı atölyesi / Watercolour and gold on paper, F>;2=sB
.C2:62A
>3
6::D;6=.C6>=
Toplumsal adalete adanmışlığıyla, insanları birbirine bağlamak ve değişim yaratabilmek için sanatın dönüştürücü güçlerinden yararlanır. Hapishanelerde mahkûmlara ya da ticaret koşuşturmasının üst katında küçük bir odada kadınlara minyatür öğretir. İlgi, hassasiyet, pratik. Zihinlerimizi sömürgeleştiremezler.

Commi!ed to social justice, she utilises the transformative powers of art to connect people and foster change. She teaches how to paint miniatures, in jails with the convicted, or in a small room above the bustle of commerce, with women. A!ention, precision, practice. They cannot colonise our minds.

Özel İtalyan Lisesi, bugün bulunduğu neo-klasik taş binaya 1919’da taşındı. Binanın bahçesinde Raimondo D’Aronco tarafından inşa edilmiş ve bugün anaokulu olarak kullanılmakta olan küçük bir yapı bulunmaktadır.

Tavan Arası / Attic 3. Kat / 3rd Floor

The Italian High School moved to its present location in this Neo-classical masonry building in 1919. In the garden, there is a small building by Raimondo D’Aronco, which today is home to the kindergarten.

Irena Haiduk Cheng Ran

2. Kat / 2nd Floor Ya da başka bir güzergâh izlemek isterseniz, ARTER’den ayrıldıktan sonra Beyoğlu’nun Tophane mahallesine yürüyebilir ve oradaki pek çok mekânı ziyaret edebilirsiniz. Tophane’ye gidebilmek için, ARTER’in yanındaki Postacılar Sokağı’ndan aşağı inin. Tomtom Kaptan Sokağı’na geldikten sonra 250 metre daha yürüdüğünüzde, sağınızda, İtalyan Elçiliği’nden hemen sonra, Özel İtalyan Lisesi’nin girişini göreceksiniz.

Otherwise, a"er visiting ARTER, you can walk towards a neighbourhood in Beyoğlu called Tophane and visit a number of venues there. To get to Tophane district, walk down east Postacılar Street, alongside ARTER, and you will reach Tomtom Kaptan Street. On Tomtom Kaptan Street, walk 250 meters and you will find the entrance to the Italian High School on your right, just a"er the Italian Consulate.

1. Kat / 1st Floor Giriş Katı / Ground Floor Elena Mazzi Bodrum / Basement

Spor Salonu / GYM Esra Ersen İz Öztat & Fatma Belkıs

26

B eyoğ l u

27

M ek â n l a r / Ve n u e s

Esra Ersen

Elena Mazzi

1970, Ankara. Berlin’de ve İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1970, Ankara. Lives and works between Berlin and Istanbul.

1984, Reggio Emilia. Venedik ve İsveç’te yaşıyor ve çalışıyor / 1984, Reggio Emilia. Lives and works in Venice and Sweden.

Olası Bir Geçmiş I: Kimi Bıyığıyla Oynar, Kimi Kollarını Kavuşturur Düşünürken (A Possible History I: When Thinking Some Play with the Moustache, Others Cross Arms), 2013 ve/and Olası Bir Geçmiş II: Kahramanlar Bizden, Biblolar Çin’den (A Possible History II: Turkish Heroes, Chinese Knick-knacks), 2015 Video, ses/ Video, sound On dokuzuncu yüzyılda ve günümüzde Türk milliyetçiliği. Ulusal kimlik inşasının kökenleri üzerine bir çalışma bu. Kimlik oluşturmak için tarihin sömürüsü ve muzaffer bölümlerinin kutlanışı şüphe çekici bir süreç olabilir, eğer’siz, ama’sız.

Turkish nationalism in the late nineteeth century and today. This is a study of ideas of origins in national-identity building. The exploitation of history and the celebration of glorious chapters for identity formation can be a suspicious process; no ifs, no buts.

İz Öztat & Fatma Belkıs İz Öztat: 1981, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor. Fatma Belkıs: 1985, Antalya. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / İz Öztat: 1981, Istanbul. Lives and works in Istanbul. Fatma Belkıs: 1985, Antalya. Lives and works in Istanbul. Suyu Kim Taşır (Who Carries the Water), 2014’ten itibaren / 2014–ongoing Bitkilerle renklendirilmiş ve tahta baskılı tülbentler, fındık değnekleri, pamuk ip, teksir makinesi, Suyu Kim Taşır (metin), yaşam formları, ağırlıklar, geri dönüştürülmüş su şişeleri, kâğıt üzerine suluboya, 6ğ:2=;6ğ
3ñ=1ñ9
12ß=29:2A6H:2
·A¼:;¼ğ
B2?2C
92¨6/>H=DJ:.Añ
¨.?DC
R
.CDA.::H
1H21
.=1
F>>1cut-printed muslin, hazelnut sticks, co#on thread, mimeograph machine, Who Carries the Water MC2GCN
:632
3>A;B
F2645CB
A20H0:21
F.C2A
/>Ŧ:2B
F.C2A0>:>DA
>=
?.?2A
/.B92C
F>E2=
F6C5
0A.ť21
hazelnut sticks, carobs, rags Karadeniz Bölgesi’nde hidroelektrik santraller kuruluyor, insanları bölmek için ormanlar yakılıyor. Özellikle kadınlar sarı yazmalar takıyor, fındık ağaçlarından yapılmış değnekler taşıyorlar. Muslin üzerine doğal boyalarla blok baskı: Sarı için zerdeçal, soğan ve meşe ağacı kabukları.

Hydroelectric plants are built in the Black Sea region and forests are burnt to divide people. Mainly women, they wear yellow scarves, carry sticks made from hazelnut trees. Block-printing on muslin cloth with natural dyes: turmeric for yellow, onion and oak barks.

LACUNA. Land of Hidden Space (LACUNA. Gizli Mekânların Ülkesi), 2014 Video enstalasyonu, ses / Video installation, sound Biliminsanları, bir enerji kaynağı olarak güneş ışığını yansıtan ve odaklayan aynalar inşa ederek eski usulleri keşfediyor. Venedikli bir zanaatkâr, Lagün bitkilerinin çiçek biçimlerini bir modelin üzerine oyarak işliyor. Bunlar cam ve suda buluşur.

Scientists explore old ways, building mirrors that reflect and focus sunlight as an energy source. A Venetian cra!sman carves the floral forms of plants from the Laguna onto a prototype. They meet on glass and water.

Cheng Ran 1981, İç Moğolistan, Hangzhou’da yaşıyor ve çalışıyor / 1981, Inner Mongolia. Lives and works in Hangzhou. 9-Hour Film (9 Saatlik Film), 2015 Geniş ekran HD film ve 5.1 surround ses / Wide-screen HD film and 5.1 surround sound Çin Tibet’i, Doğu Çin Denizi ve Hollanda’da çekilen, kayıp insanlar hakkındaki bu üç hikâye iç içe örülmüştür. Denizde kaybolan Bas Jan Ader gelir aklımıza, felsefeyi, sinema filminin dilini düşünür, gündüz düşlerine dalarız. Filmi izlemek bütün bir günü alır.

Shot in China’s Tibet, East Sea, and in the Netherlands, three stories concerning missing people are interwoven. We remember Bas Jan Ader, lost at sea, and think about philosophy, the language of motion pictures and reverie. It takes a whole day to watch the film.

Irena Haiduk 1982, Belgrad. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Belgrade. Lives and works in Chicago. Seductive Exacting Realism (Baştan Çıkarıcı Zahmet Verici Gerçekçilik), 2015 Mimari boyu#a bekleme şarkı listesi, bekleme odası ve 30 dakikalık bir karanlık oda programı (Karanlık oda programı sadece deniz sakin olduğunda saat başı gerçekleşir.) / Architectural-scale F.6C6=4
?:.H:6BC
F.6C6=4
A>>;
[X ;6=DC2
/:6=1
A>>;
?A>4A.;;2
M'52
/:6=1
A>>;
?A>4A.;;2
AD=B
hourly only during calm seas.) Göz gözü görmez bir karanlıkta dinliyoruz. İki dijital ses –devrimler planlama işiyle meşgul bir adam ve bir sanatçı, amaçları ve yöntemleri karşılaştırıyor. Aktivist sanat rejim değişikliği için bir araç mıdır ve kimin için?

We listen in the dark, blindly. Two digital voices – an artist and a man in the business of planning revolutions – compare objectives and methodologies. Is Activist art a tool for regime change, and for whom?

28

B eyoğ l u

Özel İtalyan Lisesi’nden çıktıktan sonra, sağa dönüp Boğazkesen Caddesi’ne kadar yürüyün. Sola dönüp 30 metre yukarı çıktığınızda sağınıza düşen numara 106’da bienal mekânlarından biri olan Dükkân’a geleceksiniz. Yine sağınızda, Dükkân’ın yanında, sokak üzerindeki Otopark’ın (Boğazkesen) girişini göreceksiniz.

When you exit the Italian High School, turn right and walk until you reach Boğazkesen Street. Turn le! and walk 30 metres up the street and you will arrive at the venue called the Store, located on your right at No. 106. On your right, next to the Store, you will find the entrance to another venue, Garage (Boğazkesen), at street level.

29

M ek â n l a r / Ve n u e s

C5 Otopark / Garage Hacımimi Mah. Boğazkesen Cad. No: 108/A Beyoğlu Tophane bölgesinde, Boğazkesen Caddesi No: 108 üzerindedir. Bu otopark 1940’ların başlarında bir Türkpetrol istasyonu kompleksinin parçası olarak açılmıştır. Located in Tophane No. 108/A district at Boğazkesen Street No. 108/A, this garage opened in the early 1940s as part of a Türkpetrol Station complex.

C4 Dükkân / Store Hacımimi Mah. Boğazkesen Cad. No: 106 Beyoğlu

Cevdet Erek 1974, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1974, Istanbul. Lives and works in Istanbul.

Dükkân, Beyoğlu ilçesi, Tophane mahallesi, Boğazkesen Caddesi, No: 106’da bulunuyor. Bina, 1940’ların başında inşa edilen daha büyük bir yapı kompleksinin parçasıdır.

Store is located at Boğazkesen Street No. 106 in the Tophane district of Beyoğlu. The building is part of a larger complex constructed in the early 1940s.

Theaster Gates 1973, Şikago. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, Chicago. Lives and works in Chicago. Three or Four Shades Of Blues (Blues’un Üç Veya Dört Tonu), 2015 17. yüzyıl İznik tabağı, tornalar, yoğurma masaları, kil, tek kanallı video, C:.=C60
%20>A1B
?:.9:.Añ
?69.?
R
Y_C5 02=CDAH
ðJ=69
?:.C2
F522:B
F2146=4
C./:2B
0:.H
Y 05.==2:
video, sound, Atlantic Records LPs, turntable Değeri cisimleştirmek ve ayrımları kaldırmakla ilgilidir, şeyleri yeniden ve iyi bir şekilde yapmayı öğrenmekle. Bir dükkân kurar. İznik kâsesinin yanında çömlek yapar ve Atlantic Records plakları dinler. Bilgi aktarır. İnsanlar gelip gider: O kâsenin nasıl yapıldığını öğrenmemiz gerekir.

It is about embodying value, and removing separations. It is about learning how to do things again, and well. He makes a shop. He makes pottery near the Iznik bowl, and listens to Atlantic records. He transfers knowledges. People come and go: we should know how to make that bowl.

Bir Ritim Mekânı – Otopark (A Room of Rhythms – Otopark), 2015 .Añğñ9
C29=69
E2
29
;6;.A6
/6:2ğ2=:2A
R
6G21
;216.
.=1
.116C6>=.:
.A056C20CDA.:
2:2;2=CB Şehrin içinde bir aralığın, 1940’ta betondan inşa edilmiş eski bir park yerinin yıkımı planlanıyor. Cevdet orayı temizledi. Park yeri şimdi kat kat açıyor kendini –insanları, gündelik hayatın seslerini ve ritimlerini, müzik ölçülerini ve tarihi bir araya getiriyor.

An interval in the city, the old concrete car park built in 1940 is scheduled to be demolished. He cleaned it up and it unfolds – aggregating people, sounds and rhythms of everyday life, musical measurements and history.

Otopark’ı (Boğazkesen) ve Dükkân’ı ziyaretinizden sonra, sağa döndüğünüzde Bostancıbaşı Caddesi’ne girmiş olacaksınız. 100 metre yukarı çıktığınızda, 19 numaradaki The House Hotel Galatasaray hemen solunuzda kalacak. Yine bu otelin tam karşısında, Bostancıbaşı Caddesi No: 30’da sizi başka bir sergi mekânı bekliyor. Burası eskiden ev olarak kullanılıyordu. Bu evi de ziyaret e%ikten sonra, aynı sokaktan 50 metre yukarı çıkıp soldaki Hayriye Caddesi’ne girin, Cezayir solunuzda, 12 numarada. Cezayir, kamusal birçok bienal etkinliğinin yanında bir sanatçının işine de ev sahipliği yapıyor.

A!er your visit to the Garage (Boğazkesen) and the Store, turn right and you will find yourself on Bostancıbaşı Street. Walk 100 metres up the street and you will reach The House Hotel Galatasaray on your le!, at No. 19. Another exhibition venue is a former private residence, located at No. 30 Bostancıbaşı Street, opposite The House Hotel Galatasaray on your right. A!er visiting the former residence, walk 50 metres up Bostancıbaşı Street and turn le! on Hayriye Street to find Cezayir on your le!, at No. 12. Many biennial events, as well as the work of an artist.

30

B eyoğ l u

31

M ek â n l a r / Ve n u e s

C6 The House Hotel Galatasaray

C7 Ev / House

Hacımimi Mah. Bostanbaşı Cad. No: 19 Beyoğlu

Firuzağa Mah. Bostanbaşı Sok. No: 30 Beyoğlu The House Hotel Galatasaray’ın karşısında, Bostanbaşı Caddesi No: 30’da bulunan eski bir ev. A former private home across from The House Hotel Galatasaray at Bostanbaşı Street No. 30.

Zenovitch ailesi tarafından inşa edilen 1880 tarihli bu bina, Sırp bir mimar tarafından tasarlanmış ve Nisan

Originally commissioned by the Zenovitch family, this 1880 building was designed by a

2010’da bir otele dönüştürülmüştür. Bina, bölgedeki pek çok ahşap binanın yıkıldığı 1870’teki büyük yangından sonra İstanbul’da yaygınlaşan çiçek desenli taş binaların bir örneğini oluşturur. 2 numaralı odası bienal mekânlarından biridir.

Serbian architect and transformed into a hotel in April 2010. The building reflects the floral stone masonry developed in Istanbul a!er the great fire of 1870, which destroyed many wooden buildings in the area. Room 2 is a biennial venue.

Heather Phillipson 1978, Londra. Londra’da yaşıyor ve çalışıyor / 1978, London. Lives and works in London. un/fit for feeling 2015 (hissetmek için hazır/lıksız), 2015 HD video, ses, vinil baskı, tuz kristali, gider pompası, kum torbası, basket potası, ip, bulaşık tası, bahçe hortumu, hortum makarası, havlular, yastıklar, ayaklı spotlar, çöp torbaları, benzin bidonu, kovalar, kereste, emülsiyon boyası, dayanıklı bant / HD video, audio, vinyl print, crystal B.:C
1A2BB6=4
4>F=
?:D;/6=4
?6?2B
?D=05
/.4
/.B92C/.::
5>>?
A>?2
F.B56=4 D?
/>F:B
4.A12=
5>B2
5>B2
A22:
C>F2:B
?6::>FB
B6C2
:645CB
/6=
/.4B
CDA/>
5>B2
72AAH
0.=
/D092CB
C6;/2A
2;D:B6>=
paint, gaffer tape Aşk denizi, herkesin içinde boğulmayı isteyebileceği tek yerdir. Çok fazla kırmızı var.

Drowning in a sea of love is where everyone would love to drown. There is a lot of red.

Deniz Gül 1982, İzmir. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Izmir. Lives and works in Istanbul. Taş (El Yazmaları Yanmaz) (Stone [Manuscripts Don’t Burn]), 2015 Oyulmuş ıhlamur Ağacı (2 parça) / Carved linden tree (2 elements) Tekinsiz görünen, terk edilmiş bir evde, ağaç levhalardan yapılmış yeni bir tavan üzerine semboller oyulmuş. Hazine avcıları, uzun zaman önce çekip giden ama gün olur geri döneriz düşüncesiyle kıymetli eşyalarını toprağın altına gömmüş olabilecek insanlardan kalan işaretleri bulabilmek için Anadolu toprağını karış karış arar. Oysa o bunun yerine yukarı bakmamızı istiyor.

In a ghostly and derelict house, a new ceiling made of wooden slabs is carved with symbols. Treasure hunters search the land of Anatolia for marks from long-gone people who may have hidden valuables underground, thinking they would return. She asks us to look upwards instead.

32

B eyoğ l u

33

M ek â n l a r / Ve n u e s

C8 Cezayir

C9 Masumiyet Müzesi / The Museum of Innocence

Firuzağa Mah. Hayriye Cad. No: 12 Beyoğlu

Firuzağa Mah. Dalgıç Sok. No: 2 Beyoğlu Cezayir Binası, 1901’de Società Operaia Italiana (İtalyan İşçi Derneği) için bir okul olarak inşa edilmiştir. 2005’te, alt katlarında bir restoran ve dinlence mekânının da bulunduğu bir kültür merkezi olarak yeniden açılmıştır. Bienal’in etkinlikleri Cezayir toplantı salonlarından birinde gerçekleştirilecek. Cezayir Building was erected in 1901 as a school for the Società Operaia Italiana (Italian Workers’ Association). In 2005 the building reopened as a cultural centre with a restaurant and lounge on the ground floor. The Biennial events are held in one of Cezayir’s meeting rooms.

Dalgıç Sokak’taki Brukner Apartmanı, 1894 depreminden üç yıl sonra inşa edilmiştir. 2000–2003 yılları arasında mimar İhsan Bilgin tarafından Orhan Pamuk için restore edilen bina, 2012’de Masumiyet Müzesi olarak açılmıştır. The Brukner Apartment on Dalgıç Street was originally constructed three years a$er the earthquake of 1894. Renovated between 2000 and 2003 by architect İhsan Bilgin for Orhan Pamuk, it became the Museum of Innocence in 2012.

Fernando García-Dory 1978, Madrid. Madrid, Mayorka ve Kuzey İspanya dağlarında yaşıyor ve çalışıyor / 1978, Madrid. Lives and works between Madrid, Mallorca and the Northern Spanish mountains. INLAND Türkiye Extension Agency (KARASAL Türkiye Genişleme Ajansı), 2015 Toplumsal heykel, para-kurum ve propaganda alanı / Social sculpture, para-institution and propaganda space Kır ve kent arasında çok çeşitli insanlar buluşur ve birlikte işler yapar, sanatsal pratiği bir değişim aracı olarak gören ufku geniş bir anlayışla, ekonomi, toplum ve çevre arasındaki ilişkileri incelerler. Dinleyip bazı toplantılara katılabiliriz.

Between the countryside and the city, various people meet and do things together. They analyse the relations of economics, society and the environment through an expanded notion of artistic practice as a tool for change. We listen and can take part in some of the meetings.

Cezayir’i de gördükten sonra, geldiğiniz yoldan geri dönerek Bostancıbaşı Caddesi’nden aşağı inin. Dükkândan sonra soldaki Çukurcuma Caddesi’ne dönün, 50 metre ilerlediğinizde solunuzda 7 numaradaki Otopark’ı (Çukurcuma) göreceksiniz. Aynı cadde üzerinde bir 50 metre daha ilerlerseniz, sağınızdaki Dalgıç Sokak, No: 2’de Masumiyet Müzesi’nin girişi bulunuyor. Müzeye girip Arshile Gorky’nin işlerini görebilmek için bilet satın almanız gerekiyor.

A"er visiting Cezayir, return down Bostancıbaşı Street towards the previous venues. A"er the Store, turn le" on Çukurcuma Street and walk 50 metres until you reach the entrance to Garage (Çukurcuma) on your le", at No. 7. If you continue on Çukurcuma Street another 50 metres you will find Dalgıç Street on your right, where the entrance of the Museum of Innocence is located at No. 2. To enter the Museum and view Arshile Gorky’s works, you will need to purchase a ticket.

Arshile Gorky 1904–1948, Khorkom (Dilkaya), Van–Sherman, Connecticut / 1904–1948, Khorkom (Dilkaya), Van–Sherman, Connecticut. Act of Creation (Yaratma Eylemi), 1947 ve/and Vale of the Armenians (Ermenilerin Diyarı), 1944 £ßñC
¼J2A6=2
4A.ţC
E2
/.:;D;D
9.:2;
R
A.?56C2
.=1
F.G
?2=06:
>=
?.?2A Halkının yaşadığı felake#en sonra soyut dışavurumculuğu keşfe#i. Tasvirlerindeki yoğun duygular dayanılmayacak kadar güçlü olabilir. Anayurda duyulan lirik özlem, duyumsal, organik düşünce biçimlerine dönüşür. Belki Pamuk’un romanındaki Kemal’in Füsun’a duyduğu özlem gibi.

A"er the catastrophe of his people he invented Abstract Expressionism. Intense emotions in figuration would be too strong to bear. A lyrical longing for a homeland translates into sensual, organic thoughtforms. Perhaps Kemal’s longing for Füsun in Pamuk’s novel.

34

B eyoğ l u

35

M ek â n l a r / Ve n u e s

C10 Otopark / Garage

C11 Fransız Yetimhanesi / French Orphanage*

Hacımimi Mah. Çukurcuma Cad. No: 7 Beyoğlu

Boğazkesen Cad. No: 65 Beyoğlu * Çözümlenemeyen uluslararası tarihsel çıkar çatışmaları sebebiyle resmi olarak erişime kapalıdır. Official access denied due to unresolved international historic competing claims.

Masumiyet Müzesi’nin bulunduğu sokağı kesen Çukurcuma Caddesi’nde, No: 7’de yer alan bu otopark, eski bir benzin istasyonudur. Across the street from the Museum of Innocence, at Çukurcuma Street No: 7, this garage was a former petrol station.

Kristina Buch 1983, Meerbusch. Höfin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1983, Meerbusch. Lives and works in Höfin. Such prophecies we write on banana skins. (triangulation of criminal grace) (Muz kabukları üzerine yazdığımız cinsten kehânetler. [kriminal zarafetin nirengi noktası]), 2015 ð96
9.=.::ñ

E612>
B2B
R
'F> 05.==2:

E612>
6=BC.::.C6>=
B>D=1 Anadolu’yu gezdi ve patlamış olan kiliseleri ziyaret e#i. Her yerde kelebekler vardı. Antonioni’nin son sahnesini kopya e#i, doğa ve kültürü havaya uçurdu. Dijital, içe doğru patlar.

She travelled to Anatolia and visited churches that had exploded. There were bu"erflies everywhere. She copied Antonioni’s last scene and blew up nature and culture. The digital implodes.

Boğazkesen Caddesi’ne geri döndüğünüzde, doğu yönünde Boğaz’a doğru inerseniz Meclis-i Mebusan Caddesi’ne geleceksiniz. Boğazkesen’den inerken, sağınızda 65 numarada Fransız Yetimhanesi’ni göreceksiniz. Bu mekân sadece hayali bir bienal mekânı olduğu için, onu resmen ziyaret etmeniz mümkün olmayacak. Meclis-i Mebusan Caddesi’ne geldiğinizde, caddeyi geçmeden batı yönünde 50 metre ilerleyin, sonra Lüleciler Sokağı’ndan sağa girin ve 100 metre sonra bu sefer sola Lüleci Hendek Sokağı’na döndüğünüzde, sağda, 12 numarada bir diğer sergi mekânı olan DEPO’ya ulaşacaksınız. DEPO’dan sonra civardaki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’na geçebilirsiniz. (bkz. s. 44)

From Bogazkesen Street, you can walk east, towards the Bosphorus until you reach Meclis-i Mebusan Avenue. While walking on Bogazkesen Street, you can see the entranceway to French Orphanage on your right, at No. 65. This venue is to be imagined only, and you will not be available to visit it officially. When you reach Meclis-i Mebusan Avenue do not cross the avenue but turn right and walk west for 50 metres, then turn right again on Lüleciler Street. Turn le$ a$er 100 metres on Lüleci Hendek Street and you will soon reach the exhibition space DEPO on your right, at No. 12. From DEPO you may choose to go to the nearby Galata Greek Primary School (see p. 44).

St. Eugène Sarayı, 1868’de yetimhane olarak inşa edildi ve yirminci yüzyılın ortasında Ermeni bir kartonpiyer ustası olan Garabet Cezayirliyan’ın atölyesi haline geldi. Üzerinde mülkiyet anlaşmazlığı olan bina, bugün bir atölyeye ve bir Art Nouveau kalıp koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

The Palace of St. Eugène was built as an orphanage in 1868, and it became the atelier of an Armenian plaster caster Garabet Cezayirliyan in the mid-twentieth century. The property is contested and it is currently home to a workshop and archive of Art Nouveau moulds.

36

B eyoğ l u

37

M ek â n l a r / Ve n u e s

C12 DEPO

C13 Pera Müzesi / Pera Museum

Hacımimi Mah. Lüleci Hendek Cad. No: 12 Beyoğlu

Asmalı Mescit Mah. Meşrutiyet Cad. No: 65 Beyoğlu

1920’lerde inşa edilen ve cephesindeki çiçek desenli kartonpiyerlerle dikkat çeken bina, 1950’lere kadar Kavala ailesine ait bir tütün deposu olarak kullanılmıştır. Bir sergi alanına dönüştürüldüğü 2005’te İstanbul Bienali’ne ilk kez ev sahipliği yapmıştır. 2009’da, canlı bir kültür merkezi olan DEPO’nun mekânı haline gelmiştir. Constructed in the 1920s, the building presents floral plaster casts on its façade and was used as a tobacco warehouse for the Kavala family until the 1950s. In 2005, it was converted into an exhibition space when it hosted the Istanbul Biennial for the first time. In 2009, it became the home of the vibrant cultural centre DEPO.

Pera Müzesi, 2005 yılında Suna ve İnan Kıraç Vakfı tarafından, bir seramik ve heykel koleksiyonunu da barındıran bir sergi alanı olarak kurulmuştur. Mimar Achille Manoussos tarafından 1893’te tasarlanmış olan bina eski Bristol Hotel’in içinde yer alır. Pera Museum was founded in 2005 by Suna and İnan Kıraç Foundation as an exhibition space and a collection of paintings, weights and ceramics. It is located in the former Bristol Hotel designed in 1893 by architect Achille Manoussos.

Francis Alÿs 1959, Antwerp. Meksiko’da yaşıyor ve çalışıyor / 1959, Antwerp. Lives and works in Mexico City. The Silence of Ani (Ani’nin Sessizliği), 2015 Video, ses, kuş düdükleri, grafik materyal / Video, sound, birdcalls, graphic material Bir zamanların gürültülü şehri, şimdiyse çocukların taş yığınlarının arasında oynadığı Ani harabelerinde her çocuk bir kuş ıslığı çalar. Çocukların sesleri, birlikte, kuşları geri çağıran tek sesli kolektif bir ıslığa dönüşür.

In the ruins of Ani, once a roaring city where kids now play in the rubble, each child makes a bird call. Together they become a monodic collective call for the return of the birds.

İstiklal Caddesi’ndeki ARTER’den sonra başka bir rota da izlemeniz mümkün. Sağa dönüp Taksim Meydanı’na doğru yürüyün. 100 metre soldaki Deva Sokağı’nın sonuna kadar gi$iğinizde sağda Casa Garibaldi’yi görecekB6=6J
.FA2=02
*26=2Asñ=
6ğ6
/DA.1.
B2A46:2=6H>A
ama sağlık ve güvenlik sebepleriyle girişinize izin verilemeyecek. İstiklal Caddesi’ne yeniden çıkıp kuzeye doğru 50 metre ilerlediğinizde solda Odakule geçidini göreceksiniz. Binaların arasından dolanan bu yaya geçidinden sonra Meşrutiyet Caddesi’ne dümdüz yürüyün. Sonra sola dönüp güneye doğru ilerlediğinizde 65 numaradaki Pera Müzesi’nin kapısına varacaksınız.

From ARTER on İstiklal Avenue, you can also take another tour. Turn right and walk north on İstiklal Avenue towards Taksim Square. A$er 100 metres you will reach Deva Street on your le$, where you will find Casa Garibaldi on your right at the end of the street. Casa Garibaldi hosts a work by Lawrence Weiner, but it is not accessible due to health and safety regulations. Walk 50 metres north on İstiklal until you reach Odakule passageway on your le$. Take this pedestrian passage though some buildings and walk straight ahead until you reach Meşrutiyet Avenue. Then turn le$ and walk south until you reach the entrance of Pera Museum at No. 65.

Ania Soliman 1970, Varşova. Paris’de yaşıyor ve çalışıyor / 1970, Warsaw. Lives and works in Paris. A Series of Drawings (Bir Çizimler Serisi), 2015 ve/and Inside the thing there is nothing (Şeyin içinde hiçbir şey yok), 2015 Kâğıt üzerine kurşunkalem ve yakımlı süsleme; alçı ve betondan havan topları, vinil duvar kâğıdı, çizimler (13 parça) / Pencil and encaustic on paper; and plaster and concrete cannonballs, vinyl F.::?.?2A
1A.F6=4B
MY[
2:2;2=CBN Arapça bir yazı, Osmanlı İmparatorluğu’nda dirhem ağırlık ölçüsünden metrik ölçüye geçilmesini emreder. Ania, hiçin temsilini, ve sabit parametreleri olan müzeden sonra gelen komünal bir imgeleme sahip dijital sonrası bir kurumu resmeder.

An Arabic script orders the shi$ from the dirham weight scale to the metric in the O%oman empire. She draws the representation of nothing and a post-digital institution with a communal imaginary that succeeds the museum with fixed parameters.

38

B eyoğ l u

39

M ek â n l a r / Ve n u e s

C14 Casa Garibaldi*

C15 ADAHAN Otel / ADAHAN Hotel

Asmalı Mescit Mah. Deva Çıkmazı Beyoğlu * Sağlık ve güvenlik düzenlemeleri gereğince giriş engellenmiştir. Entrance prohibited due to health and safety regulations.

Asmalı Mescit Mah. General Yazgan Sok. No: 14 Beyoğlu ADAHAN Otel daha önce, Osmanlı İmparatorluğu’nda 1815’te kurulan en eski ve büyük bankalardan birini işleten Camondo ailesinin oturduğu binada, 2013’te açıldı. Bina, 1874 yılında Stampa Kardeşler ve Antoine Tedeschi tarafından tasarlandı. Otelin 104/B odası, Bienal mekânlarından biridir. The ADAHAN Hotel opened in 2013, in what was formerly the residence of the Camondo family, who ran one of the earliest and largest banks in the O!oman Empire, established in 1815. The building was designed by Stampa Brothers and Antoine Tedeschi in 1874. Room 104/B is a venue of the biennial.

Casa Garibaldi olarak da bilinen Società Operaia Italiana binası, 1884–1885 yılları arasında mimar Bernardo Bo!arlini tarafından inşa edilmiştir. İtalyan devrimci ve politikacı Giuseppe Garibaldi, 1828’den 1831’e kadar Konstantinopolis’te yaşadı. The Società Operaia Italiana building, informally called Casa Garibaldi, was constructed in 1884–1885 by architect Bernardo Bo!arlini. Giuseppe Garibaldi, the Italian revolutionary and politician, lived in Constantinople from 1828 to 1831.

Meriç Algün Ringborg Lawrence Weiner 6. sayfaya gidiniz / See page 6.

Pera Müzesi’nden sonra, Meşrutiyet Caddesi üzerinde güneye doğru 300 metre ilerlediğinizde solunuzda General Yazgan Caddesi’ni göreceksiniz. Bu cadde üzerinde 14 numarada ADAHAN Otel’in girişi bulunuyor. ADAHAN Sarnıcı ise otelin girişinin hemen sağında.

A!er you visit Pera Museum, walk south 300 metres on Meşrutiyet Avenue until you reach General Yazgan Street on your le!. You will find the entrance of ADAHAN Hotel at No. 14 of General Yazgan Street. The entrance to ADAHAN Cistern is located on the right side of the Hotel entrance on General Yazgan Street.

1983, İstanbul. Stokholm’de yaşıyor ve çalışıyor / 1983, Istanbul. Lives and works in Stockholm. Have you ever seen a fig tree blossom? (Siz hiç incir ağacının çiçek açtığını gördünüz mü?), 2015 Mekâna özgü enstalasyon, kurşun kalem çizim, alçı döküm, fresk, video, taze incirler, mermer, plastik, metal, slayt gösterimi, bölgedeki ağaçlardan toplanmış ve kurutulmuş incir yaprakları / Site-specific 6=BC.::.C6>=
4A.?56C2
1A.F6=4
?:.BC2A
0.BC
3A2B0>
E612>
3A2B5
ţ4B
;.A/:2
?:.BC60
;2C.:
B:612
B5>F
dried fig leaves collected from local fig trees Cennet’ten geriye ne kalır? Galata bir zamanlar incir ağaçlarıyla doluydu, şimdi ise otel odalarıyla dolu. Adem ve Havva utanç içinde örtünmüşlerdi; Kraliçe Victoria David’in cinsel organlarını örtmek için bir incir ağacı yaptırmıştı ve bugün her zamankinden daha çok örtü var. İncir ağaçları ve yabanarıları queer yollardan çi$leşiyor –yeniden ürüyor ve ölüyorlar.

What remains of Paradise? Galata was full of figs; now, of hotel rooms. Adam and Eve cover themselves in shame; Queen Victoria had a fig leaf made to hide David’s genitals, and today, there are ever more veils. Fig trees and wasps mate in queer ways – they reproduce and die.

40

B eyoğ l u

C16 ADAHAN Sarnıcı / ADAHAN Cistern Asmalı Mescit Mah. General Yazgan Sok. No: 14 Beyoğlu

41

M ek â n l a r / Ve n u e s

ADAHAN Otel ve Sarnıcı’ndan çıktıktan sonra Meşrutiyet Caddesi’ne geri dönün, sola sapıp caddeden 100 metre aşağı inin. Cadde sağa kıvrılacak, meydana ulaşana kadar yolu takip edin. Meydandan sonra soldaki ikinci cadde olan Okçu Musa Caddesi’ne dönün. Birkaç metre sonra bağlanacağınız Bankalar Caddesi’nden 500 metre aşağı indiğinizde 11 numaradaki SALT Galata’ya ulaşmış olacaksınız. Vault Karaköy The House Hotel ise, SALT Galata’nın 50 metre ilerisinde, Bankalar Caddesi No: 5’te. Kasa Galeri’ye gitmek için otelden 30 metre daha ileri yürümeniz yeterli, Galeri 2 numarada.

When you exit ADAHAN Hotel and Cistern, return to Meşrutiyet Avenue, turn le" and walk 100 metres south down the street. Meşrutiyet Avenue turns right; continue on it until you reach a round square. Take the second street on your le" off the square, called Okçu Musa Street, which turns into Bankalar Street a"er a few metres. Walk 500 metres down Bankalar Street and you will reach the entrance of SALT Galata at No. 11. Vault Karaköy The House Hotel is located 50 metres beyond SALT Galata, at No. 5 on Bankalar Street. Walk 30 more metres from Vault Karaköy The House Hotel to reach Kasa Galeri on your le", at No. 2.

C17 SALT Galata Arap Cami Mah. Bankalar Cad. No: 11 Beyoğlu SALT Galata 2011’de açılan bir araştırma merkezi ve sergi mekânıdır. Eskiden Osmanlı Bankası’nın genel merkezi olan bina, Fransız Levanten mimar Alexandre Vallauri tarafından 1892’de tasarlanmıştır. Aynı dönemde inşa edilmiş başka banka binalarının da bulunduğu Bankalar Caddesi üzerindedir. SALT Galata is a research centre and exhibition space that opened in 2011. The building, former headquarters of the O!oman Bank, was designed in 1892 by French Levantine architect Alexandre Vallauri. It is located on Bankalar Street, where various other banks were built in the same period.

Eski Kamondo Evi’nin içinde yer alan, ADAHAN Located in the former Camondo House, beneath Otel’in altındaki bu sarnıcın tarihi yüzyıllar önce- the building that houses the ADAHAN Hotel sine uzanıyor. a cistern dates back centuries.

Pelin Tan & Anton Vidokle Pelin Tan: 1974, Almanya. Mardin’de yaşıyor ve çalışıyor. Anton Vidokle: 1965, Moskova. New York ve Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / Pelin Tan: 1974, Germany. Lives and works in Mardin. Anton Vidokle: 1965, Moscow. Lives and works in New York and Berlin. 2084: a science fiction show / Episode 2: The Fall of Artists’ Republic (2084: Bir bilimkurgu gösterisi / 2. Bölüm: Sanatçılar Cumhuriyeti’nin Çöküşü), 2014 Video, ses / Video, sound Hayvan maskeleri takıyorlar. Sanatçıların yönetimi altındaki bir cumhuriyet ve devamında, yaşamı durmaksızın sanata dönüştürme gayreti yüzünden bu cumhuriyetin çöküşü. Devletler yönetilemezdir ve müzeler veri merkezleridir. Hiç kimsenin bir mesleği yoktur. Para kaldırılmıştır. Artık iş de yoktur.

They wear animal masks. An artist-run republic and its subsequent fall due to the relentless pursuit of transforming life into art. States are ungovernable and museums are data centres. No one has a profession. Money is abolished. There is no more work.

Zeyno Pekünlü 1980, İzmir. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1980, Izmir. Lives and works in Istanbul. Minima Akademika / Magnus, 2015 Bulunmuş kopya kağıtları / Found cheat sheets Daha önce banka olarak kullanılan bir binadaki bu sanat kurumunun kütüphanesine insanlar okumaya ve çalışmaya geliyorlar. Bir sınav için kopya kâğıtları hazırlamak çok emek ister. Küresel finans sermayesi, akışlar ve gizli sırlarla sarmalanan çağımızda esas kopya çeken kim?

In this library of an art institution in a former bank, people come to read and study. A lot of work is required in the writing of exam cheat sheets. Who is cheating, in our age of global financial capital, flows and hidden secrets?

42

B eyoğ l u

43

M ek â n l a r / Ve n u e s

C18 Vault Karaköy The House Hotel

C19 Kasa Galeri

Arap Cami Mah. Bankalar Cad. No: 5 Beyoğlu

Bereketzade Mah. Bankalar Cad. No: 2 Minerva Han Beyoğlu Crédit Général O!oman’ın tarihi genel merkezi olan bu bina, İstanbul doğumlu İtalyan mimar Antoine Tedeschi tarafından yeni-Rönesans tarzında 1863’te Bankalar Caddesi üzerinde inşa edilmiştir. Bina 2014’te otele dönüştürülmeden önce sırasıyla Deutsche Bank’a ve Sümerbank’a ev sahipliği yapmıştır. Binanın 211 numaralı odası Bienal mekânlarından biridir. The historical headquarters of Crédit Général O!oman were built on Bankalar Street in 1863 by Istanbul-born Italian architect Antoine Tedeschi in a neo-Renaissance style. Subsequently the building housed the Deutsche Bank and Sümerbank before turning into a hotel in 2014. Room 211 is a venue.

Mimar Vasileios Kouremenos tarafından 1913’te Art Nouveau tarzında Atina Bankası olarak inşa edilen Minerva Han, tarihi bir abide değeri taşır. 1930’larda Deutsche Bank tarafından alınmış ve daha yakın dönemde Sabancı Üniversitesi’nin bir parçası haline gelmiştir. Binadaki eski kasa katı “Kasa Galeri” adıyla bir sergi mekânına dönüştürülmüştür. Minerva Han is a landmark historical building that was constructed as the Bank of Athens in 1913 by architect Vasileios Kouremenos in an Art Nouveau style. It was later acquired by Deutsche Bank in the 1930s and more recently has become a part of Sabancı University. The former bank vault in the building was converted to an exhibition space called ‘Kasa Galeri’.

Janet Cardiff & George Bures Miller Janet Cardiff: 1957, Brussels, Ontario. Grindrod ve Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor. George Bures Miller: 1960, Vegreville, Alberta. Grindrod ve Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / Janet Cardiff: 1957, Brussels, Ontario. Lives and works in Grindrod and Berlin. George Bures Miller: 1960, Vegreville, Alberta. Lives and works in Grindrod and Berlin. Sad Waltz and the Dancer Who Couldn’t Dance (Hüzünlü Vals ve Dans Edemeyen Dansçı), 2015 D9:.:.A
A>/>C69
B2B
E2
9.Añğñ9
C29=69
R
.A6>=2Ŧ2B
A>/>C60B
.D16>
;6G21
;216. Artık orada değil. Bankalar Caddesi’ndeki küçük otel odasında bir usta kuklalar yapıyordu. Ra"aki bir piyanist yeryüzünün en kederli şarkısını çalıyor.

He is no longer there. The cra!sman was making puppets in his small hotel room off Bankalar Street. A pianist on the shelf plays the saddest song on earth.

Walid Raad 1967, Chbanieh. Beyrut ve New York’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1967, Chbanieh. Lives and works in Beirut and New York. Another Le#er to the Reader (Okuyucuya Bir Diğer Mektup), 2015 .J2A
92B6;
9DCD:.A
.5ğ.?
=.9:6H2
B.=1ñ9:.Añ
R

.B2A 0DC
/>G2B
F>>12=
B56??6=4
0A.C2B Bugün sanat eserleri çoğunlukla sandıklarda, ha$a bazen banka kasalarında saklanıyor. 1914’te, savaşın ortasında, çoktan gitmiş olanı yakalayıp tutmaya çalıştılar. Ama bir motifi istifleyip saklayabilir misiniz hiç?

Today, artworks are most o!en stored in crates, at times even in bank vaults. In 1914, they a#empted to hold on to what had already long gone, in the midst of war. But can you ever hoard and store a motif?

Kasa Galeri’den soldaki Kemeraltı Caddesi’ne dönüp 300 metre kuzeye doğru ilerlediğinizde, 49 numaradaki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu sizi solunuzda karşılayacak.

From Kasa Galeri turn left on Kemeraltı Avenue, and walk 300 metres north to reach Galata Greek Primary School on your left, at No. 49.

44

B eyoğ l u

C20 Galata Özel Rum İlköğretim Okulu Galata Greek Primary School Hacımimi Mah. Kemeraltı Cad. No: 49 Beyoğlu Boğaz’ın yanındaki Kemeraltı Caddesi üzerinde bulunan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, 1885–1909 yılları arasında neo-klasik tarzda, İstanbul’daki Rum çocukların eğitimi için inşa edilmiştir. Rum nüfusun özellikle 1960’lardan bu yana azalması nedeniyle okul 1988’de ve sonra tekrar 2007’de kapanmak durumunda kalmıştır. The Galata Greek Primary School on Kemeraltı Street near the Bosphorus was built between 1885 and 1909 in a Neo-classical architectural style for the education of Greek children in Istanbul. Due to the decrease of the Greek population, especially from the 1960s onwards, the school closed in 1988 and then again in 2007.

45

M ek â n l a r / Ve n u e s

Anna Boghiguian 1946, Kahire. Dünyanın çeşitli yerlerinde yaşıyor ve çalışıyor / 1946, Cairo. Lives and works in various places around the world. The Salt Traders (Tuz Tüccarları), 2015 D;.ğ:.A
/.:;D;D
BD:D/>H.
4D.ğ
.5ğ.?
‰.=9ñAñ
CDJD
CDJ:.A
9D;
1.:4.
E2
;.ACñ
B2B6
R
'2GC6:2B
F.G
F.C2A0>:>DA
4>D.052
F>>1
‰.=9ñAñ
B.:C
B.:CB
B.=1
E>602
.=1
B>D=1
>3
F.E2B
.=1
B2.4D::B

Yolculukları sırasında insanlık durumunu gözler ve damıtır. Eski zamanlarda tuz taşıyan bir gemi, dijital sonrası bir gelecek dünyada yeniden belirir; tuzun onu aşındırmasından önceki geçmişini yeniden keşfeder.

She observes and distils the human condition during her travels. A boat carrying salt in ancient times reappears in a future post-digital world; it rediscovers its past before it was corroded by salt.

Emre Hüner 1977, İstanbul. İstanbul ve Amsterdam’da yaşıyor ve çalışıyor / 1977, Istanbul. Lives and works in Istanbul and Amsterdam. Neochronophobiq, 2015 3 kanallı video, ses / 3-channel video, sound

Tavan Arası / Attic

Andrew Yang Michael Rakowitz Hera Büyüktaşçıyan

4. Kat / 4th Floor

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Açık Okul / Galata Greek Primary School / The Open School Haig Aivazian

3. Kat / 3rd Floor

Prabhakar Pachpute Rupali Patil

2. Kat / 2nd Floor

Emre Hüner Anna Boghiguian

1. Kat / 1st Floor

Anna Boghiguian

Yaşam çok uzun. Bir adam var, bir filmdeki bir karakter. Kupkuru bir manzarada, hem kadim hem gelecekteki, yalnız başına yürür. Araştırmacıdır, laboratuvarında bazı şeyler üretir. Etrafındaki köylülere benzemez. Oyuk, kuru bir adam. Bana bir şiirin dizelerini hatırlatıyor: “Görünüş biçimsiz, gölge renksiz kötürüm güç, jest kımıltısız; ... Bu ölü ülkedir bu kaktüs ülkesidir burada taştan putlar yükselir … Hep böyle midir ölümün öbür ülkesinde yalnız uyanış o saatte, biz tam titrerken sevecenlikle dudaklar ki öpüş içindir yakarışlar sunar kırık taşlara ... Burada değil gözler burada göz ne gezer bu ölen yıldızlar vadisinde bu oyuk vadide ... Bu sonuncusunda buluşma yerlerinin el yordamıyla aranıyor ve kaçınıyoruz konuşmaktan …”

Life is very long. There is a man, a character in a film. He walks alone through a dry landscape, ancient and future. A researcher, he makes things in his lab. He is not like the rural people around him. He is a hollow man, a dry man. He reminds me of lines from a poem: ‘Shape without form, shade without colour paralysed force, gesture without motion ... this is the dead land this is cactus land here the stone images are raised ... is it like this in death’s other kingdom waking alone at the hour when we are trembling with tenderness lips that would kiss form prayers to broken stone ... the eyes are not here there are no eyes here in this valley of dying stars in this hollow valley ... in this last of meeting places we grope together and avoid speech.’

46

B eyoğ l u

47

M ek â n l a r / Ve n u e s

Prabhakar Pachpute

Hera Büyüktaşçıyan

1986, Sasti Köyü, Orta Hindistan. Mumbai’de yaşıyor ve çalışıyor / 1986, Sasti Village, Central India. Lives and works in Mumbai.

1984, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1984, Istanbul. Lives and works in Istanbul.

What We Have Le! Is the Blue Water (Bize Kalan Mavi Su), 2015 Duvar çizimleriyle enstalasyon, boyanmış fiberglas heykel ve projeksiyon, ses, yaklaşık 20 adet .:¨ñC.ğñ
52H92:
R
=BC.::.C6>=
F6C5
F.::
1A.F6=4
?.6=C21
ţ/2A4:.BB
B0D:?CDA2
F6C5
?A>720C6>=
B>D=1
c. 20 gypsum sculptures Yere çöküp yeryüzünü dinleyen madencilerin heykelini yapar. Başları, karanlık yerlerdeki elektrik prizleridir. Tuz madenini ve etrafında toplanan insanları resmeder. Bir madenci dinlenmektedir; onun rüyalarını görürüz.

He sculpts miners crouched and listening to the earth. Their heads are electrical sockets, in dark spaces. He draws the salt mine and people gathering nearby. A miner rests; we see his dreams.

Rupali Patil 1984, Pune, Maharashtra. Mumbai’de yaşıyor ve çalışıyor / 1984, Pune, Maharashtra. Lives and works in Mumbai.

From the Island of the Day Before (Önceki Günün Adasından), 2015 De#erler (668 parça) / Notebooks (668 elements) Radikal karşı-eğitim biçimlerinin bir topografisi, namevcut Rum cemaatini ve öğrencileri temsil eden de#erlerin mavimsi bir adasıdır bu. Tıpkı canlı bir organizma gibi gelişir.

It is a topography of forms of radical counter-education, a bluish island of notebooks that represents the absent Greek community and students. It grows like a living organism.

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Açık Okul Galata Greek Primary School / The Open School 2013’ten beri İstanbul’da etkin / Active in Istanbul since 2013.

One Has Vision and Rest Has Belief (Birinin Vizyonu, Kalanların İnancı Var), 2015 65 okul sırası, kâğıt üzerine guaş ve suluboya, ahşap üzerine ahşap gravür, cam / 65 school benches, 4>D.052
.=1
F.C2A0>:>DA
>=
?.?2A
F>>1
2=4A.E6=4
>=
F>>1
4:.BB

Hera Büyüktaşçıyan yönetiminde okuma programı / Reading programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan

It is about how drawing and sculpture and imagination can free you from an oppressive educational system.

Michael Rakowitz

Haig Aivazian ve Beyoğlu Aya Triyada Ermeni Kilisesi Korosu / Haig Aivazian and the Beyoğlu Holy Trinity Armenian Church Choir

1973, Great Neck, New York. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, Great Neck, New York. Lives and works in Chicago.

1980, Beyrut. Beyrut’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1980, Beirut. Lives and works in Beirut.

Çizim ve heykel ve hayal gücü insanı baskıcı bir eğitim sisteminden nasıl özgürleştirebilir, mesele bu.

The Flesh Is Yours, The Bones Are Ours (Eti Sizin, Kemiği Bizim), 2015 Alçı kalıpları, Sivriada’da bulunmuş köpek iskeletleri, Anadolu’daki terk edilmiş Ermeni çi#liklerinden bulunmuş hayvan kemikleri, Şikago’daki Louis Sullivan’ın yıkılmış binasından parçalar, kabartma çizimler, fotoğraflar ve mektuplar / Plaster moulds, casts, dog skeletons from Sivriada, bones of livestock from dispossessed Armenian farms in Anatolia, fragments of lost Louis Sullivan buildings in Chicago, rubbings, photos, le%ers Nice depremler ve yangınlardan sonra, alçının ve insanların hikâyelerini taşıyan binaların üzerine büyük bir cesaretle çiçek desenleri işliyorlar. Kalıplar, dökümler ve perdahlamalarla Ermeni geçmişleri, kemikleri ve hayaletleri birbirine düğümleniyor.

A!er earthquakes and fires, they boldly cra! floral pa$erns on buildings that carry stories of plaster and people. Moulds, casts and rubbings knot together Armenian pasts, bones and ghosts.

Rum Okulu’nda artık öğrenciler yok. Ama insanlar burada toplanıp birlikte okuyorlar.

At the Greek school, there are no more students. Yet people gather and read together.

Wavy is the Sea of Bolis, O Mother (Dalgalıdır Bolis’in Denizi, Ey Ana), 2015 Performans / Performance Türk ve Ermeni kültürlerinin tarihsel olarak karma bir dil oluşturmasına performatif bir yaklaşım. Koro, teksesli ayin geleneğini sürdürür ve Ermeni-Türk bir ud ustasının bir şarkısını söyler.

In a performative approach to the historical creolisation of Turkish and Armenian cultures, a choir continues the monophonic Liturgy tradition and sings a song by an Armenian-Turkish oud master.

48

B eyoğ l u

Andrew Yang

49

M ek â n l a r / Ve n u e s

C21 İstanbul Modern / Istanbul Modern Meclis-i Mebusan Cad. Liman İşletmeleri Sahası Tophane

1973, Atlanta. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, Atlanta. Lives and works in Chicago. IO-XO CALLING A DIALOGUE CONCERNING TWO WORLD SYSTEMS (IO-XO İKİ DÜNYA SİSTEMİ HAKKINDA DİYALOĞA ÇAĞIRIYOR), 2015 =BC.:.BH>=
B2B
9.H1ñ
J6::2A
96C.?:.A
/2:42:2A
E2
12=6J
Hñ:1ñJ:.Añ
R
=BC.::.C6>=
F6C5
B>D=1
A20>A16=4
cymbals, books, documents and starfishes Jüpiter’in uydusu Io; uzaydaki Voyager 1; Boğaz zilleri; sudan geçen yunusların ve gemilerin kayıtları. Yankılanmanın izlenebilmesi için bir kozmolojik deniz astronomisi rasathanesi: Seslerin bitmek bilmez titreşiminde, sinyalleri arıyoruz ve üretiyoruz.

Jupiter’s moon Io; Voyager 1 in space; Bosphorus cymbals; recordings of dolphins and ships passing in water. A cosmo-nautical observatory for resonance: we search for signals and make them, in an endless reverberation of noise.

1957–1958 arasındaki bir kentsel yenilenme projesi kapsamında mimar Sedad Hakkı Eldem tarafından inşa edilmiş olan Antrepo No. 4, Boğaz’da yer alan eski bir kuru yük antreposudur. Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından daha büyük bir Galata iskele kompleksinin parçası olarak tasarlanmıştır. 2003’te 8000 metrekarelik bu bina modern bir müze binasına dönüştürülmüş ve 2004’te kamuya açılmıştır. Rıhtım, İstanbul’un ana limanı olarak hizmet vermeye devam etmektedir. Giriş katının yanı sıra Boğaz’a bakan ön cephesi de sergi mekânları arasında yer alıyor.

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’ndan İstanbul Modern’e gitmek için Kemeraltı Caddesi’nden kuzeye doğru ilerleyin. Cadde Meclis-i Mebusan Caddesi’ne bağlandığında, sağınızda Nusretiye Camii’ni göreceksiniz. Cami’den sonra sağa dönün ve müzeyi gösteren levhaları takip edin. 14. Bienal, İstanbul >12A=s6=
>ß.Jsñ
4·A2=
46A6ğ
9.Cñ=1.
.FA2=02
Weiner’ın işlerinden biri Müze’nin ikinci katının cam penceresinde sergileniyor.

To get to Istanbul Modern Museum from the Galata Greek Primary School, walk north on your le# on Kemeraltı Avenue, which becomes Meclis-i Mebusan Avenue. You will see the Nusretiye Mosque on your right. A#er the Mosque, turn right and follow the signs to the Museum. The 14th Biennial is located on the ground floor of Istanbul Modern and on its façade facing the Bosphorus. A work by Lawrence Weiner is on a second-floor window of the Museum.

Built by the architect Sedad Hakkı Eldem in the scope of an urban revitalisation project between 1957 and 1958, Antrepo No. 4 is a former cargo warehouse on the Bosphorus. It was designed as a part of a larger Galata pier complex by the Turkish Maritime Organisation. In 2003, the 8,000 square-meter warehouse was transformed into a contemporary museum building and opened to the public in 2004. The pier continues to serve as Istanbul’s main port. The façade facing the Bosphorus as well as the ground floor are venues.

50

B eyoğ l u

51

M ek â n l a r / Ve n u e s

İstanbul Modern Yerleşim Planı Istanbul Modern Floor Plan 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

31. 32. 33. 34.

Liam Gillick Richard Ibghy & Marilou Lemmens Annie Besant Ana Prvački Santiago Ramón y Cajal Vilayanur S. Ramachandran Daria Martin Émile Gallé Charles Darwin Karl von Frisch Raimondo Tommaso D’Aronco Peter Tait William Irvine Jacques Lacan Fahrelnissa Zeid Patrick Blanc Karl Blossfeldt Fabio Mauri Frans Krajcberg Tacita Dean Ufuk Kocabaş Emin Özsoy Jeffrey Peakall Lev Troçki / Leon Trotsky Orhan Pamuk Song-Ming Ang Grace Schwindt Marwan Rechmaoui Sonia Balassanian Giuseppe Pellizza da Volpedo (Taner Ceylan aracılığıyla / Medium Taner Ceylan) Michelangelo Pistole%o Artıkişler Kolektifi Elmas Deniz Bedri Rahmi Eyüboğlu

35.

36. 37. 38. 39.

40.

41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55.

Annie Besant (Lea Porsager aracılığıyla / Medium Lea Porsager) Cildo Meireles Paul Guiragossian Wonggu Mununggurr, Natjialma, Maw’ ve/and Dhangatji Mununggurr Gumuk Gumana, Mundukul Marawili, Mawalan Marika, Wandjuk Marika ve/and Mawalan Marika, Wonggu Mununggurr, Munggurrawuy Yunupingu Yirrkala Ağaç Kabuğu Dilekçesi ve Parmak İzi Belgeleri / Yirrkala Bark Petition and Thumbprint Documents (Millirrpum, Djalalingba, Diambalipu, Djayila, Dundiwuy, Dhuygala, Raijyin, Manuna, Larrakan, Wulanybuma, Wawunymarra, Nyabilingu) Gawirrin Gumana, Djambawa Marawili, Boliny Wanambi Djambawa Marawili Robert Smithson Vernon Ah Kee Ellen Gallagher Edgar Cleijne Fahrelnissa Zeid Senam Okudzeto Aslı Çavuşoğlu Nikita Kadan Etel Adnan Sarkis Liu Ding Georgia Sagri Lawrence Weiner

Kanal / The Channel (3-25)

52

B eyoğ l u

M ek â n l a r / Ve n u e s

53

Liam Gillick

Kanal / The Channel

1964, Aylesbury. New York’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1964, Aylesbury. Lives and works in New York.

Kanal, tıpkı bir Klein şişesi (içinde bir şey bulundurabilen bir kap olduğu halde içi ve dışı olmayan bir biçim) gibi, farklı kaçış çizgileriyle içeriyi ve dışarıyı birbirine düğümlüyor. Bu matematiksel nesne ya da bu cisimleşmiş düşünce biçimi, üç boyutlu bir Möbius şeridi, içeri ve dışarının yer değiştirebildiği bir yapı görünümündedir. Bu haliyle serginin de bir imgesi olarak alınabilir. Bir iç mekânın (sergi) kendisine göre nasıl bir dışarı (genel olarak dünya) yaratabileceğine göndermede bulunuyor. “Kanal” dediğimiz bu Klein şişesinde durup bakanlar, dünyada bulunmuş, yapılmış unsurların birlikte mevcut olduğu, çeşitli failliklerin anlatımlarının bir araya getirildiği bir mekânda, nesnelerin sanat alanı içinde ve dışında olma deneyimine bağlı olarak nasıl işlev gördüğüne yoğunlaşabilirler.

The Channel knots together inside and outside through different lines of flight, recalling a Klein bo!le – a form with no outside nor inside, although it is a containing vessel. This mathematical object, or embodied thought-form, is a 3D Möbius strip, a structure where inside and outside can switch places. It provides an image for the exhibition, speaks to how an interior space (the exhibition) can create a different exterior (the world at large) in relation to itself. In this Klein bo!le ‘Channel’, viewers might focus on how objects function in relation to the experience of being within and without the field of art, in a space of co-presence of elements found in the world and made in the world.

Kanal, hem Boğaz’a hem de nöronlarımızın “sodyum kanalı”na, sadece sodyum iyonlarının geçişine izin veren bu hücre zarlarındaki geçiş yoluna yapılan bir göndermedir. Kanal’da Orhan Pamuk’un eskiz de$erindeki çizimlerden okyanusbilimci Emin Özsoy’un Boğaz’daki kayıtlarına varıncaya dek farklı bilgi alanları arasındaki söyleşiler boy gösteriyor. Kıyaslanamaz, ölçülemez görüneni kıyaslamak her zaman için zordur. Ancak farklı alanlar arasındaki sınırları korumanın internet çağında pek anlamı yok. Derin düşünmeye kabiliyetimiz var; çeşitli ilgili alanları üzerinde gezinmeye dönük yakın zamanlı kabiliyetimizle birlikte icra edilmesi, onunla i#ifak içine sokulması gereken eski bir kabiliyet bu. Sanat, ister ziyaretçi olsun isterse sanatçı, biliminsanı, tarihçi, kurmaca yazarı veya filozof, benzer düşünen insanlar arasındaki bu tür çapraz i#ifakların deneylenmesi ve icra edilmesi –ve bu karmaşıklığı doymak bilmez bir bilgi açlığına düşmeksizin, kuşkucu bir açıklıkla düşünmek– için bir platform oluşturuyor. Kanal’da bir dizi unsur birlikte “yüzüyor”.

The Channel is a reference both to the Bosphorus and to the ‘sodium channel’ of our neurons, a passageway in the membrane of these cells that lets only sodium ions pass through. Conversations between different fields of knowledge occur here, from Orhan Pamuk’s drawings in his sketchbooks to recordings by oceanographer Emin Özsoy. It is difficult to commensurate what appears incommensurable. However, in the internet era, maintaining the boundaries between different fields makes li!le sense. We have an ability for deep thinking, which is an old ability that needs to be exercised and allied with our more recent ability to surf through a variety of interests and fields. Art offers a platform for experimenting and exercising such transversal alliances between like-minded people, whether they are visitors, artists, scientists, historians, fiction writers or philosophers. Here in the Channel, a number of elements ‘float’ together.

Hydrodynamica Applied (Uygulamalı Hidrodinamika), 2015 DE.A
¼J2A6=2
2A=>D::6
12=9:2;6
R
2A=>D::6
[email protected]>=
?.6=C6=4
>=
F.:: Basınç düştüğünde, hız artar. Bernoulli bunu daha on sekizinci yüzyılda anlamıştı, oysa biz unu#uk. Bu akışkan dinamiklerin incelenmesiyle mi ilgilidir, yoksa tikellerin darmadağın e#iği bir zamanda evrensel matematik dilinin yok oluşu için bir şifre mi?

When the pressure decreases, the speed increases: Bernoulli figured it out in the eighteenth century, but we forgot. Does it concern the study of fluid dynamics, or is it a cipher for the loss of universal mathematical language at a time sha!ered by particulars?

Richard Ibghy & Marilou Lemmens Richard Ibghy: 1964, Montreal. Montreal ve Durham-Sud’da yaşıyor ve çalışıyor. Marilou Lemmens: 1976, Ascot Corner. Montreal ve DurhamSud’da yaşıyor ve çalışıyor / Richard Ibghy: 1964, Montreal. Lives and works in Montreal and Durham-Sud. Marilou Lemmens: 1976, Ascot Corner. Lives and works in Montreal and Durham-Sud. The Prophets (Peygamberler), 2013’ten itibaren / 2013–ongoing Ahşap, asetat, sicim, metal tel, ·A4¼
R
*>>1
.02C.C2
C5A2.1
;2C.:
F6A2
;2B5 Ekonomik grafikler, diyagramlar ve modeller topluyorlar –insan davranışını öngörebilmek ve dünya işleri hakkında kehane#e bulunabilmek için icatlar. Hassas şeylerdir, renkli teller ve plastik filmler. Kopabilirler.

They collect economic graphs, diagrams and models – inventions to predict human behaviour and divinate worldy affairs. They are vulnerable things, coloured strings and plastic films. They may break.

54

B eyoğ l u

55

M ek â n l a r / Ve n u e s

Annie Besant

Vilayanur S. Ramachandran

1847–1933, Londra–Adyar / 1847–1933, London–Adyar.

1951, Tamil Nadu. San Diego’da yaşıyor ve çalışıyor / 1951, Tamil Nadu. Lives and works in San Diego.

Thought-Forms (Düşünce Şekilleri) yaklaşık / circa 1905/2015 Ofset baskı (30 parça) / Offset printing (30 elements) Annie, bir feminist, bir sosyalist ve bir teosofis"i. “Düşünce biçimleri”ni, çoğunlukla görülemez olanın o görülebilir ve titreşen hallerini gördü. Modern soyut sanat teorisinin bir ilk örneği olarak, bu biçimler imgesel alanın vücut bulmuş halleridir.

She was a feminist, a socialist and a theosophist. She saw ‘thought forms’ – visible and vibrating states of what is generally invisible. A first example of modern abstract art theory, they are embodied entities of the imaginal realm.

Mirror box (Aynalı Kutu), 1993 5ğ.?
9DCD
.H=.
R
*>>12=
/>G
;6AA>A Kol kesildiğinde acı devam eder, çünkü beyin unutamaz. 1998’de hayalet organ sendromu olan hastalar için yaptığı ilk ayna kutusunu sergiliyoruz. Ayrıca Annie Besant’ın teorilerini bizim adımıza sınayacak kadar da müşfik.

When an arm is amputated, the pain persists because the brain cannot forget. We show the first mirror box, the one he built in 1998 for patients with phantom-limb syndrome. Also, he kindly tests Annie Besant’s theories for us.

Ana Prvački

Daria Martin

1976, Sırbistan. Los Angeles’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1976, Serbia. Lives and works in Los Angeles.

1973, San Francisco. Londra’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, San Francisco. Lives and works in London.

Zephyr, Debussy Erotic score (Zephyr, Debussy’nin Erotik Partisyonu), 2015 Kâğıt üzerine guaş / Gouache on paper Müzik ve erotizm arasındaki ilişki.

The relationship between music and eroticism.

Santiago Ramón y Cajal 1852–1934, Madrid–Navarre. Axones Talámicos Aferentes a la Corteza Cerebral Humana (Circunvolución Frontal) (İnsan Serebral Korteksindeki Talamik Aferan Aksonlar [Ön Kıvrım] / Thalamic Afferent Axons in the Human Cerebral Cortex [Frontal Convolution]), yaklaşık / circa 1889 Kâğıt üzerine çini mürekkebi / Indian ink on paper Sanatçı olmak istemişti, onun yerine nöronu keşfe"i –aslında sinapsı, yani iki nöronun temas e"iği yeri. Bu sayede 1906 Nobel Ödülü’nü kazandı. Onları çizdi, çok güzellerdi.

He wanted to be an artist, and instead he discovered the neuron – actually the synapse – and received the Nobel Prize in 1906. He drew them, and they were beautiful.

Sensorium Tests (Sensoryum Testleri), 2012 HD videoya çevrilmiş 16mm film, ses / 16mm film transferred to HD video, sound Gözle görülür dokunuşları –nesnelere ya da insanlara– bedeninin derinlerinde hissedebildiği bir ayna-dokunuş sinestezisi türü için tetkik ediliyor. Çi% taraflı bir aynanın arkasındaki nörobilimci tarafından izleniyor. İnsanlar ile nesneler arasında ve insanlar arasında duyumsamalar nasıl paylaşılabiliyor?

She is tested for a form of mirror-touch synaesthesia in which visually observed touch – of objects or of people – is felt viscerally on her own body. She is watched by the neuroscientist from behind the two-way mirror. How are sensations shared between people, and between people and objects?

Émile Gallé 1846–1904, Nancy–Nancy. Korkuluk Şeklinde Vazo (Baluster-Shaped Vase), 1895–1900 Yeşil fon üzerinde kaplanmış parlak gök mavisi cam, asitle aşındırılmış gece kelebeği desenleri / Sky blue glass overlaid on a green background, acid-etched cameo decoration of moths Bir botanikçi ve tasarımcı olan Émile, su gibi Art Nouveau cam işler yaptı. Organik biçimler, bitki ve hayvanlardaki doğal büyüme akışlarına özel bir ilgiyle, gündelik yaşam nesnelerimizi özgürleştirir.

A botanist and designer, he created watery Art Nouveau glass things. Organic forms liberate objects of our daily life through an a%ention to the natural flows of growth in plants and animals.

56

B eyoğ l u

57

M ek â n l a r / Ve n u e s

Charles Darwin

Peter Tait

1809–1882, Shrewsbury–Downe.

1831–1901, Dalkeith–Edinburgh.

On the Various Contrivances by Which British and Foreign Orchids Are Fertilised by Insects: and on the Good Effects of Intercrossing (Britanya Orkidelerinin ve Yabancı Orkidelerin Böceklerce Döllenmelerindeki Türlü Seçenekler Hakkında: ve Çapraz Döllenmenin İyi Etkileri Hakkında), 1862 Kitap / Book Serginin, tür-ötesi birlikte-evrim üzerine on dokuzuncu yüzyılda ve günümüzde yapılan incelemelerle ilgili bir tezini resimliyorum. Böcekler ve orkideler arasındaki biçimsel ilişkiler E2
C.9:6C:2
H.A.Cñ:.=
0.J6/2
.AF6=s6
5.HA.=
bırakmıştı –oyun ve haz onun genel teorilerine hiç uymuyordu.

I illustrate a thesis of the exhibition concerning trans-species co-evolution studies in the nineteenth century and today. The seduction through mimicry and formal relations between insects and orchids fascinated Darwin – play and pleasure did not fit his general theories.

Karl von Frisch 1886–1982, Viyana–Münih / 1886–1982, Vienna–Munich. Bees: Their Vision, Chemical Senses, and Language (Arılar: Görmeleri, Kimyasal Duyuları ve Lisanları), 1950 Kitap / Book Arıların bir dili olduğunu biliyordu. Bal arısının duyusal algılarını ve hareketlerini araştırdı, 1927’de kuyruk sallama dansını yorumladı. Diğerleri bunu kuşkuyla karşıladılar. Oysa haklıydı.

He knew that bees had a language. He researched the sensory perceptions and movements of the honey bee and interpreted the waggle dance in 1927. Others were sceptical. He was right.

Raimondo Tommaso D’Aronco 1857–1932, Gemona del Friuli–Sanremo. Sera Proje Önerisi (Greenhouse Proposal), yaklaşık / circa 1898 Mavi baskı / Cyanotype print 1894 depreminden sonra, Osmanlı İmparatorluğu’nun resmi mimarı olarak, İstanbul’u Fransız, Ermeni ve Türk meslektaşlarıyla birlikte geliştirdiği Art Nouveau tarzıyla yeniden inşa e$i. Neo-Gotik ile Secession’u, Doğu ile Batı’yı çılgınca iç içe geçirdi.

The official architect of the O%oman Empire a&er the 1894 earthquake, he rebuilt Istanbul in an Art Nouveau style developed with French, Armenian, and Turkish colleagues. He wildly mixed neo-Gothic and Secession, East and West.

On Knots (Düğümler Üzerine), 1877 Kitap / Book Onun “farklı” ve “aynı”ya dair sezgisel kavrayışı, iki düğümün, eğer biri diğerine benzer hale gelinceye kadar üç boyutlu bir uzayda sürekli yönlendirilebilirse (kendiyle kesişmesine izin verilmeksizin), izotopik olduğunu söyler. İskoçya’da 1800’lerin sonlarıydı.

His intuitive grasp of ‘different’ and ‘same’ is that two knots are isotopic if one can be continuously manipulated in 3-D space (no self-intersections allowed) until it looks like the other. It was the late 1800s in Scotland.

William Irvine 1979, L’Aquila. Şikago’da yaşıyor ve çalışıyor / 1979, L’Aquila. Lives and works in Chicago. Tying Water in a Knot (Suyu Düğümlemek), 2015 (Dustin Kleckner ve Martin Scheeler ile / with Dustin Kleckner and Martin Scheeler) &6H.5 /2H.J
E612>
B2BB6J
R
:.09 .=1 F56C2
E612>
=>
B>D=1 Düğüm teorisi, esasen matematikçilerin ve topolojistlerin incelediği bir alandır. Bugün fizikçilerin evrenine yeniden dahil oldu. Şikago’daki laboratuvarında suyun içinde suyu düğümlüyor –nasıl işlediğini görmek için.

Knot Theory has been a field explored mainly by mathematicians and topologists. Today, it is back in the universe of physicists. In his lab in Chicago, he knots water inside water – to see how it works.

Jacques Lacan 1901–1981, Paris–Paris. 15 sheets of paper with writing and drawings (Çizim ve resimlerin bulunduğu 15 yaprak kağıt), 1975–1978 Kağıt üzerine mürekkep ve renkli keçeli kalem ve kurşunkalem / Ink and coloured felt-tip pen on paper Topoloji ve pratik arasında bir örtüşme vardır. Bu örtüşme, tempolara dayanır. Topoloji direnir, örtüşme tam da burada var olur. Yapının içinde yönümüzü bulmamız gerekir. Birini kesmeli, diğer ikisini serbest bırakmalıyız. Bir saa$ir konuşuyorum. Dinlediğiniz için teşekkür ederim.

There is a correspondence between topology and practice. This correspondence consists in the tempos. Topology resists. It is in this that the correspondence exists. We must orient ourselves in the structure. We must cut one and free the other two. I have spoken for one hour. Thank you for your a%ention.

58

B eyoğ l u

59

M ek â n l a r / Ve n u e s

Fahrelnissa Zeid

Fabio Mauri

1901–1991, Büyükada–Amman.

1926–2009, Roma–Roma / 1926–2009, Rome–Rome.

Füreya Korel Portresi (Portrait of Füreya Korel), 1945 Kâğıt üzerine çini mürekkebi / China ink on paper Seramik sanatçısı yeğeni Füreya Koral’ın bir portresi. Bukleleri, sonraki soyut resimlerinin algısallığını haber verir. Bunlar düğümlenmiş midir yoksa?

A portrait of her niece, the ceramicist Füreya Korel. Her curls anticipate the perceptual qualities of her later abstract paintings. Are they kno!ed?

Patrick Blanc 1953, Paris. Paris’te yaşıyor ve çalışıyor / 1953, Paris. Lives and works in Paris. 22 drawings for vertical gardens (Dikey bahçeler için 22 çizim), 1986–2015 Kağıt üzerine mürekkep, kurşunkalem ve renkli keçeli kalem / Ink, pencil and coloured felt-tip pen on paper Bir botanikçi olarak binaların üzerine dikey bahçeler kurar ve yeşil bir kentlilik tahayyül eder. Bitkilerin ve böceklerin ne kadar akıllı ve duyarlı olduğunu bilir, birbirine geçmiş ufacık

A botanist, he makes vertical gardens on buildings and imagines a green urbanity. He knows how intelligent and sensual the plants and insects are, and draws their

sözcüklerle onların eko-sistemlerini çizer. Biçim ve dil evlenir.

ecosystems in tiny meshed words. Form and language marry.

Karl Blossfeldt 1865–1932, Schielo–Berlin / 1865–1932, Schielo–Berlin. Aspidium Filix Mas (Erkek Eğreltiotu / Male Shield Fern), 1928 Fotogravür / Photogravure Doğal dünyanın sanatsal ve mimari yaratıcılığını gözler önüne seren, bitkilerin ve canlıların yakın çekim fotoğrafları. Soyut gravürleri andırıyorlar.

Close-up photographs of plants and living things that demonstrate the artistic and architectural creativity of the natural world. They look like abstract engravings.

On the Liberty (Özgürlük Üzerine), 1990 Lamba, duvarda kablo, elektrik ve ampulden oluşan karışık teknik ensta:.BH>=
R
6G21 ;216.
6=BC.::.C6>=
F6C5
:.;?
.=1
F6A2
>=
F.::
2:20CA606CH
:645C/D:/ Faşizm altında büyüdü, 1950’lerin sonlarından itibaren iyiyi ve kötüyü, iyinin ve kötünün o aynı ayartıcı dilini konuşan bir sanat yaptı. Özgürlük bir savaş gemisiydi. Bir Özgürlük lambasının tellerindeki elektrik. Aydınlanma’nın başarısızlığı ve onun bir ampule indirgenen düşüşü.

He grew up under Fascism and made art from the late 1950s that speaks of good and evil, their same seductive language. The Liberty was a warship. Electricity in the wires of a Liberty lamp. The failure of the Enlightenment and its collapse into a lightbulb.

Frans Krajcberg 1921, Kozienice. Bahia’da yaşıyor ve çalışıyor / 1921, Kozienice. Lives and works in Bahia. Relevo Ibiza (İbiza Rölyefi / Ibiza Relief), 1961 Japon kâğıdı üzerine doğal pigmentler / Natural pigments on Japanese paper

Bir çevreci, yerli hakları aktivisti. Brezilya’da bir kumsalın yanında yaşıyor, resimlerini suların sürükleyip getirdiği kütüklerin üzerine yapıyor. Modernist tek renkli resim, tek başına yaşayan bir bitki biçiminde boy veriyor. Kavisli gölgesi de oyulu –karenin ötesindeki yaşam.

An environmentalist and activist for indigenous rights, he lives near the beach in Brazil and paints on dri$wood. The modernist monochrome painting flourishes into a plant off the grid. Its curved shadow is carved as well – life beyond the square.

Tacita Dean 1965, Canterbury. Berlin ve Los Angeles’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1965, Canterbury. Lives and works between Berlin and Los Angeles. Salt (A collection) (Tuz [Bir koleksiyon]), 2013–14 'DJ:.=;ñğ
/6A
C>?
696
.12C
/D:D=;Dğ
9.AC?>BC.:
4D.ğ
R
!=2
B.:6=.C21
/.::
CF>
found postcards, gouache Sarmal Dalgakıran’ı arıyordu, J. G. Ballard’ı okudu, kristalleşmesi için bir topu potas içine bıraktı ve kartpostallar yaptı. Filmi, zamanı, tuzları ve kristalleri, bunların simyasını, acıları ve güzellikleri ve bedeni düşünüyorsunuz.

She looked for the Spiral Je!y, read J.G. Ballard, le$ a ball to crystallise in potash, and painted the postcards. You think of film, of time, of salts and crystals, their alchemies, their pains and beauty, and of the body.

60

B eyoğ l u

61

M ek â n l a r / Ve n u e s

Ufuk Kocabaş

Lev Troçki / Leon Trotsky

1968, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1968, Istanbul. Lives and works in Istanbul.

1879–1940; Kirovohrad–Coyoacán.

Yenikapı 12, 2010 [
1676C.:
¨6J6;
R
[
1646C.:
1A.F6=4 Yenikapı Bizans gemileri, bugün yanına bile yaklaşamayacağımız yollarla ağaçtan yapılıyordu. Bir seferde malzemenin sadece bir tabakasını dijital olarak tarar ve kübist bir nesneyi anımsatan –bakış açıları değil malzemelerin fiziği bakımından– bir çizimde tabakaları bir araya getirir.

The Byzantine ships of Yenikapı were constructed from wood in ways we cannot match today. He digitally scans one layer of material at a time, and brings the layers together in a drawing that recalls a cubist object – in terms of the physics of materials, not of points of view.

Emin Özsoy 1950, Ankara. Mersin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1950, Ankara. Lives and works in Mersin. Underwater Rivers (Sualtı Nehirleri) Baskı / Print Bir okyanusbilimcisi olarak dalga ve gelgit hareketleri, boğaz dinamikleri ve boğazdan dışarı akışlar, Akdeniz, Karadeniz ve Marmara Denizi’nin bölgesel okyanusbilimi, bölgesel denizlerde ekosistem dinamikleri ve modelleme üzerine çalışır. Boğaz’ı çok iyi bilir.

A marine scientist, he studies wave and tidal motions; strait dynamics and outflows from straits; the regional oceanography of the Mediterranean, Black Sea and Sea of Marmara; ecosystem dynamics and modelling in regional seas. He knows the Bosphorus very well.

Jeffrey Peakall 1968, Clacton-on-Sea. Leeds’te yaşıyor ve çalışıyor / 1968, Clacton-onSea. Lives and works in Leeds. Underwater Rivers (Sualtı Nehirleri), 2014 Video Sualtı nehirlerini inceler. Okyanus tabanları boyunca çökelti, organik karbon ve besleyici maddelerin taşınmasında çok önemlidirler. Arasıra deniz altı iletişim kablolarının kopmasına neden olurlar.

He studies underwater rivers. They are very important for the transfer of sediment, organic carbon and nutrients across ocean floors. They also cause submarine communications cables to snap, occasionally.

Rusya’da Hakiki Vaziyet (The Real Situation in Russia), 1929 Kitap / Book Dört yıl boyunca burada kaldı, bekledi ve epey yazdı. Vize vermeyen bir gezegendeydi.

He stayed here four years, waited, and wrote a lot. It was planet with no visa.

Orhan Pamuk 1952, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1952, Istanbul. Lives and works in Istanbul. Sekiz Adet De!er (Eight Notebooks), 2008–13 Kâğıt üzerine suluboya, kurşun kalem, keçeli kalem, dolma kalem, akrilik, tükenmez kalem ve pastel / Watercolour, lead Pencil, felt-tip pen, fountain pen, acrylic, pen and pastel on paper Marjlardan bir çizimdir bu, ince ince çizilmiş işaretler ve fırça darbelerinin, gemiler ve kuşların merkezi olmayan dalgalı bir denizi. Bir hikâye anlatıcısı olarak imgelerini otomatik yazım parçalarıyla vasıflandırır. Savaş gemileri vardır bazen ve kafada bir karanlık.

It is a drawing from the margins, a wavy sea of hatched marks and brushstrokes, of boats and birds, with no centre. A storyteller, he qualifies the images with fragments of automatic writing. There are warships sometimes, and a darkness in the mind.

Song-Ming Ang 1980, Singapur. Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1980, Singapore. Lives and works in Berlin. Something Old, Something New (Eski Bir Şey, Yeni Bir Şey), 2015 =BC.:.BH>=
M0.;
52H92:
E612>
¨6J6;
3>C>ßA.3N
R
=BC.::.C6>=
M4:.BB
B0D:?CDA2
E612>
1A.F6=4
?5>C>4A.?5N On dokuzuncu yüzyıl ağaç oyma müzik standının camdan bir kopyasını yaptı. Bezemeli, kırılgan, estetik bir stant. Belki de bir düşünce biçimi.

He replicated the nineteenth-century carved wooden music stand in glass. It is ornate, fragile, aesthetic. Perhaps a thought-form.

62

B eyoğ l u

63

M ek â n l a r / Ve n u e s

Grace Schwindt

Giuseppe Pellizza da Volpedo

1979, Almanya. Londra’da yaşıyor ve çalışıyor / 1979, Germany. Lives and works in London.

1868–1907, Volpedo–Volpedo.

Li!le Birds and a Demon (Minik Kuşlar ve Bir İblis), 2015 Deniz tuzu, ahşap masa ve sandalyeler, bakır kazan ve kâseler, gümüş 9.ğñ9:.A
9D::.=ñ:;ñğ /.:2 .H.99./ñBñ ¨>A/.Bñ
5>?.A:·A:2A
E2
B2B
R
&2.
B.:C
F>>12=
C./:2
.=1
05.6AB
0>??2A
0.D:1A>=
.=1
/>F:B
B6:E2A
B?>>=B
DB21 ?>6=C2 /.::2C B5>2 B>D?
B?2.92AB
.=1
B>D=1 Denizi mistikliğinden arındıran bir Opera. Malları tüm dünyada dolaştırmanın sorumluluklarını, kapitalist özgürlük, erişim ve bağlantılılık fantezisini ve işçinin bedeninin kırılganlığını sorguluyor – tahrip edici ekonomik ve toplumsal etkiler pahasına çoğu zaman fareyi bir kez tıklatarak sipariş edilebilen hareketli ve düzensiz malların taşınmasının yavaşlığını ve ağırlığını.

An opera that demystifies the sea. It questions the responsibilities of moving goods across the globe, the capitalist fantasy of freedom, access and connectedness and the fragility of the worker’s body – the slowness and heaviness of the transport of goods, moving and unsteady, o$en ordered through a mouse click with violent economic and social implications.

Il Quarto Stato (Dördüncü Kuvvet / The Fourth Estate), 1901–2015 Tuval üzerine yağlı boya / Oil on canvas Taner Ceylan aracılığıyla / Medium Taner Ceylan Il Quarto Stato (1901) 20. yüzyılın dünya sosyalist ve demokratik hareketlerinin başlıca imgelerinden biri oldu. Bir kasabada barışçıl ama dipdiri bir protestocu kalabalığı, öğleye doğru bir vakit yükselen güneşin alnında izleyiciye doğru ilerlemektedir. Bir dalga oluşturur bu kalabalık, hepsi kendine müthiş güvenir. Hakları için gelmektedirler.

Taner Ceylan

Marwan Rechmaoui

1967, Almanya. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1967, Germany. Lives and works in Istanbul.

1964, Lübnan. Beyrut’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1964, Lebanon. Lives and works in Beirut. ‘Pillar’ series (“Sütun” serisi), 2015 14 sütun, beton, metal ve karışık teknik / 14 pillars, concrete, metal, and ;6G21
;216. Birbiriyle ilişkili iki heykel işi: Çoğu kitaba erişimin olmadığı bir kütüphane (Baudelaire, .16>D
E2
*2=CF>AC5s¼
;¼J21296
9>;ğDBD=D
bırakır); bombalandığı halde ayakta kalmayı başarmış gibi görünen kulelerden bir şehir.

Two related works in sculpture: a library where most books are inaccessible (he leaves Baudelaire, Badiou and Wentworth – his neighbour in the museum); a city of towers that seem bombed out, and yet they stand.

Sonia Balassanian 1942, İran. New York ve Ermenistan’da yaşıyor ve çalışıyor / 1942, Iran. Lives and works in New York and Armenia. Silence of Stones (Taşların Sessizliği), 2015 Oyulmuş süngertaşı (12 parça) / Carved tufa stone (12 elements) Ermenistan’da Ani yakınlarındaki taş ocaklarından çıkarılan süngertaşından yapılma 12 kocaman baş, hiç sesleri çıkmasa da, acılarla ve dağların dipsiz vadilerinde doğan anıları anlatır.

In Tufa stone from quarries in Armenia near Ani, twelve large heads, though silent, speak of memories born in grief and bo!omless ravines of mountains.

Il Quarto Stato (1901) became a key image for twentieth-century socialist and democratic movements worldwide. A peaceful but energised crowd of protestors in a rural town advances towards the viewer in the morning light of a rising sun. They form a wave and they are full of confidence. They come for their rights.

Giuseppe Pellizza da Volpedo Portrait (Giuseppe Pellizza da Volpedo Portresi), 2015 Tuval üzerine yağlı boya / Oil on canvas ‘…and he copied it.’

“…ve onu kopyaladı.”

Michelangelo Pistoletto 1933, Biella. Biella’da yaşıyor ve çalışıyor / 1933, Biella. Lives and works in Biella. Venere Degli Stracci (Paçavraların Venüs’ü / Venus of the Rags), 1967 Beton, emaye, paçavralar / Concrete, enamel, rags Onun ayna resimleri, dünyayı akışkan bir toplumsallaşma uzamına katar ve sonsuzdur bu uzam. 60’ların ortalarında diğerleri Vietnam’a bombalar yağdırırken o alçı bir Venüs heykelini capcanlı bir çaput yığınıyla birleştirmişti, yüksek sanat sıradan yaşama girmiş, bir enerjiler yığını kaynaşmıştı. Venüs bizden yüz çevirir, ama çaputlar çevirmez.

His mirror paintings incorporate the world into a fluid space of socialisation, which is infinite. In the mid-1960s, while others bombed Vietnam, he combined a cast of Venus with a vibrant pile of rags. High art entered ordinary life, a crowd of energies combined. She faces away from us, but the rags do not.

64

B eyoğ l u

65

M ek â n l a r / Ve n u e s

Artıkişler Kolektifi

Annie Besant

Özge Çelikaslan: 1979, Ankara. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor. Alper Şen: 1977, Ankara. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / Özge Çelikaslan: 1979, Ankara. Lives and works in Istanbul. Alper Şen: 1977, Ankara. Lives and works in Istanbul.

1847–1933, Londra–Adyar / 1847–1933, London–Adyar.

Imagination – III (Tahayyül – III), 2015 bak.ma video görüntüleri, video, renk, ses / Video footage from bak.ma, colour, sound Parrhesia, hakikati söylemenizdir. Videolar üretiyorlar. 2010’da Tekel işçilerinin Ankara’daki direnişini bir gün tek seferde belgeselleştirdiler.

Parrhesia is when you tell the truth. They make videos. They documented the 2010 Tekel Workers’ resistance in Ankara, one day at a time.

...and she copied them.

…ve onları kopyaladı.

Cildo Meireles 1948, Rio de Janeiro. Rio de Janeiro’da yaşıyor ve çalışıyor / 1948, Rio de Janeiro. Lives and works in Rio de Janeiro.

Elmas Deniz 1981, Bergama. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1981, Bergama. Lives and works in İstanbul. Panoramanın Altında (Under the Panorama), 2012 Baskı, kum ve naylon poşet / Print, sand, plastic bag Denizin dibini görünür hale getirir. Dip, çöp doludur.

Thought-Forms (Düşünce Şekilleri), yaklaşık / circa 1905/2015 Kâğıt üzerine suluboya (35 parça) / Watercolour on paper (35 elements) Lea Porsager aracılığıyla / Medium Lea Porsager

She makes the bo!om of the sea visible. It is full of garbage.

Bedri Rahmi Eyüboğlu

Projeto de Buraco para Jogar Políticos Desonestos (Sahtekâr Politikacıları Atmak İçin Proje Deliği / Project Hole to Throw Dishonest Politicians), 2011 Tuval üzerine yağlı boya / Oil on canvas Aslında aralarında 3 cm olan iki kanvas tablo var. Brasilia’nın bu bölgesinde yerkabuğu inceciktir, madencileri değil yozlaşmış politikacıları kuyulara atmak için mükemmel bir nokta.

Actually, there are two painted canvases, with 3 cm in between. The earth’s crust is very thin in this place in Brasilia, a perfect spot to throw corrupt politicians, not miners, into sha&s.

Paul Guiragossian 1925–1993, Kudüs–Beyrut / 1925–1993, Jerusalem–Beirut.

1911–1973, Görele–İstanbul / 1911–1973, Görele–Istanbul. İsimsiz (Untitled), 1972 Kumaş üzerine yağlı boya / Oil on fabric Yüzeyin altından yüzler görünebilir. Füsun Onur sergi için ödünç verdi onu. 1952’de şöyle yazmıştı: “Bir yanım tuz, bir yanım şeker, tuzdan yanayım. Bir yanım deniz, bir yanım toprak, denizden yanayım. Bir yanım sen, bir yanım ben, senden yanayım.”

Faces may appear under the surface. Füsun Onur lent it to the exhibition. In 1952 he wrote, ‘A part of me is salt, a part of me is sugar, and I am on the side of salt. A part of me is sea, a part of me is land, and I am on the side of the sea. A part of me is you, a part of me is me, and I am on the side of you.’

14 paintings (14 resim), 1948–1991 'DE.:
¼J2A6=2
H.ß:ñ/>H.
E2
9.ßñC
¼J2A6=2
BD:D/>H.
R
!6:
>=
0.=E.B
.=1
F.C2Acolour on paper Bir felake#en sağ çıkmayı başaran Paul, yaşama ve sanata sıkı sıkıya bağlandı, bir sürü çocuğu oldu. Resme#iği her çizgi bir insandır. Bu çizgiler birlikte zamanı askıya alır, mekânı sıkıştırır ve bakışını bizden ayıramaz. Tarihi estetik olarak yeniden imgeleyen bir cemaatle ilgilidir bu.

A survivor, he cherished life, art and had many children. Each painted stripe is a person. Together, they suspend time, contract space and gaze back at us. It is about a community that re-imagines history aesthetically.

66

B eyoğ l u

Wonggu Mununggurr, Natjialma, Maw’ ve/and Dhangatji Mununggurr Mäk (İki Mesaj Çubuğu / Two Message Sticks), 9 Temmuz ve 12 Temmuz 1935 / 9 July and 12 July 1935 !HD:;Dğ
.5ğ.?
R
.AE21
F>>1 1935’te Yirrkala’da hapisteki oğullarından gelen bir mesaj çubuğu kendisine teslim edildi, cevaben o da bir tane yolladı. Katledilmeleri için düzenlenen bir intikam saldırısından bu sayede kurtuldular.

In 1935 a message stick from his jailed sons was given to him in Yirrkala and he sent another back. The exchange avoided a punitive massacre.

Gumuk Gumana, Mundukul Marawili, Mawalan Marika, Wandjuk Marika ve/and Mawalan Marika, Wonggu Mununggurr, Munggurrawuy Yunupingu 16 Yirrkala Çizimi / 16 Yirrkala Drawings, 1947 A.ť
9£ßñ1ñ
¼J2A6=2
H.ß:ñ
?.BC2:
R
*.G
0A.H>=
.=1
4A.?56C2
>=
/A>F=
?.?2A 1947’de Yirrkala’daki Yolngu topluluğu, misafir bir antropolog için, bilgilerini ve yasalarını kahverengi kâğıtların üzerlerine çizdiler. II. Dünya Savaşı’nın yankılarının dalgalarla kıyılarına taşındığı bir sırada, bu kendileri için aldıkları bir güvenlik tedbiri miydi?

In 1947, the Yolngu community at Yirrkala drew their knowledge and laws on brown paper for a visiting anthropologist. Was it as an act of safekeeping, at a time when echoes of World War II may have been arriving in waves?

Bark Petition (Millirrpum, Djalalingba, Diambalipu, Djayila, Dundiwuy, Dhuygala, Raijyin, Manuna, Larrakan, Wulanybuma, Wawunymarra, Nyabilingu ) Yirrkala Ağaç Kabuğu Dilekçesi ve Parmak İzi Belgeleri / Yirrkala Bark Petition and Thumbprint Documents, 28 Ağustos 1963 / 28 August 1963 Ağaç kabuğu üzerine doğal toprak boyası, kağıt üzerine mürekkep; Yolngu kabilesi yaşlılarının parmak izleri ve şahitlerin imzaları (Kâğıt üzerine tükenmez kalem ve mürekkep, 3 parça) / Natural >05A2B
.=1
?64;2=C
>=
/.A9
C5D;/?A6=CB
.=1
;.A9B
>3
,>:=4D
:12AB
.=1
F6C=2BB
B64=.CDA2B
M"2=
and ink on paper, 3 elements) Sanatın politik failliği. Aynı Yolngu halkının Aborijin hakları için verdiği mücadeleler ve bu eylemlerinin yasaların değiştirilmesiyle ve tüm Avustralya’da toprak haklarının tanınmasıyla sonuçlanması. 1963’te Parlamento’ya ağaç kabuğuna yazılmış bir dilekçe gönderdiler. Bu bir sanat yapıtıydı.

The political agency of art. Struggles for the Aboriginal rights of the same Yolngu people, and how their actions resulted in laws being changed and land rights acknowledged throughout Australia. In 1963 they sent a petition on bark to Parliament. It was an artwork.

67

M ek â n l a r / Ve n u e s

Tuzlu Su Resimleri / Saltwater Paintings (Gawirrin Gumana, Djambawa Marawili, Boliny Wanambi) Gawirrin Gumana (1935, Yirritja, Dhalwangu, Ngaymil, Gängan), Djambawa Marawili (1953, Yirritja, Madarrpa, Bäniyala) ve Boliny Wanambi (1957, Dhuwa, Marrakulu, Gurka’wuy) Avustralya’nın Kuzey Bölgesi’nde bulunan Arnhem topraklarında yaşıyor ve çalışıyor / Gawirrin Gumana (1935, Yirritja, Dhalwangu, Ngaymil, Gängan), Djambawa Marawili (1953, Yirritja, Madarrpa, Bäniyala) and Boliny Wanambi (1957, Dhuwa, Marrakulu, Gurka’wuy) live and work in Arnhem land in the Northern Territory of Australia.

Murunamirriwuy Manybalala’da (Boliny Wanambi’nin yaptığı ağaç kabuğu resmi, Tuzlu Su Resimleri serisinden) / Murunamirriwuy at Manybalala (Bark painting by Boliny Wanambi, from the series Saltwater Paintings), 1998 Ağaç kabuğu üzerine doğal toprak boyası ve pigment / Natural ochres and pigment on bark Yolngu sanatçılarının resimleri, topraklarının kıyısındaki sular hakkındaki bilgilerini ve bu sular üzerindeki haklarını ispatlayan kanıtlardı. Tuzlu Su davaları 2008’e kadar devam e#i, Avustralya’da ilk kez deniz hakları Yolngu halkına verildi.

Paintings by Yolngu artists were used as evidence to prove their knowledge and rights over waters near their lands. The Saltwater trials ran until 2008, when the Yolngu people were granted Sea rights, for the first time in Australia.

Djambawa Marawili 1953, Yirritja, Madarrpa, Bäniyala. Yilpara’da yaşıyor ve çalışıyor / 1953, Yirritja, Madarrpa, Bäniyala. Lives and works in Yilpara.

Mundukul, 2015 Ağaç kabuğu üzerine toprak pigmentleri / Earth pigments on bark Denizin, gelgitlerin ve akıntıların yaratılış hikâyelerini resmeder, ama figürler akışkan formlarda gözden kaybolmaya başlar. Politik meseleler ve çevre sorunlarıyla ilgilenir, Tuzlu Su resimlerinden bazıları ona aittir. Mavi Çamur Körfezi’ndeki Madarrpa halkının bir çocuğudur, Yirrkala’dan arabayla üç saat uzakta yaşar.

He paints creation tales of the sea, tides and currents, yet figures begin to disappear in fluid forms. He engages with political and environmental issues and made some of the Saltwater paintings. Of the Madarrpa people of Blue Mud Bay, he lives three hours by road from Yirrkala.

68

B eyoğ l u

Robert Smithson

1963, Eindhoven. Ro!erdam ve New York’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1963, 6=15>E2=
6E2B
.=1
F>A9B
6=
%>Ŧ2A1.;
.=1
2F
,>A9

1938–1973, Passaic, New Jersey–Amarillo, Teksas / 1938–1973, Passaic, New Jersey–Amarillo, Texas.

Drowned Forest (Batık Orman), 2015 (with Ellen Gallagher / Ellen Gallagher ile) 16mm film, ses / 16mm film, sound

Spiral Je!y (Sarmal Dalgakıran), 1970 16mm filmden yapılmış video, ses / 16mm film on video, sound

Utah’ta Büyük Tuz Gölü’ndeki alanı kurdu, kayaları bir sarmal haline getirdi, etra"aki tuz kristalleri ve yanı başındaki eski makineler dinozorları andırıyordu. Bir arazi sanatıydı bu ve de bir film. Yıl, 1970 idi.

He found the site at the Great Salt Lake in Utah, moved the rocks into a spiral, with salt crystals all around. The nearby old machines seemed like dinosaurs. It was an earthwork, and a film. It was 1970.

69

M ek â n l a r / Ve n u e s

Antroposen çağda insan yaşamı ile insan olmayanların yaşamları arasında ayrım yapmanın bir eleştirisi. İnsanlar yukarıdaki ütopik mimaride yaşar ve hayvanların, okyanusların ve nehirlerin aşağıdaki dünyasından kopukturlar. Cep telefonu kullanırlar. Aşağıya indiklerinde içinde hayvanların yüzmekte olduğu su basmış bir ormana varırlar.

Vernon Ah Kee

It is a critique of the separation between human and non-human life in the Anthropocene. Human beings live in utopian architecture above and are detached from the world of animals, oceans and rivers, below. They use cell phones. When they descend, they reach the drowned forest where animals float.

Fahrelnissa Zeid

1967, Innisfail. Brisbane’de yaşıyor ve çalışıyor / 1967, Innisfail. Lives and works in Brisbane.

1901–1991, Büyükada–Amman.

brutalities and lynchings (vahşetler ve linç edilmeler), 2014–15 Füreya Korel Portresi (Portrait of Füreya Korel), 1945 Kâğıt üzerine çini mürekkebi / China ink on paper

Kumaş üzerine akrilik (5 parça) / Acrylic on canvas (5 elements) Yakından bakınca resmin hor tutulup kullanıldığını görürüz, uzaktan bakınca ise nefretin bütün biçimlerini. Şiddet ve etnik temizlik suçu işleyenlerin varlığının ve zihinlerinin portreleri, bu varlık ve zihinler içinde soruşturmalar. Avustralya’daki ırk ilişkileri üzerine bir video.

Up close, we see the paint was wielded violently; from afar, we see overall pa!erns of hate. Portraits, and investigations within the minds and beings, of those who perpetrate violence and ethnic cleansing. A video examines race relations in Australia.

Ellen Gallagher 1965, Providence, Rhode Island. New York ve Ro"erdam’da yaşıyor ve çalışıyor / 1965, Providence, Rhode Island. Lives and works in New York and Ro"erdam.

Büyükada’da doğdu, Troçki’ye rastlamış mıdır ki?

Born on Buyukada, who knows if she ever

Sonra Iraklı bir prensle evlendi. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nin ilk kadın öğrencilerinden biriydi, Optik resmi icat e&i. Işıltılı renklerle bezeli, dinamik ve canlı resimleri zevke hitap eder, güneş etkisi yaratır, renkler parçacıklar halinde dağılır.

ran into Trotsky. She went on to marry a prince from Iraq. One of the first women to study at the fine arts academy in Istanbul, she invented Op art. Her brightly coloured, dynamic and vibrant paintings are luscious and solar, colours split into particles.

Senam Okudzeto 1972, Şikago. Basel’de yaşıyor ve çalışıyor / 1972, Chicago. Lives and works in Basel.

Kapless Wonder and Phantasie (“Kap”sız Harika ve Fantezi), 2015 Tuval üzerine emaye, kauçuk, mürekkep ve kâğıt / Enamel, rubber, ink and paper on canvas Cape Verdeli bir berberin Hollanda’daki yemeği olan Kapsalon; Fransız kızartması, Şavurma, marul ve Gouda peynirinin bir karışımıdır. Geceyi andıran dünyasında, denize atılan bu yemek malzemelerinin oyulmuş biçimleri, simsiyah resimlerin tenlerinin hemen altında yer alır. Yüzeyde kalmanız ve yararak ilerleyebilmeniz için okyanusvari bir bakış açısına ihtiyacınız var.

Edgar Cleijne

Kapsalon, a Cape Verdian hairdresser’s food eaten in the Netherlands, combines French fries, Shawarma, le!uce and Gouda. In her nocturnal world, carved forms of those ingredients, returned to the sea, are below the surface of the black paintings’ skin. You need an oceanic perspective to float up and push through.

Glossolalia no. 12 (Glossolalia no. 12), 2015 Karışık teknik, akrilik mürekkeple çizim montajı, video, heykel, mobilya, 0.;
9>:.7
R
6G21
;216.
.0AH:60
6=9
1A.F6=4
.BB2;/:.42
E612>
B0D:?CDA2
furniture, glass, collage Portakallar, Afrika’daki kentleşmeye bağlı bir kadın ekonomisini anlatıyor, çünkü sürekli kriz halindeki bir Afrika düşüncesini daha fazla beslemeyecek, toplumsal açıdan eleştirel bir niteliği olan imgelere ihtiyaç var. Freud ve Lacan, dildeki anlamlama zincirinin merkezine “fallus”u yerleştirirken yanılmışlardı, sembolik merkez çok daha demokratik olan “anüs”tür. Silahsız ıslak elleri ve jest halindeki bedenleri resmeder. Oranges speak of a women’s economy tied to

African urbanisation because there is a need for socially critical images that do not perpetuate the idea of Africa in a state of permanent crisis. Freud and Lacan were mistaken when they placed the ‘phallus’ at the centre of the signifying chain in language; the symbolic centre is the more democratic ‘anus’. She paints watery disarmed hands, and body gestures.

70

B eyoğ l u

Aslı Çavuşoğlu 1982, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Istanbul. Lives and works in Istanbul. Red/Red (Kırmızı/Kırmızı), 2015 Eskitilmiş kâğıtlar ve eskitilmiş el yapımı de#erler üzerine Ermeni ve Türk kırmızısı / Armenian and 'DA96B5
A21
>=
F>A= >DC
?.?2AB
.=1
F>A= >DC
5.=1;.12
=>C2/>>9B Bir renk kaybolmuştu. Ararat kırmız böceğinden (Porphyrophora hamelii) aldığı sadece 12 gram koyu kırmızı mürekkeple geri geldi. Kırmız böceği, Türkiye’de bir haşeredir sadece, Ermenistan’da ise şiir. Tarifi biliyorlar ve söylemeyecekler. Böcek-insan ilişkilerinde gayri ihtiyari momentum.

A colour was lost. She came back with only 12 grams of carmine red ink from the Ararat cochineal (Porphyrophora hamelii). The insect is just a bug in Turkey, but it is poetry in Armenia. They know the recipe and will not tell. Involutionary momentum in insect-human relations.

Nikita Kadan 1982, Kiev. Kiev’de yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Kiev. Lives and works in Kiev. The Shelter (Sığınak), 2015 5ğ.?
9.D¨D9
;2C.:
1>:1DAD:;Dğ
5.HE.=:.A
92A2E6J
C>?A.9
R
*>>1
AD//2A
;2C.:
C.G612A;H
celery, soil Onlar yıkıyor, o ise kuruyor. Ukrayna’daki doğal tarih müzelerinin tahribi, çimentoyla doldurulmuş dioramalarda tepetaklak olmuş sessiz hayvanlar. Bodrum katlarında varlığımızı sürdürüyoruz, kerevizler yetiştiriyoruz.

He constructs while they destroy. The sha"ering of museums of natural history in Ukraine, silent animals toppled over in dioramas filled with cement. We survive, grow celery in basements.

71

M ek â n l a r / Ve n u e s She made this li"le book on the history of Turks and

Armenians, told by her parents. It has words and paintings.

Sarkis

1938, İstanbul. Paris’te yaşıyor ve çalışıyor / 1938, Istanbul. Lives and works in Paris. Les 2 Bacs (2 Su Tankı / 2 Water Tanks) ve/and Musée des LIFE COLLAGES (LIFE KOLAJLARI Müzesi / Museum of LIFE COLLAGES), 1968, 2009–10 ":.BC69
BD
/A>=J
=24.C63
=2>=
E2
A052B
9£ßñ1ñ
¼J2A6=2
9>:.7
M]Y
?.A¨.N
R
":.BC60
F.C2A
/A>=J2
negative, neon; and collages on Arches paper (51 elements) Hakikat, imaj yapımı ve fotoğrafın bir politik eylem olarak icrası. Protestocuların negatifinin yüzdüğü sığ su. Adanmışlık ve sanatsal pratik, haya$an alınmış görüntülerin içine kıvrılır.

Truth, image-making and performing of photography as a political act. Shallow water with the negative of protestors. Commitment and artistic practice are folded into images from life.

Liu Ding

1976, Changzhou, Jiangsu ili. Pekin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1976, Changzhou, Jiangsu province. Lives and works in Beijing. Temporary Actors I (Geçici Aktörler I) ve/and Temporary Actors II (GeçiciAktörler II), 2015 Kolaj resim / Collage painting bırakır. Çin’de toplumsal gerçekçi figüratif heykelin hep aynı olduğu doğru değildir. İki resim bunun kanıtıdır. Bir de otel odanıza şiirler

It is not true that social realist figurative sculpture in China was all the same. Two paintings prove that. Additionally, he leaves poems in your hotel room.

Georgia Sagri

1979, Atina. New York’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1979, Athens. Lives and works in New York.

Etel Adnan 1925, Beyrut. Sausalito, Kaliforniya ve Paris’te yaşıyor ve çalışıyor / 1925, Beirut. Lives and works in Sausalito, California and Paris. Family Memoirs on the End of the O"oman Empire (Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonundan Aile Hatıraları), 2015 £ßñC
¼J2A6=2
;¼A2992?
E2
BD:D/>H.
:2?>A2::>
96C./ñ
R
=9
.=1
F.C2A0>:>DA
>=
?.?2A
:2?>A2::>
/>>9
sözcükleri hem de resimleri var. Acıların ve dertlerin hikâyesini yazar, ama sevginin ve manzaraların neşesidir resme$ikleri. Bu küçük kitapta, Türklerin ve Ermenilerin She writes tales of pain and troubles, but anne babasından dinlediği tarihini anlatır. Hem she paints the joys of love and landscapes.

my first science fiction book, Religion (ilk bilim kurgu kitabım, Din), 2015 Üç boyutlu video, üç boyut gözlükleri, ses, kil, alçıtaşı, kumaş, kumaşa baskı, vinil harfler, muşamba / 3D video, 3D glasses, sound, clay, gypsum, fabric, printed fabric, vinyl le$ering, linoleum Siber-uzamınki de dahil olmak üzere, din eşit bir şekilde protokollerinden nasıl kurtarılabilir? Bütün dinlerden insanlar birlikte şarkı söylüyor, başka dünyalı sesler üretiyorlar –yıldızlardan gelen müzik. Bezin üzerinde beden parçaları var; beden parçalarının gölgeleri var; bu parçaların şarkı söylediği bir film var.

How can religion, including that of cyberspace, be liberated from protocols in an egalitarian way? People from all religions sang in unison, forming otherworldly sounds – music from the stars. There are parts of bodies on cloth; there are shadows of parts of bodies; there is a film of them singing.

Lawrence Weiner

6. sayfaya gidiniz / See page 6.

«

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Boğaz / Bosphorus

73

Satellite images provided by Yandex. ©

D M ek â n l a r / Ve n u e s

74

B oğaz / B osphor u s

D1 Balıkçı Teknesi / Fishing Boat

75

M ek â n l a r / Ve n u e s

Füsun Onur

Boğaz / Bosphorus Boğaz, Asya ile Avrupa arasında, Karadeniz’i Marmara Denizi’ne bağlayan 31 km uzunluğunda bir su geçididir. Haliç’ten kalkan eski bir balıkçı teknesi Boğaz’ı baştan aşağı dolaşacaktır. Bu tekne İstanbul Modern dahil çeşitli yerlerden izlenebilir.

The Bosphorus is a 31km strait between Europe and Asia that connects the Black Sea with the Sea of Marmara. An old fishing boat from the Golden Horn journeys up and down the Bosphorus and can be seen from various places including İstanbul Modern.

1938, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1938, Istanbul. Lives and works in Istanbul. Deniz (Sea), 2015 .:ñ9¨ñ
C29=2B6
E2
B2B
2=BC.:.BH>=D
R
6B56=4
/>.C
F6C5
B>D=1
6=BC.::.C6>=
Boğaz’daki kırmızı evinden, küçüklü büyüklü gemilerin geçişini izler. Her gün beyaz bir gemi geçer; Ulysses’i söyler, karinanın yönünü mendireklere çevirir.

From her red house on the Bosphorus, she watches boats go by, small and large. A white boat passes every day; it sings of Ulysses, sets keel to breakers.

77 », © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Balat, Tarihi Yarımada Balat, Old City

M ek â n l a r / Ve n u e s

«

E

B ala t , Ta rihi Ya rıma d a / B a lat , Ol d Ci t y

Satellite images provided by Yandex. ©

76

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics « Satellite images provided by Yandex. ©

78

B ala t , Ta rihi Ya rıma d a / B a lat , Ol d Ci t y

79

M ek â n l a r / Ve n u e s

Küçük Mustafa Paşa Hamamı, Haliç kıyısında, Tarihi Yarımada içindedir (Balat). Taksim Meydanı’ndan 55T otobüsüne binip Ayakapı durağında inin. Haliç’i Boğaz yönünde takip ederek, Kadir Has Caddesi üzerinde sağda Şerefiye Caddesi’ne gelinceye kadar yürüyün. Bu caddeye girdikten 100 metre sonra soldaki Müstantik Caddesi’ne dönün. Küçük Mustafa Paşa Hamamı, sizi solda 30 metre ileride karşılayacak.

Küçük Mustafa Paşa Hammam is located in Balat, the old city, off the Golden Horn. You can take bus number 55T from Taksim Square and get off at the Ayakapı Stop. Walk along the Golden Horn back towards the Bosphorus on Kadir Has Avenue, until you see Şerefiye Street on your right across the street. Walk 100 metres up this street and turn left on Müstantik Street. You will find the entrance of Küçük Mustafa Paşa Hammam on your left after about 30 metres.

E1 Küçük Mustafa Paşa Hamamı Küçük Mustafa Paşa Hammam Yavuz Sultan Selim Mah. Müstantik Cad. No: 23-35 Fatih İstanbul’da Osmanlı döneminin en eski binalarından biri olan Küçük Mustafa Paşa Hamamı, Konstantinopolis’in Osmanlılar tarafından fethinden 24 yıl sonra, Fatih Sultan Mehmet’in hükümdarlığı sırasında, 1477 yılında yapılmıştır. Müstantik Caddesi No: 23-35’te bulunan Hamam’a Haliç’in Güney kıyısından kısa bir yürüyüşle ulaşılabilir. One of the oldest buildings of the Islamic period in İstanbul, Küçük Mustafa Paşa Hammam was built in 1477 during the reign of Fatih Sultan Mehmet, 24 years a#er the conquest of Constantinople by the O$omans. Located at Müstantik Caddesi No. 23-35, it is a short walk from the South coast of the Golden Horn.

E1

Wael Shawky 1971, İskenderiye. İskenderiye’de yaşıyor ve çalışıyor / 1971, Alexandria. Lives and works in Alexandria. Cabaret Crusades, The Secrets of Karbala (Kabare Seferleri, Kerbela’nın Sırları), 2015 Kabare Seferleri, Kerbela’nın Sırları filminin projeksiyonu (HD video), sıvı katran, kil, çimento, yün, mermer ve Kabare Seferleri, Kerbela’nın Sırları’ndan 2:
¼Ť2;2B6
DA.=>
0.;
9D9:.
R
=BC.::.C6>=
F6C5
projection of Cabaret Crusades, The Secrets of Karbala
M
E612>N
:6@D61
C.A
0:.H
02;2=C
F>>:
;.A/:2
.=1
5.=1
/:>F=
DA.=>
4:.BB
;.A6>=2Ŧ2
3A>;
Cabaret Crusades, The Secrets of Karbala Buralarda o yıllarda Hristiyanlar Hristiyanlarla savaşıyordu. Küreklere asılıp Roland’ın şarkısını söylerken bedenleriyle dalgalanıyorlardı. Çizgiler dönüşümleri taşır ve cam kırılabilir. Bir dağ bir ejdere dönüşebileceği gibi bir ejder de bir kente dönüşebilir.

In these places in those years Christians fought Christians. Their bodies sway as they row and chant Roland’s song. Lines sustain transformations and glass can break. A mountain can become a dragon and a dragon a city.

«

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Kadıköy

81

Satellite images provided by Yandex. ©

F M ek â n l a r / Ve n u e s

», © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

82

Ka di k ö y

83

M ek â n l a r / Ve n u e s

Boğaz’ın Anadolu yakasında yer alan Kadıköy’e gitmek için, İstanbul Modern’in yakınlarındaysanız Kabataş’tan ya da Karaköy İskelesi’nden, Küçük Mustafa Paşa Hamamı civarındaysanız Eminönü’nden vapura binebilirsiniz. Kadıköy’e vardığınızda sizi Rıhtım Caddesi karşılayacak. Caddeden karşıya geçtikten sonra sağınızda kalacak olan İskele Caddesi’ne kadar ilerleyin. İskele Caddesi’nden 400 metre içeriye yürüdüğünüzde, zemin katında, No: 74/A’da bir sanatçı atölyesine geleceksiniz.

F1

To reach Kadıköy neighbourhood on the Asian Side of the Bosphorus, you can take a ferry from Kabataş or Karaköy if you are near Istanbul Modern; or from Eminönü Pier if you are near Küçük Mustafa Paşa Hammam. When you arrive in Kadıköy you will find yourself on Rıhtım Street. Cross the street and walk north until you reach İskele Street on your right. Walk 400 metres up İskele Street and you will find an artist’s studio on street level at No. 74/A.

F1 Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi Tunca Subaşı & Çağrı Saray Studio Rasimpaşa Mah. İskele Sok. No: 74/A Kadıköy Boğaz’ın Anadolu yakasında, Kadıköy’de, cadde seviyesinde yer alan bu küçük atölye sanatçılar Tunca Subaşı ile Çağrı Saray’a ai#ir. This small, street-level studio in Kadıköy on the Asian side of the Bosphorus is owned by artists Tunca Subaşı and Çağrı Saray.

Artıkişler Kolektifi Özge Çelikaslan: 1979, Ankara. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor. Alper Şen: 1977, Ankara. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / Özge Çelikaslan: 1979, Ankara. Lives and works in Istanbul. Alper Şen: 1977, Ankara. Lives and works in Istanbul.

Satellite images provided by Yandex. ©

«

Tahayyül – I (Imagination – I) ve/and Tahayyül – II (Imagination – II), 2015 bak.ma görüntüleri, video, renk, ses / Video footage from bak.ma, colour, sound Mevcut pek çok imajımız, geçmişte bizi sevinçle etkilemiş olan bir şeyin imajının varoluşunu dışlar, demişti Ulus. Özge ve Alper ve arkadaşları, çeşitli kaynaklardan derledikleri Gezi filmlerinden bir kolaj hazırladılar ve bak.ma’ya yüklediler. Tunca ve Çağrı’nın Kadıköy’deki atölyesinde ya da online izlenebilir.

We have many present images that exclude the presence of the image of the thing that in the past affected us with joy, said Ulus. Özge and Alper and their friends made a collage of Gezi Park footage from different sources and uploaded it to bak.ma. You can find it in Tunca and Çağrı’s studio in Kadıkoy, or online.

85 », © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

Adalar / Princes’ Islands

M ek â n l a r / Ve n u e s

«

G

Ad alar / Princ e s’ Islands

Satellite images provided by Yandex. ©

84

G7 «

Ad alar / Princ e s’ Islands

G6 M ek â n l a r / Ve n u e s

G1

G2

G3

G5

G4 », © CNES 2013, Distribution Astrium Services/Spot Image, all rights reserved, Image © 2012 DigitalGlobe, Inc., Includes material © DigitalGlobe, Inc., © GeoEye, Inc, © Earthstar Geographics

87

Satellite images provided by Yandex. ©

86

88

Ad alar / Princ e s’ Islands

89

M ek â n l a r / Ve n u e s

G1 Kaptan Paşa Deniz Otobüsü / Kaptan Paşa Sea Bus Büyükada İDO İskelesi Büyükada

Büyükada, eski adıyla Prinkipo, Marmara Denizi’nde yer alan, şehir merkezinin güneydoğusuna düşen adalardan biridir. Sekiz sanatçı işlerini bu adada sergileyecek. Büyükada’ya vapurla, motorla ya da İDO’nun deniz otobüsleriyle gidebilirsiniz. Vapur, Boğaz’ın kıyısındaki Meclis-i Mebusan Caddesi üzerindeki Kabataş Tramvay Durağı’nın tam karşısında bulunan Kabataş İskelesi’nden kalkıyor. Tramvay durağından 50 metre kuzeye doğru yürüdüğünüzde, bir benzin istasyonunun arkasındaki parkın içinde, motor biletlerinin satıldığı ahşap kulübeyi göreceksiniz. Deniz otobüsünü kullanmak istiyorsanız, tramvay durağından bu sefer 50 metre güneye yürüdüğünüzde, İDO’nun Deniz Otobüsleri İskelesi’ni karşınızda bulacaksınız. Kadıköy’deyseniz ve Kabataş’tan gelmiyorsanız, Büyükada’ya gelmek için Şehir Hatları vapurunu kullanabilirsiniz. Deniz otobüsüne binerseniz (yolculuk süresi 40 dakika) İDO’nun Büyükada İskelesi’nde demirli olan Kaptan Paşa Deniz Otobüsü’nü gezebilirsiniz. Burası da sergi mekânlarımızdan biri. Buradan sonra merdivenleri çıkıp Splendid Palas Oteli’ni de ziyaret edebilirsiniz. Motorla gelirseniz (yolculuk süresi 1 saat 15 dakika), motordan indikten sonra sağa dönüp 150 metre yürüdüğünüzde yine Kaptan Paşa Deniz Otobüsü’ne varabilirsiniz ya da dosdoğru adanın merkezine ve kütüphaneye doğru tırmanabilirsiniz. Büyük İskele Caddesi adanın ana giriş yoludur. Saat Kulesi’nin olduğu meydan ortada yer alır. Bu meydandan 23 Nisan Caddesi’ne sağa dönüp 90 metre tırmandığınızda Büyükada Halk Kütüphanesi solunuzda kalır. Kütüphaneden sonra solunuzdaki Kadıyoran Caddesi’ne sapıp (Polis Karakolu’nun yanında) 500 metre yürüdüğünüzde, solda 29 numarada sizi eski bir ahşap ev olan Rizzo Palas karşılayacak. Ya da kütüphaneden çıktıktan sonra, 23 Nisan Caddesi’ni 100 metre kadar daha takip edip Splendid Palas Oteli’ne de geçebilirsiniz.

Büyükada, formerly called Prinkipo, is one of the Princes’ Islands in the Marmara Sea, southeast of downtown Istanbul. There are eight artists exhibiting on the island. You can reach Büyükada either by ferry or by IDO Sea Bus (Hydrofoil). The ferry leaves from Kabataş Pier, which is opposite Kabataş Tram Station on Meclis-i Mebusan Avenue along the Bosphorus. From Kabataş Tram Station, walk 50 metres north along the Bosphorus and the wooden ticket kiosk is located inside a small park a"er a red petrol station just before the Dolmabahçe Mosque. To take the IDO Hydrofoil, walk 50 metres south from Kabataş Tram Station and you will see IDO Kabataş Pier. If you are in Kadıköy and not departing from Kabataş, you can take City Line (Şehir Hatlan) ferries to reach Büyükada. If you take the IDO Sea Bus (about 40 minutes) you can visit our venue Kaptan Paşa Sea Bus docked at the IDO Büyükada Pier. From there you can walk up the stairs to the Hotel Splendid Palace. If you take the ferry (about 1 hour and 15 minutes), you can walk 150 metres to your right a"er you leave the boat to visit Kaptan Paşa Sea Bus at the IDO Pier on Büyükada, or you can walk straight up Büyük İskele Street from the pier towards the centre of town and the Library. Büyük İskele Street is the main entry road to the island. The square with the Clock Tower is situated in the middle. From this square, turn right on ‘23 Nisan’ Street and walk 90 metres up the hill until you find Büyükada Public Library on your le". From here you can take Kadıyoran Street on your le" (next to the Police Station) and walk 500 metres until you reach an old wooden building, Rizzo Palace, on your le", at No. 29 Kadıyoran Street. Or, from Büyükada Public Library, you can continue walking up ‘23 Nisan’ Street about 100 meters to find the Hotel Splendid Palace on your le".

1997’de yapılmış olan bu deniz otobüsü, Büyükada’daki İDO iskelesinde demirlenerek Bienal mekânlarından biri olarak kullanılacak. Built in 1997, this hydrofoil will be docked at the IDO pier on Büyükada island and serves as one of the venues of the biennial.

Marcos Lutyens 1964, Londra. Los Angeles’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1964, London. Lives and works in Los Angeles. Neurathian Boatstrap (Neurath’ın Gemi Askıları), 2015 Keçe, ahşap bir gemiden parçalar, lambalar, tabureler, chladni zilleri, ses kaydı, hipnoz oturumları, 9·A:2A:2
H.?ñ:.=
>9D;.:.A
?A>C2J
DJDE:.A
R
2:C
2:2;2=CB
>3
.
F>>12=
/>.C
:.;?B
A>?2B
BC>>:B
05:.1=6
?:.C2B
B>D=1
A20>A16=4B
E612>
6=BC.::.C6>=
5H?=>B6B
B2BB6>=B
A2.16=4B
F6C5
/:6=1
?2>?:2
prosthetic limbs Sergiyi zihninize, hissedilenlerin dünyasına, bir geminin, Marmara Denizi üzerindeki bir teknenin iç kısımlarına kurar. Orada renkler vardır.

He installs the exhibition in your mind, in a world of felt, in the bowels of a ship, a vessel on the Sea of Marmara. There are colours in there.

Pınar Yoldaş 1979, Denizli. Durham, Kuzey Carolina ve Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1979, Denizli. Lives and works between Durham, North Carolina and Berlin. Saltwater Heart (Tuzlu Suyun Kalbi), 2015 Su pompaları, kompresör, su, paslanmaz çelik ve borular / Water pumps, air 0>;?A2BB>A
F.C2A
BC.6=:2BB BC22:
0>=BCAD0C6>=
?6?2B Kaptan Paşa gemisinin üzerinde, akışın devamlılığını sağlayan iç içe geçmiş borular vardır. Dolaşım sistemleri, akışkanların hareketine dayanır. Okyanuslarımız, çoklu pompa etkisi yaratan fiziki kuvvetlerce yönetilir. Kalp dediğimiz pompa durduğunda yaşam sona erer.

There is a mesh of tubes over the Kaptan Paşa to keep the flow going. Circulatory systems are based on the movement of fluids. Our oceans are governed by physical forces that create the effect of multiple pumps. When a pump we call the heart stops, life ends.

90

Ad alar / Princ e s’ Islands

91

M ek â n l a r / Ve n u e s

G2 Büyükada Halk Kütüphanesi / Büyükada Public Library

G3 Splendid Palas Oteli / Hotel Splendid Palace

Nizam Mah. 23 Nisan Cad. No:41 Büyükada

Nizam Mah. 23 Nisan Cad. No: 53 Büyükada 1908’de Sakızlı Kazım Paşa, eski Hotel Giascomo’nun bulunduğu yere bu oteli inşa etmesi için mimar Kaludi Laskaris Kalfa’yı görevlendirdi. Otel 1911’de açıldı. Art Nouveau tarzından esinlenilerek inşa edilmiştir ve Doğu ile Batı tasarımının bir sentezini temsil eder. In 1908, Sakızlı Kazım Paşa commissioned architect Kaludi Laskaris Kalfa to build this hotel on the site of the former Hotel Giacomo. The Hotel opened in 1911. It is inspired by an Art Nouveau style, and displays a synthesis of Eastern and Western design.

William Kentridge 1955, Johannesburg. Johannesburg’ta yaşıyor ve çalışıyor / 1955, Johannesburg. Lives and works in Johannesburg.

Büyükada Halk Kütüphanesi, ada kütüphanesi Büyükada Public Library on Büyükada was a priolarak yenilenip açıldığı 2006’dan önce şahsa vate home until it was renovated and opened in 2006 as a library for the island.

ait bir evdi.

Merve Kılıçer 1987, İstanbul. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor / 1987, Istanbul. Lives and works in Istanbul.

O Sentimental Machine (Ah, İçli Makine), 2015 ]
9.=.::ñ
E612>
?A>729B6H>=
B2B
E2
9.Añğñ9
C29=69
R
] 05.==2:
E612>
?A>720C6>=B
B>D=1
;6G21
;216. Bir otelde, kapalı kapılar ardında konuşmalar yapılıyor. Mektuplar gönderiyor, alıyor, mesaj yazdırıyor, tarihi olaylara uzaktan katılıyor. İnsanın duygusal ama programlanabilir bir makine olduğunu düşünüyordu, ama başarısız olduk. Ütopik düşünce hem imkânsız hem de zorunludur.

In a hotel, there are conversations behind closed doors. He sends and receives le"ers, dictates messages, participates in historical events at a distance. He thought the human was a sentimental but programmable machine, and yet we failed. Utopian thinking is both impossible and necessary.

Oteli ziyaret e$ikten sonra 23 Nisan Caddesi’nde 30 metre daha ilerleyip soldaki Mehmetçik Caddesi’ne dönün. 150 metre yukarıdaki Çankaya Caddesi’ne kadar devam edin. Sağınızda kalan Çankaya Caddesi’nde 400 metre ilerlediğinizde, solda kırmızı kulesi ve bahçesiyle Mizzi Köşkü karşınıza çıkacak. Mizzi Köşkü’nden sonra, Çankaya Caddesi’nden yaklaşık 300 metre yürümeye devam e$iğinizde, 57 numarada sergi mekânlarımızdan biri olan ahşap bir beyaz eve geleceksiniz.

A#er visiting the Hotel Splendid Palace, walk another 30 metres along ‘23 Nisan’ Street and turn le# on Mehmetçik Street. Walk 150 metres until you reach Çankaya Street. Turn right on Çankaya Street and walk about 400 metres until you see Mizzi Mansion on your le#, with its red tower and gardens. Further down on Çankaya Street, approximately 300 metres a#er Mizzi Mansion, you will arrive at Çankaya No. 57, a wooden white house that is one of our venues.

Mater.ial, 2014–15 2 el yapımı masa, 2 el yapımı sanatçı kitabı / 2 custom-made tables, 2 handmade artist’s books Kütüphanede içinde baskıların da olduğu iki kitap var. Tiamat ve İnanna’nın hikâyelerini anlatıyorlar. Yaradılış hikâyeleridir bunlar. Onun baskıları aynı zamanda birer hikâyedir –bir metal levha üzerine asitsiz hakkâk kalemiyle ve asitle aşındırma yoluyla oyulmuş ardışık katmanlar.

There are two books in the library with prints in them. They tell the stories of Tiamat and Inanna. They are creation stories. Her prints are also stories – successive layers of etching on a metal plate with puntasecca and acquaforte.

92

Ad alar / Princ e s’ Islands

93

M ek â n l a r / Ve n u e s

G4 Rizzo Palas / Rizzo Palace

G5 Mizzi Köşkü / Mizzi Mansion

Nizam Mah. Kadıyoran Cad. No: 29 Büyükada

Nizam Mah. Çankaya Cad. No:31 Büyükada

On dokuzuncu yüzyılda inşa edilmiş olan bu tipik

Built in the nineteenth century, this typical woo-

On dokuzuncu yüzyılın sonunda George Mizzi

Commissioned by George Mizzi in the late

ahşap ev, ilk sahibi Stefan Rizzo’nun adını taşır. Balıklı Rum Hastanesi Vakfı tarafından alındığı 1961’e kadar ev olarak kullanılmış ve bu tarihten 2010’a kadar pansiyon olarak hizmet vermiştir.

den house is named a!er its first owner, Stefan Rizzo. It was a private residence until 1961, when it was acquired by the Balıklı Greek Hospital Foundation and served as a pension until 2010.

tarafından bir ev olarak inşa edilmiş olan, Al Palas olarak da bilinen Mizzi Köşkü, 1930-1940 arasında San Remo Oteli olarak kullanılmıştır. Sıkıştırılmış kırmızı tuğladan örülmüş olan cephesi ve anıtsal köşe kulesi, İtalyan mimar Raimondo D’Aronco tarafından 1894’te tasarlanmıştır.

nineteenth century as a private residence, Mizzi Mansion, also known as the Red Palace, was used as the Hotel San Remo between 1930 and 1940. The red pressed brick façade, and the monumental corner tower were designed by Italian architect Raimondo D’Aronco in 1894.

Ed Atkins 1982, Oxford. Londra ve Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1982, Oxford. Lives and works between London and Berlin. Hisser (Hıslayan), 2015 ‰>9:D
B2B
9.=.::.Añ
6:2
696
9.=.::ñ
E612>
E2
9.Añğñ9
C29=69
R
'F> 05.==2:
E612>
F6C5
;D:C6?:2
.D16>
05.==2:B
.=1
;6G21
;216. Uyurken yatağının hemen altında açılan bir çökme çukura düştü. Bunlar yaşamının son otuz dakikası.

He fell into a sink hole that opened directly under his bed while he was sleeping. These are the last thirty minutes of his life.

Susan Philipsz 1965, Glasgow. Berlin’de yaşıyor ve çalışıyor / 1965, Glasgow. Lives and works in Berlin. Ele!ra, 2015 Çok kanallı ses enstalasyonu ve fotoğraf baskılar / Multi-channel sound installation and photographic prints Sualtı kayıtları ve sinyalleri dinliyorsun; Marconi çıkardığımız her sesin hâlâ orada bir yerlerde olduğunu söylemişti. Bir kere çıktıktan sonra, ses zayıflar ama asla tamamen ölmez.

You listen to underwater recordings and beacons; Marconi said every sound we ever make is still out there. Once generated, it fades but never dies away completely.

94

Ad alar / Princ e s’ Islands

95

M ek â n l a r / Ve n u e s

G7 Troçki Evi / Trotsky House

G6 Çankaya 57

Nizam Mah. Hamlacı Sok. No: 4 Büyükada

Nizam Mah. Çankaya Cad. No:57 Büyükada Bu ikiz ev, Ermeni bir işadamı tarafından iki kızı için 1907–1908’de yaptırılmıştır. Troçki’nin Büyükada’da bulunduğu süre içinde birkaç ha#a geçici olarak burada kaldığı, daha yakın zamanda gazeteci Ahmet Emin Yalman’ın burada yaşadığı söylenir ve ev Türk televizyon dizisi “Dudaktan Kalbe”nin çekimleri için kullanılmıştır. This twin house was built in 1907–1908 by an Armenian tradesman for his two daughters. It is legend that Trotsky sojourned in this house for a couple of weeks during his stay on the island. More recently, the journalist Ahmet Emin Yalman lived there and the house was used as a location for a Turkish soap opera ‘Dudaktan Kalbe’.

Daria Martin 1973, San Francisco. Londra’da yaşıyor ve çalışıyor / 1973, San Francisco. Lives and works in London. At The Threshold (Eşikte), 2015 16mm film, ses / 16mm film, sound Burada sinestezisi olan bir aile yaşıyor. Hayat onlar için çok zor, çünkü aşırı duyarlılar. Arkasını dönmediği halde, onun içeri girdiğini ve kendisini izlemekte olduğunu fark ediyor. Nefes alışı yavaşlıyor. Diğeri, bir meyveyi dilimliyor. O ise meyvenin her kesilişinde bıçak sanki kendi tenini kesiyormuş gibi olsa da bu hissi içinde tutabilmek için çok uğraşıyor. Akşamın sonunda yapraklara dokunuyor.

A family of synaesthetes lives here. Life is hard for them because they are so sensitive. She realises, without turning, he has entered and is watching her. Her breathing slows. He cuts a piece of fruit. She struggles to contain her feeling that every cut is cu"ing into her skin. She touches leaves at the end of the evening.

Bu evin tam karşısında ise büyük bir sarı konak yer alıyor, konağın yanındaki Hamlacı Sokak doğrudan denize iner. Bu sokaktan 50 metre aşağı indiğinizde sağda Troçki Evi’ni görebilirsiniz.

Opposite Çankaya 57, there is a big yellow Mansion; Hamlacı Street runs along the side of this mansion down towards the sea. Take Hamlacı Street and walk down the hill about 50 metres until you find the entrance gate to the Trotsky House on your right.

Yanaros Köşkü, bahçesi ve iskelesi, 1850’lerde Büyükada’nın Batı tarafında Nikola Demades tarafından yaptırılmıştır. Lev Troçki, adadaki dört yıllık sürgününün sonlarına doğru, 1932–1933 yılları arasında bu evde yaşamıştır.

The Yanaros Mansion, gardens and pier were built in the 1850s by Nikola Demades on the Western side of Büyükada. Leon Trotsky lived here between 1932 and 1933 at the end of his four-year exile on the island.

Adrián Villar Rojas 1980, Rosario. Rosario’da yaşıyor ve çalışıyor / 1980, Rosario. Lives and works in Rosario. The Most Beautiful of All Mothers (Tüm Annelerin En Güzeli), 2015 Mekâna özgü enstalasyon, organik ve organik olmayan malzemeler / Site-specific installation, organic and inorganic materials Nefes almak için bahçeden çıktığımızda donup kalırız. Troçki’nin evinin denize hemen kıyısında, denizin içinde organik olmayan ve organik canavarlar. Böğürlerine vuran dalgalara direniyor, diğerlerini sırtlarında taşıyorlar. Bir liderleri yok, tehditkâr bakan gözlerini eve dikmişler, sanki bir toprağın yakasına yapışıp onu geri alacaklar.

We exit the garden for relief and are stunned. Chimeras in the sea, inorganic and organic, just off the waterfront of Trotsky’s house. They stay the waves that break on their flanks, and carry others on their backs. Leaderless, they gaze menacingly at the house, to haunt or reclaim a land.

96

Ad alar / Princ e s’ Islands

Sivriada’ya gitmek isterseniz, Büyükada İskelesi’nden tekne kiralayabilirsiniz. Bu adaya toplu ulaşım aracı yok. Ama bienal ziyaretçileri için adaya ha#ada bir tekne seferi düzenlenecektir.

From Büyükada Piers, you can rent a private boat to reach Sivriada. There is no public transport. One boat a week will take biennial visitors there.

G8 Sivriada 40°52 32 N, 28°58 18 E Marmara Denizi’ndeki bu küçük adanın koordinatları şöyle: 40.875516, 28.971035. Burada 1910’de çok sayıda köpek ölmüştür. Here are the coordinates of this small island in the Marmara Sea: 40.875516, 28.971035. Many dogs died there in 1910.

Pierre Huyghe 1962, Paris. Paris’te yaşıyor ve çalışıyor / 1962, Paris. Lives and works in Paris. Abyssal Plain (Derin Zemin), 2015’ten itibaren / 2015–ongoing 2C>=
12=6J
H.ğ.;ñ
C.ğ:.A
9.Añğñ9
C29=69
R
>=0A2C2
;.A6=2
:632
A>09B
;6G21
;216.
“Marmara Denizi’nin dibinde, sürgün adası Sivriada’nın deniz tabanındaki mevcut kaya oluşumları üzerine kurulu beton bir iskele, yüzeyden dışlanmış olan nesneleri, Akdeniz bölgesinin tarihinden kalan üretimleri buyur eder. Burası, giderek büyümekte olan bu koleksiyonun hem içinde hem dışında evrimini devam e"iren özgül bir deniz yaşamı barındırır ve bizzat bu yaşam tarafından sürekli dönüştürülür. Biyolojik tekerrürler, hayvan güdüsü davranışları, doğal fenomenler ve yapaylıkların bir arada varoluşu, zuhura, özörgütlenmeye, yeni oluşumlara ve farklı yaşam durumlarına yol açar. Bienal, uzun vadede bir dönüşüm ritüelini başlatmak için bir vesiledir. Her yeniden yapıldığında, gelecek safhası yaşanacaktır.” (P. Huyghe)

‘At the bo!om of the Marmara Sea, a concrete stage built around existing rock formations on the seafloor of Sivriada, island of exile, receives objects excluded from the surface, production le" over from the history of the Mediterranean region. It encompasses specific marine life, which evolves within and outside this growing collection, constantly transforming it. Co-existence between biological recurrences, animal instinct behaviours, natural phenomena and human artifacts generates emergence, self-organisation, new formations and different states of the living. The biennial is the occasion to start a rite of transformation in the long-term. A future phase will occur each time it reappears.’ (P. Huyghe)

M ek â n l a r / Ve n u e s

97

Etkinlikler Events

100

101

E t k i n l i k l er / Ev en t s

Söz Edimleri ve Söylem Formları Speech Acts and Forms of Discourse 03.08.2015 Ayreen Anastas, Rene Gabri Parrhesia Merkezi Sunumu Presentation of Centre for Parrhesia Devamlı / Ongoing Yeni Hrant Dink Vakfı ve Agos Merkezi New Hrant Dink Foundation and Agos

06.08.2015 Ayreen Anastas, Fatma Belkıs, Anna Boghiguian, Rene Gabri, Fernando García-Dory, Theaster Gates, Deniz Gül, William Kentridge, Marcos Lutyens, İz Öztat, Prabhakar Pachpute, Rupali Patil, Heather Phillipson, Michael Rakowitz, Ania Soliman Duygusal Düşünme (Övül Durmuşoğlu yönetiminde): Bienal sanatçılarıyla yeni nesil sanatçılar arasında gerçekleştiren eleştirel iş okuma/tartışma toplantıları Sentimental Thinking Initiated by Övül Durmuşoğlu: critique sessions with the participating Biennial artists and new generation artists 06/08/2015, 07/08/2015, 08/08/2015, 25/08/2015, 28/08/2015, 29/08/2015, 17/09/2015, 22/10/2015, 23/10/2015, 24/10/2015 Cezayir

02.09.2015

Fernando García-Dory, Ben Vickers KARASAL Tartışmalar (Fernando García-Dory yönetiminde): Kırsal Kozmopolitanizm, Öz Yönetim Toplulukları, unMonastery ve İnsanlara Uygun Teknolojiler INLAND Discussion initiated by Fernando GarcíaDory: Rural Cosmopolitanism, Self-Managed Communities, unMonastery and Appropriate Technologies of the People Cezayir 12:00–13:00

Richard Wentworth Kitap Okumaları* Reading of Richard Wentworth’s Books* 2 Eylül'den itibaren her gün / Every day from 2 September İstanbul Modern 13:00–13:30

Carolyn Christov-Bakargiev, Iwona Blazwick, Steven Henry Madoff and Elvan Zabunyan* Sohbet In Conversation İstanbul Modern 13:00–14:00

Griselda Pollock, Bracha L. Ettinger Birlikte Okuma Reading With Cezayir 14:00–17:00

Fernando García-Dory, Metin Yeğin

Meis / Kastellorizo (The violent No! of the sun burns the forehead of hills. Sand fleas arrive from salt lake and most of the theatres close / Güneşin yüksek Hayır! sesi yakıyor tepelerin ön cephesini. Salt Lake'ten kum çekirgeleri geliyor ve kapanıyor salonların çoğu, s. / p. 103) Lynda Benglis MEGISTE 2000–2003 Altın varaklı renkli fotoğraf / Gold-leafed colour photo 50.2 x 40.6 cm Sanatçının ve Cheim & Read, New York’un izniyle / Courtesy of the artist and Cheim & Read, New York

KARASAL Alıştırmalar (Fernando García-Dory yönetiminde): Koop Ularca Üyeleriyle Atölye Çalışması - Yeni Süt Ürünleri Uygulamaları INLAND Training initiated by Fernando GarcíaDory: Workshop with Koop Ularca Members – Implementing New Dairy Products Cezayir 11:00–12:00

Haig Aivazian ve Beyoğlu Aya Triyada Ermeni Kilisesi Korosu* Haig Aivazian and the Choir of the Beyoğlu Holy Trinity Armenian Church* Performans: Dalgalıdır Bolis’in Denizi, Ey Ana Performance: Wavy is the Sea of Bolis, O Mother Galata Özel Rum İlköğretim Okulu Galata Greek Primary School 15:30–16:00

* Rezervasyon gereklidir / Booking required

[email protected] / [email protected]

102

Irena Haiduk, Solveig Øvstebø Yatakta Ölmeyeceksin, Atlar Seni Gözlerinden Düzecek You Will Not Die In Bed, Horses Will Fuck You In The Eyes Cezayir 16:00–17:00

Carolyn Christov-Bakargiev, Fatma Belkıs, Patrick Blanc, Caoimhín Mac Giolla Léith, Emin Özsoy, İz Öztat, Christine Taylor Patten, Adrián Villar Rojas, Aurora Scotti* Dalgalar, Su, Ekoloji ve Art Nouveau On Waves, Water, Ecology and Art Nouveau Sohbet In Conversation Cezayir 17:00–18:30

Beatriz Colomina* X Işını Mahremiyeti X-ray Intimacy İstanbul Modern / Istanbul Modern 18:30–19:30

Carolyn Christov-Bakargiev, Hans-Ulrich Obrist, Füsun Onur* Sohbet In Conversation İstanbul Modern 19:30–20:30

Heather Phillipson Şiir Zamanı Heather Phillipson şiirler okuyoR ve Son bir paylaşıma çağırıyor Poem Time Heather Phillipson Reads poemS and shares a nightcap The House Hotel Galatasaray 00:00–01:00

103

E t k i n l i k l er / Ev en t s

03.09.2015

Carolyn Christov-Bakargiev, William Kentridge, Orhan Pamuk

Fernando García-Dory, Semi Hakim, Koop Ularca

Sürgün ve Balıkçılık Hakkında On Exile and Fishing

KARASAL Alıştırmalar ve Tadım (Fernando GarcíaDory Yönetiminde): “Heyecanı Yakala” Çiftlik Ürünleri İçin Ekonomik Yapılar ve Kültürel Stratejiler INLAND Training and Tasting Initiated by Fernando García-Dory: Ride The Hype : Economical Structures and Cultural Strategies For Farm Products

Splendid Palas Oteli / Hotel Splendid Palace 14:00–14:45

Cezayir 11:00–17:00

Griselda Pollock, Bracha L. Ettinger Birlikte Okuma Reading With Cezayir 14:00–17:00

Carolyn Christov-Bakargiev, Juan A. De Carlos, Richard E. Cytowic, Hakan Gürvit, Marcos Lutyens, Daria Martin, Vilayanur Ramachandran, Pınar Yoldaş Düşünce Biçimleri ve Beyin Dalgaları: Nöroestetik ve Sanat Thought Forms and Brain Waves: Neuro-Aesthetics and Art Marcos Lutyens yönetiminde Initiated by Marcos Lutyens Splendid Palas Oteli / Hotel Splendid Palace 11:30–13:00

Richard Wentworth Kitap Okumaları Reading of Richard Wentworth’s Books Devamlı / Ongoing İstanbul Modern / Istanbul Modern 13:00–13:30

Chus Martínez, Georgia Sagri, Ania Soliman Jest ve Maddesellik Hakkında On Gestures and Materiality Sohbet In Conversation Splendid Palas Oteli / Hotel Splendid Palace 13:00–13:40

Haig Aivazian Açık Okul Adalar Konuşuyor Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking Reading Programme (Initiated by Hera Büyüktaşçıyan) Galata Özel Rum İlköğretim Okulu Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Carolyn Christov-Bakargiev, Francesca Cubillo, Djambawa Marawilli, Waka Mununggurr, Will Stubbs* Halkların Dalgaları, Tarihin Dalgaları: Bir Avustralya Hikayesi Waves of People, Waves of History: An Australian Story İstanbul Modern / Istanbul Modern 16:30–18:00

Adrian Parr

04.09.2015 Carolyn Christov-Bakargiev, Haig Aivazian, Halil Altındere, Ayreen Anastas, Hera Büyüktaşçıyan, Aslı Çavuşoğlu, Özge Çelikaslan, Rene Gabri, Deniz Gül, Vernon Ah-Kee, Alper Şen, Pelin Tan ….o sırada karada, halkların dalgaları ...meanwhile, on the land: waves of people Sohbet In Conversation Cezayir 11:30–13:30

Richard Wentworth Kitap Okumaları* Reading of Richard Wentworth’s books* Devamlı / Ongoing İstanbul Modern / Istanbul Modern 13:00–13:30

Tatlı Su / Tuzlu Su: Estetik ve Suyolları Semineri, düzenleyen Northwestern Üniversitesi, İstanbul Bienali ve Koç Üniversitesi işbirliğiyle Freshwater / Saltwater: A Seminar on Aesthetics and Waterways organised by Northwestern University in collaboration with Istanbul Biennial & Koç University Cezayir 13:45–18:00 14:00–14:30 Carolyn Christov-Bakargiev 14:45–15:15 Emin Özsoy 15:30–16:00 William Irvine 16:15–16:45 Jeffrey Peakall 16:45–17:15 Michael Rakowitz, Carolyn ChristovBakargiev ile sohbet (in converstion) 17:15–18:00 Yuvarlak masa toplantısı (Round table discussion)

KARASAL Konuşma: Karanlıkta Dolaşmak INLAND Lecture: Walking in the Dark Cezayir 18:30–19:30

Theodor Ringborg Yaşaran Gözler ve Görüş Sight and Sore Eyes

Alice von Bieberstein Define Avı: Ölülere Borçlarla İlgili Bir Soru / Treasure Hunting: A question of debts to the dead Kayıp Define (Deniz Gül Yönetiminde) / Lost Treasure initiated by Deniz Gül Ev / House Bostanbaşı Sk. No: 30, Galatasaray 14:30–15:30

Cezayir 23:00–00:00

* Rezervasyon gereklidir / Booking required

[email protected] / [email protected]

104

Haig Aivazian ve Beyoğlu Aya Triyada Ermeni Kilisesi Korosu* Haig Aivazian and the Choir of the Beyoğlu Holy Trinity Armenian Church* Performans: Dalgalıdır Bolis’in Denizi, Ey Ana Performance: Wavy is the Sea of Bolis, O Mother Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 15:30–16:00

Hera Büyüktaşçıyan Hera Büyüktaşçıyan Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

105

E t k i n l i k l er / Ev en t s

05.09.2015 Tatlı Su / Tuzlu Su: Estetik ve Su Yolları Semineri Freshwater/Saltwater: A Seminar on Aesthetics and Waterways Cezayir 10.00–10.15 Carolyn Christov-Bakargiev 10.15–10.45 Tolga Etgü 10.45–11.15 Ezra Getzler 11.15–11.45 Irena Haiduk, Hannah Feldman 11.45–12.30 Kapanış tartışması ve tüm katılımcılarla araştırma önerisi / Wrap-up discussion and research proposal with all the participants

Michael Rakowitz

07.09.2015 - 13.09.2015

Hera Büyüktaşçıyan Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan

Fiorucci Art Trust

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Carolyn Christov-Bakargiev, Levent Çalıkoğlu, Adila Laïdi-Hanieh, Griselda Pollock Fahrelnissa Zeid Hakkında On Fahrelnissa Zeid

Francesco Cavalli Sanat Tasarımından Öğrendiklerim What I Learned Designing in Arts Cezayir 10:30–11:30

Istanbul Modern 17:30–18:30

Güneşin yüksek Hayır! sesi yakıyor tepelerin ön cephesini. Salt Lake'ten kum çekirgeleri geliyor ve kapanıyor salonların çoğu The violent No! of the sun burns the forehead of hills. Sand fleas arrive from salt lake and most of the theatres close Tasarlayan Milovan Farronato – Stella Bottai ve Chiara Vecchiarelli'nin ișbirliğiyle / Conceived by Milovan Farronato, with the collaboration of Stella Bottai and Chiara Vecchiarelli Düzenleyen / Organised by Fiorucci Art Trust Katılanlar / With: Lynda Benglis, Anna Boghiguian, Carolyn Christov-Bakargiev, Aslı Çavuşoğlu, Dora Enconomu, Milovan Farronato, Mario Garcia Torres, Irena Haiduk, Lubaina Himid, Lucia Koch, Gabriel Lester, Leonas Seliukas Meis / Kastellorizo

06.09.2015 Seda Yörüker

Ali Akay, Arlette Quỳnh-Anh Trân Birlikte Okuma Reading With Cezayir 18:00–21:00

Griselda Pollock, Christine Taylor Patten* Resmetme Saati, Resim Saati The Time of Drawing; Drawing Time Istanbul Modern 18:00–19:30

Richard Wentworth Kitap Okumaları Reading of Richard Wentworth’s Books Devamlı / Ongoing İstanbul Modern 13:00–13:30

Dönüştürücü Girişimlere Küresel Bir Bakış: Sanat ve Güncel Sanattan Sonra Yeri) (KARASAL Alıştırma / Atölye Çalışması (Fernando García-Dory yönetiminde) INLAND Training Workshop initiated by Fernando García-Dory: on Art and Its Place After Contemporary Art. A Global Overview of Transformative Initiatives

Carolyn Christov-Bakargiev, Lawrence Weiner, Cevdet Erek, Liam Gillick

Cezayir, Room I 11:00–17:00 14.00 Gülbahar Örmek, Alternatif Üretim

Sohbet In Conversation Cezayir 15:30–17:00

Alexander Provan Hakikati Şekillendirme Shaping the Truth Cezayir 23:00–24:00

Heather Phillipson, Lucia Pietroiusti Şiir Zamanı: Heather Phillipson şiirler okuyoR ve Son bir paylaşıma çağırıyor Poem Time: Heather Phillipson Reads poemS and shares a nightcap The House Hotel Galatasaray 00:00–01:00

Fernando García-Dory, Gülbahar Örmek

Haig Aivazian ve Beyoğlu Aya Triyada Ermeni Kilisesi Korosu Haig Aivazian and the Choir of the Beyoğlu Holy Trinity Armenian Church

Carolyn Christov-Bakargiev Hera Büyüktaşçıyan Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Performans: Dalgalıdır Bolis’in Denizi, Ey Ana Performance: Wavy, is the Sea of Bolis, O Mother

Jean-Michel Vappereau

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 15:30–16:00

Lacan’da Söz ve Freud’da Yazı Arasında: Dillerin Yapısı ve Aristo’nun Düşüncesi Between the Word With Lacan and Writing With Freud: The Structure of the Language and Aristo’s Thoughts

Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

14.09.2015

Anjelika Akbar, Hera Büyüktaşçıyan, Ali Ethem Keskin, Ufuk Kocabaş, Rahmi Öğdül, Nevzat Sayın Tuzlu Düşünceler (Open Space İstanbul yönetiminde Hüma Kabakçı, Billur Tansel yönetiminde) Salty Thoughts (organised by Open Space Istanbul Huma Kabakçı, Billur Tansel) Cezayir 18.00–20:00

Emre Hüner & İz Öztat Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan

Istanbul Modern 17:00–19:00

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

* Rezervasyon gereklidir / Booking required

[email protected] / [email protected]

106

19.09.2015

Zeynep Oğuz, Vahakn Keshishian Hrant Dink Vakfı Çokkültürlü Miras Projesi – Zeynep Oğuz ve Vahakn Keshishian Kayıp Define: Kültürel Mirasın ve Belleğin İzinde Lost Treasure initiated by Deniz Gül Hrant Dink Foundation’s Multi-Cultural Heritage Project – Lost Treasure: In Search of Cultural Heritage and Memory Cezayir 16.00–17:00

07.10.2015

Artıkişler Kolektifi (Özge Çelikaslan, Alper Şen, Pelin Tan), Ayşe Çavdar, Sevgi Ortaç, Önder Özengi and Göksun Yazıcı Özel Arşiv bak.ma, Pad.ma ile Buluşuyor Autonomous Archiving bak.ma meets Pad.ma Cezayir 10:30–13:30 Sunu ve Film Gösterimi / Introduction and film screening by Artıkişler Kolektifi (Özge Çelikaslan,Alper Şen, PelinTan) 14:30–18:30 Kentsel Mekanda Politik Eylemin Artıları, Sanat Çalışmaları (The Surplus of Political Action in Urban Space, Art Practices)

26.09.2015

İrini Dimitriyadis Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Deniz Gül Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

08.10.2015

bak.ma (Özge Çelikaslan, Alper Şen, Pelin Tan), Pad.ma (Shaina Anand, Lawrence Liang, Jan Gerber, Sebastian Lütgert), Ahmet Gürata, Onur Metin, Ersan Ocak, E. Belit Sağ, Güliz Sağlam Özel Arşiv bak.ma, Pad.ma ile Buluşuyor Autonomous Archiving bak.ma meets Pad.ma Cezayir 10.00–13.30 Video Aktivizmi (Video Activism) Alper Şen, E. Belit Sağ), Onur Metin, Güliz Sağlam, Seyr-i Sokak (Sibel Tekin) 14:30–18:30 Video Arşivleme (Video Archiving Sebastian Lütgert, Jan Gerber, Shaina Anand, Lawrence Liang, Özge Çelikaslan, Alper Şen, Ahmet Gürata, Ersan Ocak, Pelin Tan 14.30–18.30 Kısa gösterimlerle sunumlar (Presentations with short screenings)

01.10.2015 09.10.2015 Neşe Özgen Kayıp Define (Deniz Gül yönetiminde) / Lost Treasure (initiated by Deniz Gül) Vatan, Mülk, Define ve Hazine Olarak: Beden (Body as Motherland, Property, Treasure and Treasury) Cezayir 18.00–19:00

107

E t k i n l i k l er / Ev en t s

Artıkişler Kolektifi (Özge Çelikaslan, Alper Şen and E. Belit Sağ), Onur Metin and Pad.ma (Shaina Anand, Lawrence Liang, Jan Gerber, Sebastian Lütgert) Özel Arşiv bak.ma, Pad.ma ile Buluşuyor Autonomous Archiving bak.ma meets Pad.ma Atölye Çalışması / Workshop Dijital Medya Arşiv Araçları (Digital Media Archive Tools) Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi / Tunca Subaşı & Çağrı Saray Studio 11:00–19:00

14.10.2015

Haris Rigas Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Fernando García-Dory KARASAL Tartışma: Kadın-Toprak-Kültür INLAND Discussion Woman-Land-Culture / Avan Omer, Shara Tahir Cezayir 18:00–20:00

24.10.2015

Fernando García-Dory

21.10.2015

Aslı Seven Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

KARASAL Alıştırmalar (Fernando García-Dory yönetiminde): Taşınabilir Yöntem ve Pedagojik Misyonların Gözden Geçirilmesi – Sanatçılar İçin Genişletilmiş Bir Müfredat INLAND Training Initiated by Fernando García-Dory: Mobile Method and a Re-vision of the Pedagogical Missions - Extended curriculum for artists Cezayir 11:00–15:00

Tangör Tan KARASAL Tartışmalar (Fernando García-Dory yönetiminde): Kara Boyunca Bir Gezinti ve Unutulmuş Yemek INLAND Discussion: A Journey Through The Land and the Forgotten Food

22.10.2015

Cezayir 18:00–20:00

Olcay Bingöl

28.10.2015

KARASAL Tartışmalar (Fernando García-Dory Yönetiminde): Türkiye’deki Güncel Toprak Mücadeleleri Ve Yırca’da Olanlara Genel Bir Bakış INLAND Lecture Initiated by Fernando GarcíaDory, Olcay Bingöl: An Overview of Current Land Struggles in Turkey and the Events at Yırca Cezayir 15:00–17:00

Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

23.10.2015 29.10.2015 Fernando García-Dory KARASAL Alıştırmalar (Fernando García-Dory yönetiminde): Uluslararası KARASAL Ağına Katılımın ve Finansal Olarak Makul Bir Sanat Yaratmanın Biçimleri – Kara Girişimleri) INLAND Training: Cezayir Forms to Join INLAND İnternational Network and Create Financially Feasible Art – Land İnitiatives

Levon Boğos Zekiyan Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan

Cezayir 15:00–17:00

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

* Rezervasyon gereklidir / Booking required

[email protected] / [email protected]

108

30.10.2015

31.10.2015

01.11.2015

Fernando García-Dory

Fernando García-Dory

Carolyn Christov-Bakargiev, Pietro Rigolo

KARASAL Alıştırmalar: Post-Fordist Kültürel Üretim Biçimlerinin Üstesinden Gelme ve Agroekolojinin Disiplinlerarası Yaklaşımı INLAND Training: Overcoming the PostFordist Mode of Cultural Production and the Agroecological İnterdisciplinary Approach

KARASAL Alıştırmalar: Küratörlerden Uzakta Kendi Ara-Kurumunu Yaratma ve Kültürel Sermaye Oluşturma INLAND Training: Creating Your Own Paraİnstitution and Cultural Capital Leverage Beyond Curators

Düşünce Formları ve Beyin Dalgaları: Nöroestetik ve Sanat (Düşünce Formları ve Beyin Dalgaları: Nöroestetik ve Sanat) Thought Forms and Brain Waves: NeuroAesthetics and Art

Cezayir Room I 11:00–14:00

Cezayir Room I 11:00–13:00

Carolyn Christov-Bakargiev, Vittorio Gallese Düşünce Biçimleri ve Beyin Dalgaları: Nöroestetik ve Sanat Thought Forms and Brain Waves: NeuroAesthetics and Art Cezayir 15:00–16:00

Chus Martínez, İz Öztat, Fatma Belkıs Birlikte Okuma Reading With Cezayir 16:00–18:00

Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Ayreen Anastas, Carolyn ChristovBakargiev, Ingo Niermann, Wang Hui, Nazan Üstündağ, Ben Vickers, Rene Gabri Geleceğin Demokrasileri Hazırlık Toplantısı A Pilot Meeting for the Democracies of the Future

Cezayir 15:00–16:00

Griselda Pollock, Elvan Zabunyan Birlikte Okuma Reading With Cezayir 18:00–21:00

TUZLU SU: Söz Edimleri ve Söylem Biçimleri Söz Edimleri ve Söylem Biçimleri, yuvarlak masa tartışmaları, seminerler, sözlü sunumlar, dinleyicilerle söyleşiler, okuma grupları, rehberli turlar ve çocuklara yönelik programlar aracılığıyla sanatçılar, biliminsanları, küratörler, filozoflar ve diğer kültür aktivistleri ile bir araya gelme olanakları yaratır. Sergide yer alan sanat işlerinin, filmlerin, belgelerin, edimlerin ve düşünce biçimlerinin kuşattığı belirsiz bilgileri, hem faydalı hem de hükümsüz kılacak şekilde, ifade etmeye ve dile getirmeye çalışan, düşünsel alışverişe dönük bu araştırma ve öğrenme girişimi, TUZLU SU: Düşünce Biçimleri İçin Bir Teori'nin ayrılmaz bir parçasıdır. Bazı söylemsel edimler şöyle sıralanabilir: yorumlar, tamamlayıcı ekler, istek ve ricalar, yönergeler, okumalar, anlatılar, şakalar ve gaflar, iddialar, sorular, söz kesmeler, mikro öyküler, programlar, çürütmeler, tekzipler ve dualar. SALTWATER: Speech Acts and Forms of Discourse Speech Acts and Forms of Discourse offers opportunities for public engagement with artists, scientists, curators, philosophers, and other cultural activists through round table discussions, seminars, oral presentations, conversations with the audience, group readings, guided tours, and programs for children. This research and learning initiative for intellectual exchange is an integral part of SALTWATER: A Theory of Thought Forms which attempts to articulate and give voice to the uncertain knowledges enfolded in the artworks, films, documents, acts and thought forms apparent in the exhibition, rendering them both useful and inoperative.

Cezayir 14:00–18:00

Açık Okul Adalar Konuşuyor / Okuma Programı (Hera Büyüktaşçıyan Yönetiminde) Open School Islands Speaking / Reading Programme Initiated by Hera Büyüktaşçıyan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School 16:00–17:00

Some discursive acts are commands, complements, demands and requests, instructions, readings, accounts, jokes and slips, assertions, questions, interruptions, micro stories, programs, prayers, rebuttals, disclaimers.

Wang Hui İki Tip Yeni Yoksul ve Gelecekleri Two Kinds of New Poor and the Their Future Cezayir 18:00–19:00

Güher Tan, Fernando García-Dory

Griselda Pollock, Elvan Zabunyan

KARASAL Tartışmalar: Yaşama Biçimleri -Türkiye’de Radikal Kentleşmenin Eğitimsel ve Üretimsel Manzaraları ve AOÇ INLAND Discussion: Ways to Live: Educational and Productive Landscapes in Radical Urbanism in Turkey and AOÇ

Birlikte Okuma Reading With

Cezayir 18:00–20:00

109

E t k i n l i k l er / Ev en t s

Cezayir, Room II 18:00–21:00

Fernando García-Dory, Xangul Özbey, Alternatif Üretim KARASAL tartışmalar: Ekoloji, Demokrasi, Kooperatifler ile Örgüt Üreticileri INLAND discussion: Ecology and Democracy and the organization producers cooperatives Cezayir 19:00–21:00

* Rezervasyon gereklidir / Booking required

[email protected] / [email protected]

110

FİLMLER / FILMS Bu program, Ekolojik Kurgular, Denizler Altında, Hayatta Kal! ve Kıyıdakiler olmak üzere dört tema etrafında birleşen uzun metrajlı filmler ile sanatçı filmleri ve videoları eşleşmeleri şeklinde tasarlanmıştır. This programme is conceived as a series of pairings between feature films and artists' films and videos around four themes: Eco-Fi, Subaquatic, Survival, and Life by the Shore. Uzun metraj filmler Müge Turan ve Carolyn Christov-Bakargiev tarafından seçildi. Feature films programmed by Müge Turan and Carolyn Christov-Bakargiev. Film ve sanatçı yapıtları eşleştirmeleri James Richards tarafından gerçekleştirildi. Films and artists’ works paired by James Richards. İstanbul Modern Sinema / Istanbul Modern Cinema

Ekolojik Kurgular / Eco-Fi

111

E t k i n l i k l er / Ev en t s

Water (Dürbün Canlandırması: Yağ ve Su), 2014, 7.30 dk./min.

Denizler Altında / Subaquatic z
Wes Anderson, Life Aquatic with Steve

Zissou (Steve Zissou ile Suda Yaşam), 2004, 119 dk./min. z
Jan Peter Hammer, Tilikum, 2013, 43.09 dk./min. z
James Cameron, The Abyss (Derinlik Sarhoşluğu), 1989, 140 dk./min. z
John Huston, Moby Dick (Beyaz Balina), 1956, 116 dk./min. z
Hayao Miyazaki, Ponyo (Küçük Denizi Kızı Ponyo), 2008, 101 dk./min.

Hayatta Kal! / Survival z
Joachim Rønning and Espen Sandberg,

Kon-tiki, 2012, 118 dk./min. z
Lina Wertmüller, Swept Away (Dalgalarla

Başbaşa), 1974, 116 dk./min.

DVD, Pal, Mini DV, 8 dk./min. (single channel E612>
;>16ţ21
3A>;
>A646=.:
CF> 05.==2:
installation / iki kanallı videodan tek kanallı videoya aktarıldı). z
Esra Ersen, Yolcular (Passengers), 2009, DVD, Pal, Mini DV, 40 dk./min. (single channel video modified from original two-channel installation / iki kanallı videodan tek kanallı videoya aktarıldı).

Ayrıca / Additional Films z
Tacita Dean, JG, 2013, 35 dk./min. [05-

06.09.2015, 13.00, açılış ha$ası R
>?2=6=4
F229L z
Guido van der Werve, Nummer veertien, home

(Numara 14, ev / Number 14, home), 1977, 54 dk./min. [05-06.09.2015, 15:00, açılış ha$ası / >?2=6=4
F229L z
Marguerite Duras, L’Homme Atlantique (Atlantik Adamı / Man of the Atlantic), 1981, 45 dk./min. [05-06.09.2015, 14:00, açılış ha$ası / >?2=6=4
F229L

z
Tolga Karaçelik, Sarmaşık (Ivy), 2015,

104 dk./min. z
Wolfgang Petersen, Das Boot (Mukaddes

Vazife), 1981, 149 dk./min.

z
Jennifer Baichwal, Edward Burtynsky,

Watermark (Suyun İzi), 2013, 92 dk./min.

Kıyıdakiler / Life by the Shore

z
James Richards, Raking Light (Eğik Işık), 2014,

7.05 dk./min. z
Pathé Frères, Exploitation du sel en Sicile

(Sicilya'da Tuz Üretimi), 1912, 4.58 dk./min. z
Roland Emmerich, The Day A!er Tomorrow (Yarından Sonra), 2004, 124 dk./min. z
2A2;H
&5.F This Transition Will Never End (Bu Dönüşüm Hiç Sona Ermeyecek), 2008, 19.23 dk./min. z
Stephan Köster, Der Weisse Wal (Beyaz Balina / The White Whale) 2001, 72 dk./min. z
Jan Peter Hammer, Tilikum, 2013, 43.09 dk./min. z
Kevin Reynolds, Waterworld (Su Dünyası) 1995, 135 dk./min. z
Leslie Thornton, SNAP Water Current (ŞLAP SU Akıntısı), 2015, 2.35 dk./min. z
Leslie Thornton, Philosopher's Walk on the Sublime (Filozofun Yüceye Yürüyüşü), 2013, 17 dk./min. z
Leslie Thornton, Binocular Animates: Oil and

z
Alice Guy-Blaché, The Ocean Waif (Ok-

yanustan Gelen), 1916, 40 dk./min. z
Niki Caro, Whale Rider (Balina Sırtında),

2002, 101 dk./min. z
Steve Reinke, Great Blood Sacrifice (Büyük

Kurban), 2010, 3.37 dk./min. z
Steve Reinke, Stentor (Borazan), 1996, 1:37 dk./min. z
Robert Flaherty, Man of Aran (Aran Ada-

larında Yaşam), 1934, 76 dk./min. z
Su Friedrich, But No One (Ama Hiç Kimse),

1982, 9 dk./min. z
Patricio Guzman, El Botón de Nácar (Sedef

Düğme / The Pearl Bu%on), 2015, 82 dk./min. z
James Richards, Raking Light (Eğik Işık), 2014,

7.05 dk./min. z
Roberto Rossellini, Stromboli, 1950, 81 dk./min. z
Ferhat Özgür, Crying in Shower (Arınma), 2003,

Program içeriğinde değişiklik olabilir / Programme subject to change

14b.iksv.org

112

E t k i n l i k l er / Ev en t s

Çocuklar ve Gençler için Eğitim Programları / Education Programme for Children and Youth

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School

Koç Holding Desteğiyle Çocuklar ve Gençler Bienal ile Tanışıyor

Young People Experience the Biennial with the Support of Koç Holding

Pace Çocuk Sanat Merkezi ile birlikte geliştirilen proje ile çocukların ve gençlerin sergi kültürünü geliştirmek, güncel sanata olan ilgilerini artırmak ve onları bazı temel sanat kavramlarıyla tanıştırmak hedefleniyor. Yapılacak etkinliklerle çocuklar ve gençler, bienalin farklı mekânlarına yapacakları seyahatlerle hem TUZLU SU'yu keşfediyor, hem de atölyeler aracılığıyla konuştukları ve öğrendiklerini pratiğe dönüştürme fırsatı yakalıyor.

Young visitors to the biennial will gain an enhanced understanding of contemporary art and exhibitions, thanks to a project realised with the cooperation of Pace Children’s Art Centre. The biennial is pleased to offer a special programme for the duration of the exhibition that is intended to help them get acquainted with basic artistic terms and concepts. While discovering SALTWATER through journeys to various venues, they will talk about and put into practice what they have learned.

Mekân ve Tarihler Eğitim programı, bienalin açık kaldığı süre boyunca, 5 Eylül’den 1 Kasım’a kadar uygulanacaktır. 5–13 Eylül tarihleri arasında Büyükada’da ha!anın her günü, günde iki grup olarak düzenlenecek program, 14 Eylül’den itibaren 1 Kasım’a kadar Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda, Salı–Pazar günleri arasında günde üç grup olarak devam eder. 23 Eylül Çarşamba ve 27 Eylül Pazar günleri arasında Kurban Bayramı dolayısıyla çalışmalara ara verilir.

113

14 Eylül–1 Kasım tarihleri arasında yapılacaktır. Salı–Pazar 10:00–12:00, 12:30–14:30, 15:00–17:00

To be held between 14 September–1 November. Tuesday–Sunday 10:00–12:00, 12:30–14:30, 15:00–17:00

Katılım / Participation Gruplar en fazla 25 kişiden oluşacağı için rezervasyon önceliği gözetilecektir. 8-18 yaş aralığındaki katılımcılara yöneliktir ve ücretsiz gerçekleşecektir.

Since the sessions can accomodate a maximum of 25 children, advance reservations are advised. The sessions are for those ages 8-18 and will be held free of charge.

Venues and Dates This special youth educational programme will be held throughout the biennial from 5 September until 1 November. The workshops take place in Büyükada 5–13 September, every day of the week, each day in two sessions, and in Galata Greek Primary School 14 September–1 November, from Tuesdays to Sundays, each day in three sessions. There will be no sessions between 23 and 27 September during the national holiday.

Atölye Saatleri / Session Hours Büyükada 5–13 Eylül tarihleri arasında yapılacaktır. Eğitim programı Büyükada İDO iskelesinde başlar ve biter.

To be held 5–13 September. Education programme starts and ends at the Büyükada IDO pier.

Her bir atölye 2 saat sürer.

Duration for each session is 2 hours.

Ha"a İçi 10:30–12:30 13:30–15:30

Weekdays 10:30–12:30 13:30–15:30

Ha"a Sonu 11:30–13:30 14:00–16:00

Weekends 11:30–13:30 14:00–16:00 Rezervasyon / Reservation

[email protected] T: (212) 334 07 45 Ha!a içi / Weekdays 10:00–18:00

M: (549) 795 14 32

Son Kısım End Matter

116

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

İSTANBUL KÜLTÜR SANAT VAKFI – İKSV / ISTANBUL FOUNDATION FOR CULTURE AND ARTS – İKSV

YÖNETİM / MANAGEMENT

İstanbul Bienali, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenleniyor. Kâr amacı gütmeyen ve kamu yararına çalışan bir kültür kurumu olan İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) 1973 yılında kuruldu. İKSV’nin temel amaçları, İstanbul’u dünya kültür-sanat başkentleri arasında ön sıralara taşımak, kültür ve sanat yoluyla ulusal ve evrensel, geleneksel ve çağdaş değerler arasında sürekli ve kalıcı bir etkileşim sağlamak ve kültür politikalarının oluşturulmasında etkin rol oynamaktır. Bu amaçlar doğrultusunda İstanbul Müzik, Film, Tiyatro ve Caz Festivalleri, İstanbul Bienali, İstanbul Tasarım Bienali, Leyla Gencer Şan Yarışması ve Filmekimi’nin yanı sıra yıl boyunca özel etkinlikler düzenleyen vakıf, Nejat Eczacıbaşı Binası’nda yer alan Salon ile etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Venedik Bienali’ndeki Türkiye Pavyonu’nun organizasyonunu ve Fransa’daki Cité International des Arts sanatçı atölyesindeki bir misafir sanatçı programının koordinasyonunu da üstlenen İKSV ayrıca kültür politikalarının geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla araştırmalar yürütüyor ve raporlar hazırlıyor.

İstanbul Bienali’nin Danışma Kurulu’nda Iwona Blazwick, İnci Eviner, Ute Meta Bauer, Adriano Pedrosa ve Başak Şenova yer alıyor.

Istanbul Biennial is organised by the Istanbul Foundation for Culture and Arts (İKSV). Istanbul Foundation for Culture and Arts (İKSV) is a non-profit cultural institution that was founded in 1973. The general objectives of the Foundation are: to make Istanbul one of the world’s foremost capitals of culture and the arts; to create continuous interaction between national and universal values and traditional and contemporary values via culture and the arts; and to contribute actively to the development of cultural policies. With these objectives, İKSV organises the Istanbul Festivals of Music, Film, Theatre and Jazz, as well as the Istanbul Biennial, the Istanbul Design Biennial, Leyla Gencer Voice Competition, autumn film week Filmekimi and one-off events throughout the year. The Foundation hosts cultural and artistic events at its performance venue Salon, located at the Nejat Eczacıbaşı Building. İKSV also organises the Pavilion of Turkey at la Biennale di Venezia and coordinates an artist residency programme at Cité International des Arts, France. Furthermore, İKSV conducts studies and dra&s reports with the aim of contributing to cultural policy development.

The Istanbul Biennial advisory board members include Iwona Blazwick, İnci Eviner, Ute Meta Bauer, Adriano Pedrosa and Başak Şenova.

www.iksv.org

Genel Müdür / General Director Görgün Taner YÖNETİM KURULU / BOARD OF DIRECTORS Başkan / Chairman Bülent Eczacıbaşı Başkan Yardımcıları / Vice Chairmen Ahmet Kocabıyık Prof. Dr. Münir Ekonomi Üyeler / Members Nuri Çolakoğlu Hayri Çulhacı Ahmet Misbah Demircan Oya Eczacıbaşı Tayfun İndirkaş Prof. Yekta Kara Ergun Özen Ethem Sancak Dr. Mimar Kadir Topbaş Oya Ünlü Kızıl Kurumsal Kimlik Danışmanı / Corporate Identity Advisor Bülent Erkmen Kurumsal İletişim Danışmanı / Corporate Communication Advisor Anna Turay Turhan Hukuk Danışmanı / Legal Advisor Sadife Karataş Kural İdari İşler Danışmanı / Advisor for Administrative Affairs Rıfat Öktem

Mali ve İdari İşler Başkanı / Head of Finance and Administration Ahmet Balta Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü / Marketing and Business Development Director Tuba Tortop Sponsorluk Programı Direktörü / Sponsorship Programme Director Yasemin Keretli Çavuşoğlu Medya İlişkileri Direktörü / Media Relations Director Ayşe Bulutgil İnsan Kaynakları ve İdari İşler Direktörü / Human Resources and Administration Director Semin Aksoy

117

İstanbul Müzik Festivali Direktörü / Istanbul Music Festival Director Dr. Yeşim Gürer Oymak İstanbul Film Festivali Direktörü / Istanbul Film Festival Director Azize Tan İstanbul Bienali Direktörü / Istanbul Biennial Director Bige Örer İstanbul Tiyatro Festivali Direktörü / Istanbul Theatre Festival Director Dr. Leman Yılmaz İstanbul Caz Festivali Direktörü / Istanbul Jazz Festival Director Pelin Opcin İstanbul Tasarım Bienali Direktörü / Istanbul Design Biennial Director Deniz Ova Salon İKSV Direktörü / Salon İKSV Director Bengi Ünsal Kültür Politikaları Çalışmaları Direktörü / Cultural Policy Studies Director Özlem Ece Yönetici Asistanı / Executive Assistant Nilay Kartal

118

14. İSTANBUL BİENALİ / 14th ISTANBUL BIENNIAL Direktör / Director Bige Örer

İşbirlikleri / Alliances Anna Boghiguian Aslı Çavuşoğlu Cevdet Erek Bracha L. E#inger Vi#orio Gallese Pierre Huyghe Emre Hüner William Irvine William Kentridge Marcos Lutyens Chus Martínez Füsun Onur Emin Özsoy Griselda Pollock Michael Rakowitz Vilayanur S. Ramachandran Arle#e Quỳnh-Anh Trân Elvan Zabunyan Sergi Koordinatörü / Exhibition Coordinator Elif Kamışlı Sergi Teknik Koordinatörü / Exhibition Technical Coordinator Özkan Cangüven Araştırma Küratörleri / Research Curators Sara Catenacci Elif Kamışlı İş Geliştirme Koordinatörü / Business Development Coordinator Lale Muşkara

119

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Şekillendiren / Drafted By Carolyn Christov-Bakargiev

Ofis Koordinasyon / Office Coordination Gamze Öztürk Mimar / Architect Duygu Doğan Kamusal Program Koordinatörü / Public Programme Coordinator Deniz Tezuçan Editör / Editor Süreyyya Evren Grafik Tasarım / Graphic Design Le%lo%, Milano Grafik Tasarım Asistanları (İKSV) / Graphic Design Assistants (İKSV) Selin Pervan Ferhat Balamir Editör Asistanları / Assistant Editors Erim Şerifoğlu Pınar Umman Prodüksiyon Araştırma / Production Research Habib Bolat Selen Erkal Ilgın Deniz Akseloğlu Kemal Sakin

Video Projeleri / Video Projects Ezgi Göksu Öztürkmen Erdal Hamamcı Efe Sümer Sinan Özçelik Ali Uluç Kutal Ufuk Şakar Küratör Asistanı / Curator Assistant Sara Catenacci Sergi Koordinatörü Asistanı / Exhibition Coordinator Assistant Deren Erelçin Nakliye / Transportation Sinem Keskinel Teknik Asistan / Technical Assistant Derya Yıldız Bölge Koordinatörleri / Neighbourhood Coordinators Habib Bolat Kıymet Daştan Erdal Hamamcı Mekân Sorumluları / Venue Managers Ilgın Deniz Akseloğlu Selen Erkal Sinem Keskinel Gamze Öztürk Konuk Ağırlama / Hospitality Sevinç Işıldar Gözde Koca Rehberli Turlar / Guided Tours Mine Küçük

Rehber Koordinasyonu / Guide Coordination Burcu Özkaçar Sergi Görevlisi Koordinasyon / Exhibition Staff Coordination Işıl Öztürk Proje Koordinatörleri / Project Coordinators Sevgi Aka Kıymet Daştan Gözde Robin Proje Asistanları / Project Assistants Ezgi Bayazıt Ozan Ersizer İş Geliştirme Koordinatörü Yardımcısı / Assistant to Business Development Coordinator Mehtap Öztürk Teknik Ekip Destek / Technical Team Support Sabaha#in Tertemiz Stajyerler / Interns Cansu Çövenoğlu Merisa Bahar Şahin Stajyerler / Interns (Northwestern University) Lilli Carre Emily Cruz Nowell Erin Hayden Max Guy Dan Miller David Sprecher Stajyerler / Interns (Kassel) Christopher Utpadel Lena Reuter Paula Mierzowsky Laila-Marie Busse Feben Amara

120

MEDYA İLİŞKİLERİ / MEDIA RELATIONS

İKSV STÜDYO / İKSV STUDIO

Direktör / Director Ayşe Bulutgil

Yönetici / Manager Selçuk Metin

Yöneticiler / Managers Özlem Bekiroğlu Elif Obdan Gürkan (Uluslararası Basın / International Press)

Asistan / Assistant Erman Pehlivan

Görsel İçerik Sorumlusu / Visual Archive Associate Özge Güleryüz Sorumlu / Associate Ayşen Gürkan Asistanlar / Assistants Zeynep Seyhun (Uluslararası Basın / International Press) Hüma Üster

121

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

SPONSORLUK PROGRAMI / SPONSORSHIP PROGRAMME Direktör / Director Yasemin Keretli Çavuşoğlu Yönetici / Manager Zeynep Pekgöz Koordinatör / Coordinator Zeynep Karaman Sponsor İlişkileri Sorumlusu / Sponsor Relations Associate Irmak Kaleli Operasyon Sorumlusu / Operation Associate Pelin Davidyan

PAZARLAMA VE İŞ GELİŞTİRME / MARKETING & BUSINESS DEVELOPMENT Direktör / Director Tuba Tortop Pazarlama Yöneticisi / Marketing Manager İrem Akev Uluç

Satış ve İş Geliştirme Yöneticisi / Sales and Business Development Manager Dilan Beyhan

Yayın Koordinatörü / Publications Coordinator Cüneyt Tabanoğlu

Pazarlama Sorumluları / Marketing Associates Cansu Aşkın Meriç Yirmili

Editör / Editor Merve Evirgen

Üye İlişkileri Sorumlusu / Member Relations Associate Yıldız Lale Yıldırım Üye İlişkileri Asistanları / Member Relations Assistants Lara Eram Gülce Şahin

Yayın Operatörü / Publications Operator Ferhat Balamir Grafiker / Graphic Designer Selin Pervan Web Sitesi Yöneticisi / Webmaster Sezen Özgür

Bilet Satış Sorumluları / Ticket Sales Associates Ercan Kaya Gonca Varol

PRODÜKSİYON / PRODUCTION

Bilet Satış Asistanı / Corporate Sales Representative Neva Abrar

Koordinatör / Coordinator Erdal Hamamcı

Saha Operasyonları Sorumlusu / Field Operations Associate Sezer Kari

BİLGİ VE BELGE MERKEZİ / INFORMATION & RECORDS CENTRE

Sosyal Medya Sorumlusu / Social Media Associate Bahar Helvacıoğlu

Yönetici / Manager Esra Çankaya

CRM Sorumlusu / CRM Associate Özge Genç

Arşiv Görevlisi / Archive Assistant Dilan Bolluk

KURUM KİMLİĞİ VE YAYINLAR / CORPORATE IDENTITY & PUBLICATIONS

MALİ İŞLER FINANCE

Yönetici / Manager Didem Ermiş

Yöneticiler / Managers Ahmet Buruk (Bütçe ve Muhasebe / Budget and Accounting) Başak Sucu Yıldız (Finans / Finance)

122

Muhasebe Sorumluları / Accounting Associates Kadir Altoprak Deniz Yılmaz

Depo Sorumluları / Shopkeepers Muzaffer Sayan Şerif Kocaman

Muhasebe Memuru / Accounting Officer Çiğdem Arslan

Yardımcı Hizmetler / Services Özden Atukeren Aşkın Bircan İbrahim Çakmak Aydın Kaya Hayrullah Nişancı Serap Sürgit Müzeyyen Öztürk

KAMU DESTEKLERİ VE ULUSLARARASI FONLAR / PUBLIC & INTERNATIONAL GRANTS Yönetici / Manager Aslı Yurdanur

İNSAN KAYNAKLARI VE İDARİ İŞLER / HUMAN RESOURCES & ADMINISTRATION Direktör / Director Semin Aksoy İnsan Kaynakları Uzmanı / Human Resources Specialist Eren Ertekin İnsan Kaynakları Asistanı / Human Resources Assistant Cansu Zülfikar Bina Yönetimi ve Güvenlik Yöneticisi / Building Administration and Security Manager Ersin Kılıçkan Bilgi Teknolojileri Destek Sorumlusu / IT Support Technician Kadir Ayyıldız Danışma Görevlisi / Reception Officer Işıl Öztürk

123

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Ö dü n ç Veren ler / L en der s Sanatçılar ve / The artists and: Arkas Sanat Merkezi, İzmir / Izmir The Australian National Maritime Museum, Sidney / Sydney Berndt Museum, Perth California Polytechnic State University, San Luis Obispo CAM-Fundação Calouste Gulbenkian, Lizbon / Lisbon The Department of the House of Representatives, Canberra ACT

KÜLTÜR POLİTİKALARI ÇALIŞMALARI / CULTURAL POLICY STUDIES

Galleria Nazionale d’Arte Moderna e Contemporanea, Roma / Rome

Djapu klanı (Yothu Yindi), Yolngu kabilesi / Djapu clan (Yothu Yindi), Yolngu nation, Queensland Füsun ve Faruk Eczacıbaşı Koleksiyonu / Collection Füsun and Faruk Eczacıbaşı, İstanbul / Istanbul Oya ve Bülent Eczacıbaşı Koleksiyonu / Collection Oya and Bülent Eczacıbaşı, İstanbul / Istanbul Fernanda Feitosa ve Heitor Martins Koleksiyonu / Collection Fernanda Feitosa and Heitor Martins

Instituto Cajal, Madrid

KA Modern & Contemporary Art Collection, Beyrut / Beirut

Direktör / Director Özlem Ece

İstanbul Modern

Elif Kamışlı, İstanbul / Istanbul

National Museum of Australia, Canberra

The Mokbel Art Collection, Beyrut / Beirut

Northwestern University, Evanston

Andrea ve José Olympio Pereira Koleksiyonu /

Araştırma Uzmanı / Research Specialist Ceren Yartan

Parksluksemburg

Collection Andrea and José Olympio Pereira

Paul Guiragossian Foundation, Beyrut / Beirut

Füsun Onur, İstanbul / Istanbul

The Smithson Estate, New York

Büke Uras, İstanbul / Istanbul

Studio Fabio Mauri Associazione per l’Arte e per l’Esperimento del Mondo, Roma / Rome

Jean-Michel Vappereau, Paris, Buenos Aires

SALON İKSV / SALON İKSV Direktör / Director Bengi Ünsal Mekân ve Prodüksiyon Sorumlusu / Venue and Production Manager Egemen Eti Operasyon Koordinatörü / Operations Coordinator Deniz Kuzuoğlu

Carolyn Christov-Bakargiev

Vilayanur S. Ramachandran, San Diego

124

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Uluslararası D o s t l a r ve H a m i l e r Kur ulu / Intern a t i o n a l Fr i e n d s a n d Pat ro n s C ounc il

Te ş e k kü rl e r / Ac k n owl e d gement s

İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Uluslararası Dostlar ve Hamiler Kurulu üyelerine teşekkür eder / The Istanbul Foundation for Culture and Arts would like to thank the International Friends and Patrons Council members

İstanbul Kültür Sanat Vakfı Özel Teşekkürlerini Sunar / The Istanbul Foundation for Culture and Arts Extends Special Thanks to

Sayın Ömer Çelik, Kültür ve Turizm Bakanı TC İstanbul Valiliği İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Onursal Başkan / Honorary Chairman Orhan Pamuk Hamiler / Patrons Dilyara Allakhverdova & Elchin Safarov Sarah Benjamin & Phillip Keir Angelo Chianale & Francesca Cilluffo İzel Levi Coşkun Füsun & Faruk Eczacıbaşı Nicole$a Fiorucci Bruna Girodengo & Ma$eo Viglie$a Giovanni & Valeria Giuliani Emin Hitay Huma Kabakçı Ahmet Kocabıyık Dr. Rafi Kot Zeynep Kunter Tansa Mermerci Ekşioğlu Conor O’Neil Maja Oeri & Hans Bodenmann Brigi$e & Arend Oetker Canan Pak Andrea & José Olympio Pereira Laura Rapp & Jay Smith Patrizia Sandre$o Re Rebaudengo Giuliana & Tommaso Setari Uli Sigg H.E. Sheikha Al Mayassa bint Hamad bin Khalifa Al Thani Agah Uğur Ayşe Umur Yasemin Vargı Dr. Gino Viliani Mercedes Vilardell Dr. Gisela Winkelhofer Chiona Xanthopoulou-Schwarz Z. Yıldırım Veronika Zonabend & Ruben Vardanyan

TC Başbakanlık Başmüşavirliği

Dostlar / Friends Mehveş Arıburnu Martin Browne Beatrice Bordone Bulgari Bilge & Haro Cümbüşyan Zeynep Dereli Sevda & Can Elgiz Liza Essers Fernanda Feitosa & Heitor Martins Serap Kayhan Amanda & Andrew Love Achille Mauri Gonzalo Parodi François Pinault Suha Shoman Nedko Solakov Honus Tandijono Ortak Dostlar / Associate Friends Mr. & Mrs. Peter Hrechdakian Abraham & Manal Karabajakian Tina Kim Ursula Krinzinger Shulamit Nazarian Renata Novarese Simon Preston & Koray Duman

125

TC Başbakanlık Tanıtma Fonu Kurulu TC Başbakanlık Dış Tanıtım Başmüşavirliği TC Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarlığı TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşar Yardımcılıkları TC Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Tanıtma ve Kültür İşleri Genel Müdürlüğü TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Atatürk Havalimanı Mülki İdare Amirliği

Acción Cultural Española (AC/E) (Elvira Marco Martínez, Marta Rincón Areitio, Diana Jiménez)

İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğü

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürlüğü

Adalar Kent Konseyi (Prof. Dr. H. Sinan Özbek, Abdurrahman Küçüksarı, Aydın Kaplan, Alper Tunga Çatal, Katina Türker, Pınar Satıoğlu, Nesrin Karanfil, Agni Küçüknikolaidis, Tanay Garip, F. Gülseren Köksal, İsmail Çi(çioğlu)

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı

Adam Mickiewicz Institute (Olga Wysocka, Aleksandra Wieczorek)

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ Genel Müdürlüğü

Arts Council Norway (Velaug Bollingmo)

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Emlak Müdürlüğü

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yapı İşleri Müdürlüğü Gümrükler Genel Müdürlüğü Geçici Muafiyetler Şube Müdürlüğü İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Adalar Belediye Başkanlığı

TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım İşletmeler Genel Müdürlüğü

Beyoğlu Belediye Başkanlığı

TC Başbakanlık Tanıtma Fonu Kurulu Temsilciliği

Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü

TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü

Kadıköy Belediye Başkanlığı 

TC İstanbul Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Beyoğlu Kaymakamlığı

Fatih Belediye Başkanlığı

Atatürk Havalimanı Giriş Gümrüğü Müdürlüğü

Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ

Atatürk Havalimanı Çıkış Gümrüğü Müdürlüğü

İstanbul Liman İşletmesi Müdürlüğü

Atatürk Havalimanı Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü

Kartal Belediye Başkanlığı

Australia Council for the Arts (Julie Lomax, Melina Scarcella) Australian National Maritime Museum (Donna Carstens, Kevin Sumption, Peter Rout, Rhondda Orchard, Will Mather) British Council (Emma Dexter, Esra A. Aysun, Su Başbuğu) Büyükada Halk Kütüphanesi (İlknur Gökkaya Karaduman, Ceren Erdil) California Polytechnic State University Consulate General of Argentina (Ernesto Pfirter, Mercedes Parodi, Berna Uzel) Consulate General of Brazil in Istanbul (Luiz Henrique Pereira da Fonseca, Sena Belkayalı) Consulate General of Italy in Istanbul (Dr. Federica Ferrari Bravo, Giulia Prati)

126

Consulate General of Poland in Istanbul (Grzegorz Michalski, Paulina Dominik, Łukasz Paprotny, Edyta Michalska) Department of the House of Representatives, Parliament of Australia Djapu clan (Yothu Yindi), Yolngu nation Goethe-Institut İstanbul (Christian Lueffe, Petra Diehl) Galleria Nazionale d’Arte Moderna e Contemporanea (Barbara Tomassi, Lucia Lamanna) Institut Français (Anne Tallineau, Sophie Robnard) Institut Français d’Istanbul (Olivier Ramadour, Bérénice Gulmann, Ekim Öztürk)

Kabaoğlu, Eda Yunus) Koop Ularca Mathaf: Arab Museum of Modern Art (Abdellah Karroum, Shraddha Aryal, Laura Barlow) Meksika Büyükelçiliği (José de Jesús Cisneros Chávez) Ministero dei Beni e delle A'ività Culturali e del Turismo (Uberto Vanni d'Archirafi, Arch. Manuel Roberto Guido) Mondriaan Fund (Birgit Donker, Coby Reitsma, Laia Frijhoff, Carmen Muskee) National Art Council Singapore (Luke Mathew Tan) National Museum of Australia (Sara Kelly)

Institut für Auslandsbeziehungen (Elke aus dem Moore, Ingrid Klenner)

National Oceanography

Instituto Cajal (C.S.I.C.) (Juan A. De Carlos, Prof. Torres Alemán)

Parksluksemburg

Istanbul Technical University MIAM (Center for Advanced Studies in Music) Italian Institute of Culture in Istanbul (Maria Luisa Scolari, Tanju Şahan, Bruno Morea) İzmir Ekonomi Üniversitesi, Mimarlık Bölümü, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi (Yrd. Doç. Dr. Burkay Pasin) İstanbul Orman ve Su İşleri Müdürlüğü (Hüseyin Yıldırım, Ahmet Yaşar Yıldız) Kasa Galeri (Selim Birsel, Erdağ Aksel, Ayşe Kadıoğlu, Haluk Bal, Feridun Alpay, Mustafa Caymaz) Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (Alparslan

127

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Centre, Natural Environment Research Council NERC

Parliament of Australia (Justine van Mourik, Richard Selth) Salı Pazarı Liman İşletmeciliği (Başak Gürtuna, Hüseyin Acar) Şehir Hatları (Süleyman Genç, Fatih Taşkıran)

England (Colin Price, Colyn Boyce, Janet Lee)

Enstitüsü (Bülent Aytekin)

TMDK - Turkish Music State Conservatory

Fiorucci Art Trust (Milovan Farronato, Stella Bo'ai, Chiara Vecchiarelli, Andu Masebo)

Erlenmeyer Foundation

The Renaissance Society

Fondazione Giuliani, Rome (Adrienne Drake) Fransız Yetimhanesi (Kemal Cımbız, Cemal Cımbız)

Masumiyet Müzesi (Orhan Pamuk, Onur Karaoğlu)

University of Western Australia (Ted Snell)

ARTER (Melih Fereli, Emre Baykal, Başak Doğa Temür, Itır Bayburtluoğlu, Üstüngel İnanç)

Füsun & Faruk Eczacıbaşı

Mizzi Köşkü (Pamir Albayrak, Sayım Çeper, Hülya Çelen)

Victoria & Albert Museum (Johanna Puisto)

Mokbel Art Collection

Artis (Lydia Bell)

Graham Foundation (Sarah Herda, Stephanie Whitlock, James Pike)

Vita Giving Europe Onlus (Riccardo Bonacina, Miriam Perego)

Anadolu Kültür (Osman Kavala, Eylem Ertürk, İrem Argat)

Berndt Museum (Prof. Sandy Toussaint, Natalie Hewle') Buku-Larrnggay Mulka Centre CAM-Fundação Calouste Gulbenkian (Isabel Carlos, Ana Vasconcelos, Rita

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu (Meri Komorosano, Kevkeb Yumurta)

Henry Moore Foundation (Godfrey Worsdale, Richard Calvocoressi, Alice O’Connor) Henry Moore Institute (Lisa

Fabiana, Luís Gil, Leonor Nazaré)

Le Feuvre)

Centro Cultural Brasil Turquia (Yusuf Elemen)

Hrant Dink Vakfı (Rakel Dink, Delal Dink, Zeynep Taşkın)

Chauncey and Marion D. McCormick Family Foundation

In Between Art Film

Ci'adellarte – Fondazione Pistole'o Coleção Andrea, José Olympio Pereira (Sophia Whately)

Hospitalfield

İzmir Ekonomi Üniversitesi, Mimarlık Bölümü, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi (Yrd. Doç. Dr. Burkay Pasin)

The Office for Contemporary Art Norway (Katya GarcíaAntón, Antonio Cataldo, Anne Charlo'e Hauen)

Çankaya 57 (Kerim Yalman, Fahri Bolat)

Theosophical Society in Australia (Pedro Oliveira)

Engin Uzunoğlu, Handan Şenköken,

Theosophical Society in

Erbeyli İncir Araştırma

K11 Art Foundation

TBMM Müzecilik ve Tanıtım Başkanlığı (İlhan Kocaman)

Koç Üniversitesi (Ahu Parlar, Deniz Han, Elif Yılmaz)

ciazione per l’Arte l’Esperimento del Mondo (Marcella Campitelli, Claudio Cantelmi, Ivan Barlafante, Dora Aceto)

Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü (Doç. Dr. Nina Ergin)

Abraham Karabajakian Collection

İstanbul Modern (Levent Çalıkoğlu, Berna Erbilek, Çelenk Bafra, Şebnem Qureshi, Duygu İşeri, Aslı Akşit, Funda Öge, Irmak Öngü, Yasemin Uzuner, Karolin Dingillioğlu, Gözen Mü)üoğlu, Hakan Ezer, Kamıran Olcayto, Demet Yıldız, Gamze Pişkiner, Atalay Kızılkonca, Aslı Ergeç, Hüsne Çiğdem, Neslihan Varol, Müge Tüfenk)

TBMM Milli Saraylar (Dr. Yasin Yıldız)

KA Modern & Contemporary Art Collection, Lebanon

Collection Büke Uras Collection Lea Porsager Collezione La Gaia

DEPO (Asena Günal, Aslı Çetinkaya)

Northwestern University (Ezra Getzler) Outset Contemporary Art Fund (Ulrike zu Salm, Luisa Fritzmeier) Özel İtalyan Lisesi (Massimo di Segni, Nida İntiba, Gioacchino dell’Aquila, Loredana Foddai) Pera Müzesi (M. Özalp Birol, Tania Bahar, Fatma Çolakoğlu, Begüm Akkoyunlu Ersöz) PINAULT COLLECTION Rizzo Palas (Seda Erdoğmuş, Selçuk Erdoğmuş) Royal Over-Seas League RVVZ Foundation (Gayaneh Seiranyan, Elena Pakhomova, Elena Lipatova, Alexey Komov) SAHA (Merve Çağlar, Yavuz Parlar) SALT Galata (Vasıf Kortun, November Paynter, Merve Elveren, Sezin Romi)

University of Chicago (William Irvine)

Yeldeğirmeni Atölye (Tunca Subaşı, Çağrı Saray) Yirrkala Art Center (Will Stubbs) Zentrum Moderne Orient

Anthony Reynolds Gallery Arkas Sanat Merkezi (Niko Filidis, Nadya İnciyan) Arte Boccanera (Giorgia Lucchi Boccanera) Braverman Gallery (Yaffa Braverman) Cabinet Gallery (Martin McGeown, Anrew Wheatley) Chambers Fine Art (Chris Mao) Clark House Initiative (Sumesh Sharma, Zasha Colah) Dawid Zwirner Gallery (Bellatrix Hubert)

Singapore International Foundation (Davina Lai)

Esther Shipper Gallery (Esther Shipper, Florian Wojnar)

Smithson Estate (Elyse Goldberg)

Gagosian Gallery

Società Operaia

Galerie Campagne Première (Nina Koidl, Henning

Studio Fabio Mauri Asso-

Galerie Alberta Pane

128

Weidemann)

129

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Milani Gallery (Josh Milani, Tim Walsh)

Aslı Narin

Dr. Marthy Th. Bax

Julie Lomax

Neval Güven

Asst. Prof. Emiliano Buga!i

Dr. Nino Nodia

Julien Devaux

Nihat Kaplan

Paul Kasmin Gallery

Asuman – Adnan Kamışlı

Dr. Sarah Victoria Turner

Op. Dr. Altınok Öz

Nurve Eren

Peter Kilchmann Gallery

Galerie Quynh

A!ila Saygel

Dustin Kleckner

Kerim Bayer

Oğuzhan İlker Güngör

Pilot Galeri

Galerie Transit (Bert de Leenheer, Dirk Vanhecke)

Ayhan Dede

Ebru Akıncı

Kerim Yanman

Oğuzhan Çarmıklı

RAMPA İstanbul

Baron Seropyan

Kezban Alan

Ohannes Keskin

Rhona Hoffman Gallery

Başak Şenova

Eleonore De Saint Seine & Guillaume Desnöes

Korhan Gümüş

Ömer Ilhan

Rodeo Gallery (Sylvia Kouvali)

Bayram Öztürk

Elif Bayoğlu

La Keisha Leek

Ömer Mutlu

Elvira Carbonell

Sfeir-Semler Gallery (Andrée Sfeir-Semler, Sven Christian Schuch, Anna Novak)

Belgin Coruk Polat

Laki Vingas

Onur Öztürk

Berke Can Özcan

Emin Nedret İşli

Lars Friedrich

Onur Temürlenk

Berna Karagülle

Engin Pişkin

Leyla Tara Suyabatmaz

Osman Kavala

Tanya Bonakdar Gallery

Bilge Genç

Erkut Ertürk

Lorenz Schreiber

Oya Eczacıbaşı

The Goodman Gallery (Liza Essers, Neil Dundas)

Bilge Uğurlar

Esra Sarıgedik

Lucas Odahara

Özge Ersoy

Bill Kurth

Eva Adamandidi

Manuella Guiragossian

Paolo Girardelli

Tucci Russo Studio per l’Arte Contemporanea (Lisa and Antonio Tucci Russo)

Bora Tanlak

Evrim Kavcar

Marcia Barrozodo Amaral

Parvathi Nayar

Borga Kantürk

Felix Blume

Mari Spirito

Peter Bulut Ağca

White Cube Gallery (Jay Jopling, Will Davies)

Bülent Erkmen

Fernandes Ros

Mario ve Rüya Magnarelli

Peter J. Parr

Bülent Tüzel

Ferzan Demirtaş

Marsel Eskinazi

Pınar Öğrenci

Candice Smith Corby

Figen Algün

Masis Kürkçügil

Prof. Dr. Ahmet Haluk Dursun

Isabella Bortolozzi Galerie

A. Fuat Akça

Carlo Bernardini

Güher Gürcan

Ma!hew Edward Martin

Prof. Dr. Klaus Lunau

Kurimanzu!o (Monica Manzu!o, José Kuri, Anapaula Zamacona)

Ada Somuncuoğlu

Cengiz Oğuz

Gülçin Aksoy

Maura A. Costa

Prof. Karl Daumer

Adriano Pedrosa

Cesare Pietroiusti

Güler Sabancı

Mehmet Emir Demir

Prof. Raphael Rosenberg

Afife Batur

Charles Robin Sütcü

Hafize Hatam

Mehmet Kekik

Rafet Güngör

Lam Arts (Sevim Sancaktar)

Ahmet Cankurtaran

Chrisanthos Panas

Haldun Dostoğlu

Meltem Sari

Rıfat Togay

Lisson Gallery (Nicholas Logsdail, Max Logsdail, Greg Hilty)

Ahmet Öğüt

Cihan Tunçbilek

Haluk Dursun

Merey Şenocak

Romit Dasgupta

Alan C. Mellaart

Coşkun Abay

Heather Harmon

Mert Ediş

Rosa Pietroiusti

Luhring Augustine Gallery (Lawrence R. Luhring, Roland J. Augustine, Geneva Viralam)

Alexandra Small

Çağla Cömert

Heitor Loureiro

Metin Yeğin

Rouben Galichian

Ali Akay

Daniela Gutierrez Palmero

Hrant Gadarigian

Michele Valenti

Russell Storer

Ali Atıoğlu

Defne Koryürek

Ian Hodder

Mine Haydaroğlu

Seçil Yaylalı

Marella Consolini Gallery

Ali Cem Doğan

Devrim Toksöz

İlber Ortaylı

Murat Belge

Seda Dorukan Eren

Marian Goodman Gallery (Marian Goodman, Rose Lord, Jessie Washburne-Harris, Andrew Leslie Heyward, Courtney Plummer, Elaine Budin)

Andy Henson

Dilek Sarıoğlu Tanlak

İlknur Vural Kösoğlu

Mustafa Ülker

Sedat Bornovalı

Anna Chatzinasiou

Doç. Dr. Meltem Toksöz

İnci Eviner

Nalini Malani

Sedat Sırrı Aklan

Arcan Akduman

Dr. Francesco Talò

Iñigo Manglano-Ovalle

Nanni Balestrini

Selçuk Erdoğmuş

Arch. Francesco Sapio

Dr. Gabriele Knapstein

Iwona Blazwick

Nasir Kaplan

Selçuk Kolay

Armen Sahakyan

Dr. Iris Müller-Westermann

Jean-Luc Le Gouallec

Natacha del Valle

Serhan Ada

Asena Bulduk

Dr. Linda Henderson

Jilber Barutçiyan

Nathan Clements-Gillespie

Silvia Bianco

Aslı Akyavaş

Dr. Luigi Ficacci

Juan Andres De Carlos

Nazlı Dereli Oba

Solina Silahlı

Galerie Nordenhake (Ben Loveless, Claes Nordenhake, Claudia Sorhage)

Galerie Urs Meile (Urs Meile, René Meile, Karin Seiz) Galleria Lia Rumma (Lia Rumma, Paola Potena) Galleria Luisa Strina (Luisa Strina, María Quiroga, Diego Aquiono) Gallery Chantal Crousel (Chantal Crousel, Niklas Svennung) Gallery Koyanagi Gallery Nathalie Obadia Hauser and Wirth Gallery (Marc Payot, Timo Kappeller, Sara Le Turcq, Neil Wenman)

Maureen Paley (Mark Barker)

130

Sona Baloyan Sophia Whately

Mustafa Yavuz, Tevfik Sezai Yağmur)

Şehlem Sebik

Deep Dream Dalış Merkezi (Volkan Narci, Serco Ekşiyan)

Talip Oğultarhan

DİFO Lab (Coşar Kulaksız)

Tan Morgül

Divan Otel

Tangör Tan

Eidotech (Joachim Reck, Tim O’Loghlin, Mathias Taupitz, Reinhard Pelger, Alev Özdemir)

Sylvie Fortin

Tayfun Akgül Tayfun Erdoğmuş Timuçin ve Ceyla Okdelen Tolga Balcı Tülay Ercan Tülin Ersöz Ufuk Noyan Şahin Ufuk Şahin Ute Meta Bauer Vadim Grigorian Varol Dereli William Petit Wonggu Family Yasin Acar Yaşar Adanalı Yeşim Gürer Oymak

Electronic Arts Intermix - EAI (Rebecca Cleman) Küçük Mustafa Paşa Hamamı (Oktay Ayçenk, Berk Sürer, Pelin Çelik) İDA Tohum Tarımsal Tedarik San. Tic. Ltd. Şti. (İsmail Hakkı Akçay) İDO (Hakan Deliduman, Hasan Üstündağ, Bilal Akbulut, Ozan Kıral, Sercan Karabıyık, Alper Demircan, Abdullah Kirazoğlu) İplik Fabrikası (Alber Elvaşvili, Filiz Göçiçek)

Zeynel Çelik

İstanbul Cymbals / İstanbul Agop Zilleri (Arman Tomurcuk, Burak Ersöz, Yasemin Enginsoy)

Zeynep Öz

Karadağ Tuğla, Eskişehir

Zeynep Sağır

Kaya Ozalit (Levent Kaya)

Zeve J. Marcus

ADAHAN Hotel (Lale Platin, Sedat Platin, Yeliz Zengin)

Lcm Rota Denizcilik (Mustafa Akgün)

Arte 3 (Ana Helena Curti)

Otonom Yayıncılık (Münevver Çelik, Sinem Özer, Durdu Kundakçı)

Be Made Creative Works (Berra Alkan)

Paarla City Solutions (Gürol Ayan, Ozan Akgün)

Benice Lojistik (Burak Güç, Önder Çördük)

Pickles PR (Rhiannon Pickles, Caroline Widmer, Kathrin Jira)

Arda Tuğla, Eskişehir

Çan-kaya Kaya Tuzu Taahhüt Ticaret ve Sanayi A.Ş. (Muhammed Agra, Ömer Şahin,

131

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Saber Galeri Çerçeve (Ömer Faruk Bilgiç)

Sergi Kur (Şener Çardak) Splendid Palas Oteli (Serra Taşkent, Sennur Hamamcıoğlu, Ömer Hayyam Çelik)

Par alel Etk inlik ler / Parall el Event s 14. İstanbul Bienali ile eş zamanlı gerçekleşen etkinliklerin listesidir. Etkinlikler, açılış tarihine göre sıralanmıştır.

STABILO - UMUR Kirtasiye A.Ş.

This is a list of events taking place simultaneously with the 14th Istanbul Biennial. Events are listed by order of opening dates.

The House Hotels (Zafer Canbaz, Antony Doucet, Dorukcan Koca, Emine Akman, Figen Yapakcı, Hasret Öztürk)

Haydarpaşa Garı bekleme salonu yerleştirmesi “E-Motions” ve Haydarpaşa Garı VIP salonu resim sergisi “X-Tensions”/ Haydarpaşa Train Station waiting lounge installation 'E-Motions' and Haydarpaşa Train Station VIP lounge exhibition 'X-Tensions' 14/05/2015–01/11/2015 Düzenleyen / Organised by Rahşan Düren Sanatçı / Artist: Rahşan Düren www.rahsandurenhaydarpasa.com

TMDK - Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı / Turkish Music State Conservatory Tom Tom Gardens (Ecmel Ayral, Dilek Sayar Arditi, Serap Günindi) Uzmanlar İnşaat Yandeks (Peter Bulut Ağca) ZUHAL MÜZİK (Tolga Özoğlu, Oğuz Kont)

ELGİZ MUSEUM Plaza Çalışanı / Plaza Worker 17/06/2015–19/09/2015 Küratör / Curated by Haşim Nur Gürel Sanatçılar / Artists: Rahmi Aksungur, Tanzer Arığ, Mahmut Aydın, Hakan Bakır, Olivier Blanckart, Tony Cragg, Saim Gökhan Ercan, Çağdaş Erçelik, Sean Henry, Thomas Houseago, Aron Zsolt Majores, Derya Özparlak, Seçkin Pirim, Hande Şekerciler, Yunus Tonkuş, Kağan Toros, Luis Vidal, Ömer Emre Yavuz, Çayan Yılmaz Ufuk Hattı / Skyline 17/06/2015–07/11/2015 Salı–Cuma / Tuesday–Friday, 10:00–17:00; Cumartesi / Saturday, 10:00–16:00 Danışma kurulu / Advisory commi$ee: Seyhun Topuz, Rahmi Aksungur, Nilüfer Ergin, Haşim Nur Gürel, T. Can Elgiz, Evrim Altuğ Sanatçılar / Artists: Yıldırım Alp Alanbay, Ufuk Aldemir, Sercihan Alioğlu, Tanzer Arığ, Mahmut Aydın, Ayşe Sultan Babayiğit, Uğur Cinel, Tuba Coşkun, Sibel Çetin, Bülent Çınar, Hakan Çınar, Hasan Çimenci, Bahadır Çolak, Halil Daşkesen, Cemre Demirgiller, Şahin Domin, Ümit Turgay Durgun, İpek Evitan, Songül Girgin, Güler Güçlü, Eren Güler, Başak İşbilir, Sevgi Karay, Hayri Karay, Zeynep Köse, Emre Rebil Özçaylan, Ahmet

Özparlak, Francesco Panceri, Çağdaş Sarı, Ergin Soyal, Caner Şengünalp, Carole Turner, Adem Ünlü Kişisel sergi / Solo exhibition: Azade Köker 09/10/2015–07/01/2016 Açılış / Opening: 08/10/2015 Kalıcı koleksiyon: Elgiz Koleksiyonu’ndan Bir Seçki / Permanent collection: A Selection from the Elgiz Collection Sanatçılar / Artists: Gilbert & George, Cindy Sherman, Abdurrahman Öztoprak, Barbara Kruger, Tracey Emin, Jan Fabre, Hiroshi Sugito, Bjarne Melgaard, Sol LeWi$, Marcus Oehlen, DA5.=
>ß.=¨.H
.Ŧ52F
>=.5.=
J.12
Köker, Darren Almond, Mehmet (Dennis) Gün, Meriç Hızal, Danielle Bue$i Beybi Giz Plaza, Maslak www.elgizmuseum.org

İSTANBUL MODERN Yeni koleksiyon sergisi: Sanatçı ve Zamanı / New collection exhibition: Artists in Their Time Ağustos 2015 itibariyle sürekli sergi / permanent 2G56/6C6>=
B6=02
D4DBC
ZXY] YAP İstanbul Modern: Yeni Mimarlık Programı ve KATI OLAN HER ŞEY / ALL THAT IS SOLID and YAP Istanbul Modern: Young Architects Program 10/06/2015–15/11/2015 Küratör / Curated by Çelenk Bafra, Pelin Derviş; Sanatçılar / Artists: PATTU (Cem Kozar, Işıl Ünal) Meclis-i Mebusan Cad. Liman İşletmeleri Sahası Antrepo No: 4, Karaköy www.istanbulmodern.org

SALT

132

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Kayıp Gölgeler / Lost Shadows 11/08/2015–27/09/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 12:00–20:00; Pazar / Sunday, 12:00–18:00

Bucarelli, İpek Duben, Alev Ebüzziya, Aslımay Altay Göney, Selma Gürbüz, Gülsün Karamustafa, Nur Koçak, Suzy Hug Levy, Murat Morova, Shirin Neshat, Julian Opie, Sue PamGrant, Ed Pien, Gülay Semercioğu, Sena, Chiharu Shiota, Doug & Mike Starn, Zhuang Hong Yi, Pınar Yoldaş Düzenleyen kurum / Organising institution: EKAV – Eğitim, Kültür ve Araştırma Vakfı

Nerden geldik buraya / How did we get here 03/09/2015–29/11/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 12:00–20:00; Pazar / Sunday, 12:00–18:00 136, Beyoğlu; SALT Galata, Bankalar Cad. No: 11, Karaköy saltonline.org

YAMA Liste / The List 24/08/2015–25/09/2015 Her gün / Every day, 20:00–08:00 Düzenleyen / Organised by Övül Ö. Durmuşoğlu The Marmara Pera Meşrutiyet Cad. No: 93 the-list.info

Payback 29/08/2015–27/09/2015 Açılış / Opening: 29/08/2015, 16:00–18:00 Küratör / Curated by İlhan Ozan Düzenleyen / Organised by PROTO5533 Sanatçı / Artist: Mehmet Dere İMÇ, 5. Blok, No: 5533, Unkapanı www.protocinema.org imc5533.blogspot.com

Kamusal alan enstalasyonu: Maruz / Public space installation: Exposure 29/08/2015’ten itibaren / 29/08/2015 onwards Sanatçı / Artist: Özgül Arslan Recep Peker Köprüsü, Yoğurtçu Parkı, Kadıköy / Recep Peker Bridge, Yoğurtçu Park, Kadıköy www.ozgularslan.com

www.yama.com.tr

COLLECTORSPACE collectorspace Kadist Koleksiyonu’nu sunar / collectorspace presents the Kadist Collection 26/08/2015–24/10/2015 Çarşamba–Cumartesi / Wednesday–Saturday, 12:00–18:00 Gümüşsuyu Mah. İnönü Cad. 9/C, Beyoğlu www.collectorspace.org

MARSİSTANBUL Yaşam duygusunun gelmesini beklerken / While waiting for sense of life 28/08/2015–31/10/2015 Pazartesi–Cumartesi / Monday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening: 28/08/2015, 18:00–20:00 Sanatçı / Artist: Pınar Öğrenci Marsistanbul, Bostanbaşı Cad. No: 10 (Mono Plak alt katı / Downstairs of Mono Plak), Taksim

Kişisel sergi / Solo exhibition: Latifa Echakhch 31/08/2015–31/10/2015 Açılış etkinliği / Opening event:  31/08/2015, 18:00–20:00 Küratör / Curated by Mari Spirito Sanatçı / Artist: Latifa Echakhch Düzenleyen / Organised by Protocinema Mumhane Cad. No:28, Karaköy www.protocinema.org

ALACA: Leyla Alaton Koleksiyonu’ndan Bir Seçki / ALACA: A Selection from the Leyla Alaton Collection 01/09/2015–03/10/2015 Pazartesi–Cuma / Monday–Friday, 11:00–18:30 Cumartesi / Saturday, 12:00–18:30 Açılış / Opening: 01/09/2015, 18:00 Küratör / Curated by Deniz Artun Sanatçılar / Artists: Carlos Aires, Elvan Alpay, Kezban Arca Batıbeki, Volkan Aslan, Juan Carlos Batista, Mehtap Baydu, Canan Bozbağ, Ramin Etemadi Bozorg, Angelo

Askerocağı Cad. Ritz Carlton Oteli, Süzer Plaza No: 15, Gümüşsuyu www.ekavartgallery.com

GALERIST Kişisel sergi / Solo exhibition: Absinthe 01/09/2015–03/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening: 01/09/2015, 19:00–21:00 Sanatçı / Artist: Seza Paker

133

Gürcistan Kültür ve Anıt Koruma Bakanlığı ve The School of Kyiv. Department Tbilisi – Kiev Bienali, 2015 / Ministry of Culture and Monument Protection of Georgia and The School of Kyiv. Department Tblisi – Kyiv Biennial, 2015 Süleyman Seba Cad. No: 52, Akaretler, Beşiktaş www.kuadgallery.com

PİLOT GALERİ Çıkış Var / There is a way out 01/09/2015–10/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 10:30–18:30 Açılış / Opening: 01/09/2015, 18:30–20:30 Sanatçı / Artist: Şener Özmen Sıraselviler Cad. No: 85/A, Taksim www.pilotgaleri.com

MIXER 

Galerist Tepebaşı, Meşrutiyet Cad. No: 67/1

(re)presenting exhibist: two years

Tepebaşı, Beyoğlu

01/09/2015–11/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00; Pazar / Sunday, 12:00–18:00 ¼A.C·A
R
DA.C21
/H
==.
-6J:B?2A42A
G56/6BC Sanatçılar / Artists: Arslan Sükan, Sibel Horada, Candaş Şişman, Metin Çelik, Civan Özkanoğlu, Gözde Türkkan, İrem Sözen, Aslı Narin, Kürşad Bayhan, Gözde İlkin, Güneş Terkol, Sena., Bora Başkan, Çağdaş Kahrıman

Kişisel sergi: Arap Baharı Günlükleri / Solo exhibition: Arab Spring Diaries 01/09/2015–03/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening: 01/09/2015, 19:00–21:00 Sanatçı / Artist: Ibrahim El-Salahi Studio, Müellif Sok. No:7 Şişhane, Beyoğlu www.galerist.com.tr

KUAD GALLERY Bir Yokolma Yolu / A Route of Evanescence 01/09/2015–10/10/2015 Açılış / Opening: 01/09/2015, 18:00–21:00 Küratör / Curated by Georg Schoellhammer Koordinatör / Coordinated by Ana Riaboshenko Sanatçılar / Artists: Ana Chaduneli, Tamar Chabashvili, Uta Bekaia, Ana Zviaginceva, Lada Nakonechna Düzenleyen kurum / Organising institution:

non-linear future 16/10/2015–22/11/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00; Pazar / Sunday, 12:00–18:00 Sanatçılar / Artists: Çağrı Saray, Sümer Sayın, Bahar Yürükoğlu, Bedia Ekiz Tomtom Mah. Boğazkesen Cad. No: 45, Bodrum Kat / Basement, Tophane, Beyoğlu www.mixerarts.com

GALERİ NEV İSTANBUL

134

Natura 01/09/2015–31/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–18:30 Açılış / Opening: 01/09/2015, 18:00 Sanatçı / Artist: Tayfun Erdoğmuş Mısır Apartmanı, İstiklal Caddesi No: 163, Kat: 4, Beyoğlu www.galerinevistanbul.com

Pİ ARTWORKS VOLKAN ASLAN: MÜKEMMEL BİR GÜN / THE PERFECT DAY 01/09/2015–31/10/2015 Pazartesi–Cumartesi / Monday–Saturday, 10:00–19:00 Açılış / Opening: 01/09/2015, 17:00–20:00 Sanatçı / Artist: Volkan Aslan İstiklal Cad. Mısır Apt. No: 163/4, Beyoğlu www.piartworks.com

RODEO Hayatta kalma Yetmez / Survival is not Enough 01/09/2015–31/10/2015 Sanatçılar / Artists: BLESS, Susan Canciolo, Banu Cennetoğlu, Enrico David, Trisha Donelly, Lukas DF2=5·442A
,DBD3
C6;.=
'.;.A.
2=12AB>=
2:6G
2:6.
=42:>B
".?.16;6CA6>D
J6J
'.E6:
Sohrab Mohebi ve diğerleri / and many others. Sıraselviler Cad. No: 49, Taksim Camekan Sok. No: 4, Galata www.rodeo-gallery.com

Schnabel, Wim Delvoye, Tony Cragg, Seçkin Pirim, Gülay Semercioğlu, Susan Hefuna, Alev Ebuzziya, Alpin Arda Bağcık, Gülşah Bayraktar, Elif Uras, Leyla Gediz, Yuşa Yalçıntaş, Güçlü Öztekin, Hayal İncedoğan, Yeşim Akdeniz, 25;2C
¼:2AH¼J
.==6B
>D=2::6B
.0@D2B
Villegle, Ergin İnan, Ardan Özmenoğlu, Alaa$in Aksoy, Azade Köker, Karin Kneffel, Haluk Akakçe, Burcu Perçin, Tayfun Erdoğmuş, Sarah Morris Maçka Cad. Ralli Apt. No: 37/4, Teşvikiye

Beyoğlu www.mehvesdemiren.com

RAMPA Demokratik Lüks / Democratic Luxury 02/09/2015–14/11/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening, 02/21:00; Açılış performansı / Opening performance, 21:30–22:00 Sanatçı / Artist: Hüseyin Bahri Alptekin

AKBANK SANAT

Şair Nedim Cad. No: 21/A, Akaretler, Beşiktaş www.rampaistanbul.com

LOUIS BOURGEOIS: DÜNYADAN BÜYÜK / LOUIS BOURGEOIS: LARGER THAN LIFE 01/09/2015–28/11/2015 Küratör / Curated by Hasan Bülent Kahraman Sanatçı / Artist: Louise Bourgeois

S.Ü SAKIP SABANCI MÜZESİ

İstiklal Cad. No: 8, Beyoğlu www.akbanksanat.com

GALERİ ZİLBERMAN Minör Kahramanlıklar / Minor Heroisms 02/09/2015–24/10/2015 Salı–Cuma / Tuesday–Friday, 11:00–19:30; Cumartesi / Saturday, 12:00–19:00 Küratör / Curated by Nat Muller Sanatçılar / Artists: Burçak Bingöl, GCA.;¼0.12:2
.HE
.5A.;.=
6B5.
5.:61
Azade Köker, Femmy O$en, Imran Qureshi İstiklal Cad. Mısır Apt. No: 163 K: 2&3 D: 5&10, Beyoğlu www.galerizilberman.com

PAPKO ART COLLECTION By Marcus Graf: Öner Kocabeyoğlu Koleksiyon Sergisi / Öner Kocabeyoğlu Collection Exhibition 01/09/2015–20/11/2015 Küratör / Curated by Marcus Graf Sanatçılar / Artists: Burhan Doğançay, Adnan Çoker, Mübin Orhon, Selim Turan, Adnan Varınca, Ömer Uluç, Canan Tolon, Andreas Gursky, Peter Halley, Antony Gormley, Fernando Botero, Julian

135

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Seramik sergisi: 1314 / Ceramics exhibition: 1314 02/09/2015–01/11/2015 Pazartesi–Cumartesi / Monday–Saturday, 11:00–19:00; Pazar / Sunday, 14:00–19:00 Açılış / Opening: 01/09/2015, 18:00–21:00 Sanatçı / Artist: Mehveş Demiren Kırım Anglikan Kilisesi, Şahkulu Mah. Serdar-ı Ekrem Sok. No: 83, Galata,

ZERO 02/09/2015–10/01/2016 Salı–Pazar / Tuesday–Sunday, 10:00–18:00; Çarşamba / Wednesday, 10:00–20:00 Küratör / Curated by Ma$ijs Visser Sanatçılar / Artists: Heinz Mack, O$o Piene, Günther Uecker, Lucio Fontana, Yves Klein, Piero Manzoni

Evvel Zaman Makinesi Machines from Bygone Times 03/09/2015–17/10/2015 Açılış / Opening: 03/09/2015, 18:00 Küratör / Curated by Özlem İnay Erten Sanatçı / Artist: Server Demirtaş Teşvikiye Cad. No: 45/1, Nişantaşı www.bozluartproject.com

PİRAMİD SANAT Güncel fotoğraf sergisi: SOYUT KÜBA Contemporary photography exhibition: ABSTRACT CUBA 03/09/2015–18/10/2015 Her gün / Every day, 10:00–20:00 Açılış / Opening: 03/09/2015, 18:30–21:00 Küratör / Curated by Bedri Baykam Sanatçı / Artist: Suat Akdemir Ana Galeri / Main Gallery, Feridiye Cad. No: 25, Taksim www.piramidsanat.com

Sakıp Sabancı Cad. No: 42, Emirgan www.sakipsabancimuzesi.org

DEPO

Sergi finisajı ve performans / Exhibition finissage and performance: UBS 03/09/2015–04/09/2015 Finisaj / Finissage: 04/09/2015, 18:00 Küratör / Curated by insabbiATI Düzenleyen / Organised by STUDIOX Sanatçılar / Artists: BLF BEACH LIBERATION FRONT

Torunlar–Aidiyetin Yeni Coğrafyaları Grandchildren–New Geographies of Belonging 03/09/2015–01/11/2015 Küratör / Curated by Silvina Der-Meguerditchian Sanatçılar / Artists: Achot Achot, Marian Bedoian, Talin Büyükkürkciyan, Hera Büyüktaşçıyan, Silvina Der-Meguerditchian, Linda Ganjian, Archi Galentz, Karine Matsakyan, Mikayel Ohanjanyan, Ani Setyan, Arman Tadevosyan, Scout Tufankjian, Marie Zolamian

STUDIOX Meclis-i Mebusan Cad. No: 35/A, Kabataş www.atisuffix.net

BOZLU ART PROJECT

Tütün Deposu, Lüleci Hendek Cad. No: 12, Tophane, Beyoğlu www.depoistanbul.net

ŞEKERBANK / AÇIKEKRAN

136

YENİ MEDYA SANATLARI GALERİSİ Sergi: Kimliksizleşme ve Dönüşme – Ulay’ın Erken Dönem Eserleri ve Konferans: Bir Beden Ne Yapabilir? / Exhibition: Disidentification and Metamorphosis – Early Works of Ulay and Conference: What Can the Body Do? 04/09/2015–10/10/2015 Açılış / Opening: 03/09/2015, 17:30 Küratör / Curated by Ali Akay Sanatçı / Artist: Ulay

Sanatçılar / Artists: Bálint Rádóczy, Bazil Duliskovich, Gábor Kerekes, Gyula Várnai, Júlia Vécsei, Neopaint Grup, Tamás Kaszás, Waschmaschine Gruppe Bálint Rádóczy, Bazil Duliskovich, Gábor Kerekes, Gyula Várnai, Júlia Vécsei, Neopaint Group, Tamás Kaszás, Waschmaschine Gruppe Sempozyum / Symposium: URBAN SERIES 20/10/2015–23/10/2015 Açılış / Opening: 20/10/2015, 19:00 Düzenleyen / Organised by Füsun Ipek www.urbanseries.org

Teşvikiye Cad. No: 37/1, Nişantaşı, Şişli www.acikekran.com.tr

Tomtom Mah. İstiklal Cad. No: 213, Beyoğlu www.macarkulturmerkezi.com

GAMA GALLERY

RENART GALLERY

HOLY SCRIPTURES 04/09/2015–17/09/2015 Açılış / Opening: 11:00–18:00 Küratör / Curated by Martin Maryška Sanatçı / Artist: Meral Yıldız

Tek Odalar / Single Rooms 04/09/2015–24/10/2015 Pazartesi–Cumartesi / Monday–Saturday, 11:00–19:00 Küratör / Curated by Saliha Yavuz

A DROP IN A POOL 18/09/2015–15/10/2015 Açılış / Opening: 18/09/2015, 19:00–21:00 Sanatçı / Artist: Mathilde Melek An

Vişnezade Mah. Hüsrev Gerede Cad. No: 39, Beşiktaş www.rensanat.com

INTIMA III 16/10/2015–19/11/2015 Açılış / Opening: 16/10/2015, 19:00–21:00 Sanatçı / Artist: Hakan Poyraz Turnacıbaşı Sok. No: 21, Beyoğlu www.gamagallery.com

MACAR KÜLTÜR MERKEZİ HUNGARIAN CULTURAL CENTRE IN ISTANBUL PLAYGROUND 04/09/2015–24/10/2015 Çarşamba–Pazar / Wednesday–Sunday, 12:00–20:00; Salı / Tuesday, 15:00–20:00 Açılış / Opening: 03/09/2015, 19:00 Küratör / Curated by Füsun İpek

137

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Sanatçı / Artist: Ebrahim Mohamadian

PERA MÜZESİ Günümüz İmgeleri: Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nden Yapıtlar / Contemporary Images: Works from the Sarajevo Academy of Fine Arts 04/09/2015–01/11/2015 Basın toplantısı ve açılış / Press conference and opening: 03/09/2015, 10:00–13:00 Küratör / Curated by Prof. Aida Abadzic Hodzic Düzenleyen: Pera Müzesi (Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi ve İKASD işbirliği ile) / Organised by Pera Museum (in collaboration F6C5
&.A.72E>
0.12;H
>3
6=2
ACB
.=1
&
KBC.=/D:
=C2A0D:CDA.:
AC
6.:>4D2B
BB>06.C6>=LN Sanatçılar: Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisinin altı fakültesinden lisans ve yüksek lisans öğrenci ve mezunları / Artists:

D=12A4A.1D.C2
.=1
4A.1D.C2
BCD12=CB
.B
F2::
.B
4A.1D.C2B
>3
B6G
3.0D:C62B
>3
C52
&.A.72E>
Academy of Fine Arts. Meşrutiyet Cad. No: 65, Tepebaşı, Beyoğlu www.peramuzesi.org.tr

İstanbul’da sanatçı misafir programları: Hayal Etme Gücü ve Mizansen / Art residency programmes in Istanbul: Imagination and Staging Sunum / Presentation: 05/09/2015, 11:00 Düzenleyen / Organised by Goethe-Institut İstanbul, Diyalog Derneği & InEnArt, Jochen Proehl Sanatçılar / Artists: Julia Lazarus, Nicole Hoesli, Ma&hias Grotevent, Franziska Broz, Diego Vivanco Bauart Galeri, Kemeraltı Cad. No: 24/A, Bahçeşehir Üniversitesi, Galata, Beyoğlu

3RD CULTURE Fotoğraf sergisi: Tuzlu Su İnsanları / Photo exhibition: Men of Saltwater 05/09/2015–05/10/2015 Açılış / Opening: 05/09/2015, 18:00 Küratör / Curated by 3RD CULTURE Sanatçı / Artist: Emre Rende Firuzağa Mah. Çukurcuma Cad. No: 38/2 h!p://www.3rdcultureproject.com/

PASAJ Çağdaş Tarlabaşı / Tarlabaşı Contemporary 05/09/2015–13/09/2015 Çarşamba–Pazar / Wednesday–Sunday, 15:00–19:00 Açılış / Opening: 04/09/2015, 18:00 Sanatçılar / Artists: Local A. (Jenny Berntsson ve Felice Hapetzeder), Tarlabaşı Toplum Merkezi – PASAJ işbirliği ve Tarlabaşı toplumunun çocukları ile. / Local A. (Jenny Berntsson and 2:602Ƀ.?2CJ212AN
6=
0>::./>A.C6>=
F6C5
"&
Tarlabaşı Community Center and children from

the Tarlabaşı community. Mekân / Venue: PASAJ Ofis Bostan Mah. Ömer Hayyam Cad. Kahya Bey Sok. No: 15/8, Beyoğlu Performans/yerleştirme: Biz hatırladığımız biziz / Performance/installation: We are what we remember 24/09/2015–26/09/2015 (15:00–19:00) Sanatçılar / Artists: Kim Johansson, Gustav Lejelind Mekân / Venue: PASAJ Tarlabaşı Bostan Mah. Kurdela Sok. No: 43/A, Beyoğlu Sanatçı konuşması: Beethoven Chopin’e karşı; Transandantal Aşka Doğru / Artist talk: Beethoven vs. Chopin; Towards Transcendental Love 09/10/2015, 18:00–20:00 Sanatçılar / Artists: Fatma Çiftçi & Aikaterini Gegisian Mekân / Venue: PASAJ Ofis Bostan Mah. Ömer Hayyam Cad. Kahya Bey Sok. No: 15/8, Beyoğlu 61 Metre Kahya Bey Sokağı / 61 Meters of Kahya Bey Street 14/10/2015–24/10/2015 Çarşamba–Cumartesi / Wednesday–Saturday, 15:00–19:00 Açılış / Opening: 13/10/2015, 18:00 Sanatçılar / Artists: Seçil Yaylalı, Ekmel Ertan, .5H.
2H
B>9.ßñ
42=¨:2A6
6:2
R
F6C5
C22=.42AB
>3
the Kahya Bey Street. PASAJ Tarlabaşı Bostan Mah. Kurdela Sok. No: 43/A, Beyoğlu wfrage.amberplatform.org www.pasajist.com

PG ART GALLERY et cetera 05/09/2015–03/10/2015 Açılış / Opening: 05/09/2015, 16:00–18:00. Sanatçı / Artist: Kerem Ozan Bayraktar Koyaanisqatsi 10/10/2015–20/11/2015 Açılış / Opening: 05/09/2015, 16:00–18:00 Sanatçı / Artist: Çınar Eslek

138

Boğazkesen Cad. No: 76/B, Tophane, Beyoğlu www.pgartgallery.com

Altay Göney, Güler Güngör, Şirin İskit, Aziz Kanat, Kurucu Koçanoğlu, Suzy Hug Levy, Lerzan Özer, Emre Senan, Maria Sezer, Zeynep Perinçek Signoret, Rüçhan Şahinoğlu, Yıldız Şermet, Gamze Taşdan, Shirley Vene&e

DAİRE GALERİ

Hayriye Cad. No: 5/A, Galatasaray, Beyoğlu FFF 4.::2AH.?2: 0>;

Karma sergi: Paralel / Group exhibition: Parallel 05/09/2015–10/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening: 05/09/2015, 17:00–19:00  Sanatçılar / Artists: Sırma Doruk,  Ahmet Duru, Buğra Erol, Sibel Horada, Gül Ilgaz,  Özlem Şimşek Kişisel sergi: Zırhın Ötesinde / Solo exhibition: Beyond The Armour 17/10/2015–28/11/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–19:00 Açılış / Opening: 17/10/2015, 17:00–19:00 Sanatçı / Artist: İbrahim Resnelli Boğazkesen Cad. No: 76/A Tophane, Beyoğlu FFF 1.6A24.:2A6 0>;

Enstalasyon-performans: 40 Metre, 4 Duvar, 8 Küp / Installation-performance: 40 Meters, 4 Walls, 8 Cube 05/09/2015–01/11/2015 Her gün / Every day, 10:00–21:00 Açılış / Opening: 05/09/2015, 18:00–21:00 Düzenleyen / Organised by artnivo.com Sanatçılar / Artists: Refik Anadol, Sibel Diker, Selin Balcı, Erdal İnci, Ali Şentürk, Gülhatun Yıldırım, Serenay Şahin, Can Akgümüş, Leyla Emadi Zorlu Performans Sanatları Merkezi / Zorlu Performing Arts Center, Zorlu Center, Levazım Mah. Koru Sok. No: 2, Zincirlikuyu www.artnivo.com www.zorlucenterpsm.com

MERKÜR People’s Palaces 05/09/2015–19/10/2015 Açılış / Opening: 05/09/2015, 21:00 Sanatçı / Artist: Ziya Tacir Bomonti Eski Bira Fabrikası / Bomonti Old Beer Factory, Silahşörler Cad., Şişli www.galerimerkur.com

GALERİ APEL Maden-Cevher / Mines and Ores 05/09/2015–31/10/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:30–18:30 Açılış / Opening: 03/09/2015 Küratör / Curated by Nuran Terzioğlu Sanatçılar / Artists: Endam Acar, Aydan Baktır, Zeynep Birced, Fırat Bingöl, Bayram Candan, Esra Carus Gülaydın, Sakine Çil, Can Göknil, Aslımay

139

S o n Kı s ı m / E n d M a t t e r

Enstalasyon: SÜBLİM / Installation: SUBLIME 05/09/2015–01/11/2015 Pazartesi–Cuma / Monday–Friday, 10:00– 19:00; Cumartesi–Pazar / Saturday– Sunday, 10:00–14:00, 17:00–19:00 Açılış / Opening: 05/09/2015, 18:00 Düzenleyen / Organised by Zorlu Performans Sanatları Merkezi / Zorlu Performing Arts Center,  artnivo.com Sanatçılar / Artists: Yoğunluk (İsmail Eğler, Nezih Vargeloğlu, Nil Aynalı Eğler, Elif Tekir) Zorlu Performans Sanatları Merkezi / Zorlu Performing Arts Center, Zorlu Center, Levazım Mah. Koru Sok. No: 2, Zincirlikuyu www.yogunluk.org www.artnivo.com www.zorlucenterpsm.com

BORUSAN CONTEMPORARY

Görünenin Ardındaki / What Lies Beneath 05/09/2015–21/02/2016 Cumartesi–Pazar, 10:00–20:00 / Saturday– Sunday, 10:00–20:00 Küratör / Curated by Christiane Paul Sanatçılar / Artists: Krzysztof Wodiczko, Michal Rovner, Zimoun Tutku: Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’ndan Seçkiler / Desire: A Selection from Borusan Contemporary Collection 05/09/2015–21/02/2016 Cumartesi–Pazar, 10:00–20:00 / Saturday– Sunday, 10:00–20:00 Küratör / Curated by Dr. Necmi Sönmez Sanatçılar / Artists: Chul Hyun Ahn, Tim Bavington, Zeynep Beler, Claudia Bravo, Jim Campbell, Peter Coffin, Ian Davenport, Lale Delibaş, Thomas Glassford, Shilpa Gupta, Ara ¼:2A
>;6=60
.AA6B
2AE2
2DJ2
G2:
¼Ŧ2
Erdal İnci, Ola Kolehmainen, Ellen Kooi, An&i Laitinnen, James Lecce, Joanie Lemercier, Renee Levi, Sol LeWi&, François Morellet, Abdurrahman Öztoprak, Rafael Rosendaal, Thomas Ruff, Sarkis, ".D:
&05F2A
&56A:2H
&5>AA
%60.A1>
E.=
&C22=
Frank Thiel, İrem Tok, Choe U-Ram, Özlem Uzun, Martin Walde, Markus Weggenmann, Hector Zamora Borusan Contemporary Perili Köşk Baltalimanı Hisar Cad. No: 5, Rumeli Hisarı www.borusancontemporary.com

MARQUISE DANCE HALL Frog Palace 06/09/2015–08/10/2015 Açılış / Opening: 05/09/2015, 18:00–21:00 Küratör / Curated by Mark van Ye&er, Ayça Odabaşı Sanatçı / Artist: Nico Ihlein Tom Tom Mah. Kumbaracı Yokuşu No: 14, Beyoğlu marquisedancehall.virb.com

GALERİ KHAS

hayır, sandığınız gibi değil / no, it’s not the way you think 07/09/2015–07/11/2015 Pazartesi–Cumartesi / Monday–Saturday, 09:30–17:00 Açılış / Opening: 07/09/2015, 18:00 Küratör / Curated by Hasan Bülent Kahraman Sanatçılar / Artists: Orhan Cem Çetin, Hale Tenger, Mustafa Horasan, Seçkin Pirim, Sıtkı Kösemen, Fırat Engin, Ahmet Polat, Gözde Türkkan, Buğra Erol, Ardan Özmenoğlu, Ahmet Polat, Ahmet Duru, Book Lab, Erdoğan Zümrütoğlu Kadir Has Üniversitesi, Cibali www.khas.edu.tr

ARMAGGAN ART & DESIGN GALLERY Karma sergi: YAŞAM İÇİN ENERJİ 50x50 / Group exhibition: ENERGY FOR LIFE 50x50 08/09/2015–31/10/2015 Küratör / Curated by Şanel Şan Sevinç Sanatçılar / Artists: Gaye Su Akyol, Neşe Çoğal, Şevket Arık, Güneş Özmen, Betül Cankara, Lütfiye Kösten, Aslı Kutluay, Sezer Arıcı, Şifa Girinci, Deniz Pireci, Tamer Bilgiç, Gül Delemen, Hülya Sözer, Rıdvan Hacıfazlıoğlu, Nergis Yeşil, Rüya İdil Akdur, Sinem Kaya, Yenal Bökeer, Semra Özümerzifon, Yiğit Dündar, Ebru Yılmaz, Habibullah Okur Nuruosmaniye Cad. No: 65, Fatih www.armaggangallery.com

İSTANBUL FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ / INSTITUT FRANÇAIS ISTANBUL Fotoğraf Sergisi: “KARADENİZ’DEN KARTPOSTALLAR” / Photo Exhibition: “POSTCARDS FROM THE BLACK SEA” 17/09/2015–12/11/2015 Pazartesi–Cuma / Monday–Friday, 09:00–21:00; Pazar / Sunday, 10:00–13:00 Küratör / Curated by İstanbul Fransız Kültür Merkezi Sanatçı / Artist: Mathias Depardon

140

İstiklal Cad. No: 4, Taksim www.i!urquie.org

BLOK ART SPACE Taş Kıranlar / The Stone Breakers 02/10/2015–15/11/2015 Salı–Cumartesi / Tuesday–Saturday, 11:00–18:30 Sanatçı / Artist: Nicky Broekhuysen Faik Paşa Cad. No: 22 D: 2, Çukurcuma, Beyoğlu www.blokartspace.com

PechaKucha Night Istanbul–Istanbul Bienali Özel Gecesi / Istanbul Biennial Special Night 22/10/2015, 20:20–22:30 Küratör / Curated by Nurten Meriçer Düzenleyen / Organised by 34Solo Mekân / Venue: TAK (Tasarım Atölyesi Kadıköy) Rasimpaşa Mah. Duatepe Sok. No: 61, Kadıköy h"p://www.pechakucha.org/cities/istanbul

141

Sponsorluk Sponsorship

Salon İKSV’de 1 bilet alana 2. bilet Red’den hediye Özel fırsatlara sahip olmak, Vodafone Red’in 7 artısından sadece biri. Red’li olmak için arayın, gelelim: 0 850 250 20 55

Vodafone

SALON

6666

Kampanya kapsamında, aktif Vodafone Red abonelerine Salon İKSV’de gerçekleşecek anlaşmalı etkinliklerde 2. bilet hediye edilecektir. Tek kullanımlık kampanya şifreleri SALON yazıp 6666’ya gönderilerek ya da Avantaj Cepte üzerinden alınabilir. Günde 1 kez yararlanılabilir. Biletler stoklarla sınırlıdır. Kampanya, 06.05.2016’ya kadar geçerlidir. Bilet satışlarında İKSV genel bilet satış kuralları geçerlidir. Başka kampanyalarla birleştirilemez. Kampanya kapsamında değişiklik yapma hakkı İKSV ve Vodafone’da saklıdır. Detaylı bilgi: vodafone.com.tr/red

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Bir tavsiye: Müzikle, hayatñn akñÄñ içinde kendi melodinizi yakalayñn.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

İSTANBUL BİENALİ’Nİ

DİVAN İSTANBUL HEYECANLA KUCAKLIYOR.

Onlarla neler yapılabileceğini gelin kendiniz görün.

Koçtaș, 14. İstanbul Bienali’nde özel proje sponsoru olmaktan gurur duyuyor. Gelin, 14. İstanbul Bienali’nde Büyükada’da dünyaca ünlü Arjantinli sanatçı Adrian Villàr Rojas’ın heykellerini yakından görün.

Art intelligence. Distilled. Art news

UBS Planet Art is a new iPhone® and iPad® app that offers you a distilled view of the vast range of art news, reviews and information across the art world. The app presents the most relevant and trending topics, allowing you to stay firmly on top of the world of contemporary art. ubs.com/planetart

Available for download on the App Store

®

®

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Gücümüzü desteğinizden alıyoruz.

T h e W o r l d ’s L a r g e s t Art Marketplace Lale Kart stanbul Kültür Sanat i festival ve bienalleri

I s i t t h e s i z e , t h e s k i l l , t h e s i l k s c r e e n , o r o n e m a n’s n e v e r- e n d i n g 15 m i n u t e s o f f a m e t h a t t u r n s a s h o p p i n g l i s t i n t o a r t ? Yo u c a n d i s s e c t , m a g n i f y, a n d a n a l y z e ever y aspect of any work, and you may still never u n c o v e r t h e o n e r e a s o n w h y i t ’s w o r t h i t . O n l y t h a t i t i s . W i t h o u r 24 / 7 o n l i n e a u c t i o n s , g a l l e r y n e t w o r k , n e w s p l a t f o r m , a n d t h e w o r l d ’s m o s t c o m p r e h e n s i v e p r i c e database, ar tnet can help you find your per fect piece for the per fect price.

Lale Kart

leti

© 2 015 A r t n e t Wo r l d w i d e C o r p o r a t i o n . A l l r i g h t s r e s e r v e d . 12/15

12/15

12/15

12/15

12/15

İstanbul Kültür Sanat Vakfı 14. İstanbul Bienali'nin gerçekleşmesine destek veren tüm kurum, kuruluş ve kişilere teşekkür eder. The Istanbul Foundation for Culture and Arts would like to thank all of the many institutions, corporations, and individuals whose invaluable contributions have made the 14th Istanbul Biennial possible.

Bienal Sponsoru Biennial Sponsor

İ KSV Ön cü S p on s or / İK SV L ead ing S p o ns or

İKSV Re smi Sp o ns o rlar / İ K SV Offi cial Sp ons or s

İletişim / C ommunic ation

Taşıyıcı / C a r r i e r

Konaklama / Hotel

Katkıd a B ulunan Kur umlar / C o nt rib ut ing I ns t it ut io n s

Türkiye’den sanatçıların e s er üretimleri SAHA , b i e n a l s a na t çıl a rın ın kon a k l a m a l a rı SA H A Re s i d e nc y t a ra fın da n de st ek l en m işt ir.

T h e p a r t i c i p a t i o n o f a r t i sts f rom Tu rkey is su pp o r te d by SA H A a n d t h e a c c o mmo da t i o n o f b iennial ar tists are su pp o r te d by SAHA Re sidency.

Ka t k ı d a Bu l u n a n Ku r u m l a r / C ontr ibuting In stitutio n s

Katkı S ağlayan Kur uluş lar / C o nt rib ut ing C o rp o ra t io ns

Öz el Pro j e S p o n s o rl ar ı / Sp e cial P ro je c t Sp o n s o r s

2015 -202 4 B oya S p o n s o r u / 2015 -2024 Pai n t Sp o n s o r

" B i e n a l B ü y ü kad a'd a" S p ons o r u / 'B i e n n i a l on Büyüka da ' S p on s or

“Bienal Büyükada’da” Bronz D e st e kç i l e r / 'B iennial o n Büy ükad a' B ro nz e Su p p o r te r s

“ B i e n a l B üy ükad a’d a” Al tın D e stekçil er / 'B i e n n i a l o n Büyüka da ' G ol d S upp or t er s

“ B i e n a l B üyükad a’d a” Gü mü ş D e stekçil er / 'B i e n n i a l o n Büyüka da ' S ilver S upp or t er s

Öz el t e ş ekkürl erimiz l e / Ac k n owl e d g i n g t h e k i n d c o n t r i b u t i o n o f

T‹LDA & EROL TEZMAN

B i en a l D e st ekçil eri / B i e nnial S u pp or ter s

Bienal D e stekç ileri / Biennial Supp or ter s

D eğerli işbirliği için te ş ekkür e de r i z / Acknowle dging the kind c ollab o r a t i o n o f

M e kâ n D e st ekçil eri / Ve nu e S u pp o r ter s

B as ın S p o ns o rları / P re s s Sp ons or s

Televiz yo n S p o n s o rl arı / TV Sp o n s o r s

D ergi Sp o ns o rl arı / M ag a z i n e Sp o n s o r s

İKSV S er vis Sp o ns o rları / İ K SV S er vic e Sp ons or s Sigor ta / Insuranc e

Stratejik Araştırma / Strategic Re s earch

S ağlık / Healthc are

Ra dyo S p on s orl a rı / R ad io S p ons o r s

Ş ehir İçi Ulaşım / L o c al Transp or t

CRM Danışmanlığı / CRM C onsultancy

CRM Ya zılım / CRM S oftware D evelopment

İstanbul B i e n al i ’n i n tan ı tı m ç alış ma lar ı ndaki de ste kle r i iç in te ş e kkü r e de ri z / We a c k nowl e d ge t he i r ki n d s upp or t towards t he p ro m o t i o n of I s tan bul Bi e n n i al

TUZLU SU: Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori 14. İstanbul Bienali, 5 Eylül–1 Kasım 2015 / SALTWATER: A Theory of Thought Forms 14th Istanbul Biennial, 5 September–1 November 2015 Bu rehber, İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından 14. İstanbul Bienali kapsamında yayımlanmıştır. / This guidebook is published by Istanbul Foundation for Culture and Arts in scope of the 14th Istanbul Biennial.

Auteur / Author Carolyn Christov-Bakargiev

Bilimsel ve eğitimsel amaçlara yöneliktir. / Intended for scientific and educational purposes.

Editör / Editor Süreyyya Evren

Bu kitabın elektronik versiyonunu 14b.iksv.org adresinden indirebilir veya İKSV Kitaplık iPad uygulamasını kullanarak okuyabilirsiniz.

Editör Asistanları / Editorial Assistants Erim Şerifoğlu, Pınar Umman İngilizce Düzelti / English Copy Editing Melissa Larner Türkçe Düzelti / Turkish Copy Editing Emre Ayvaz, Yusuf Pinhas Çeviriler / Translations Münevver ÇelikKerem Kabadayı

You can download the electronic version of this book at 14b.iksv.org or read it via the İKSV Kitaplık app (available only on iPad). Her hakkı saklıdır. Bu yayının herhangi bir bölümü İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın izni olmadan kayıt, fotokopi ve bilgi depolama dahil olmak üzere hiçbir elektronik veya mekanik yöntemle yeniden basılamaz veya çoğaltılamaz.

İlave Çeviriler / Additional Translations Liz Erçevik Amado & Irazca Geray, Elif Kamışlı, Savaş Kılıç, Sinem Özer

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form or by any means, including photocopying, recording, or other information retrieval systems, without the wri"en consent of Istanbul Foundation for Culture and Arts.

Grafik Tasarım / Graphic Design Le$lo$, Milano

Bu kitapta yer alan görüş ve düşünceler yazarlarına ai%ir, İKSV’nin görüş ya da duruşunu yansıtmayabilir.

Rehberde yer alan, Carolyn Christov-Bakargiev'in Robert Smithson için çizdiği ile artık haya%a olmayan sanatçıların imajları haricindeki küçük imajlar, katılımcıların kendileri tarafından tasarlanmış ikon-simge-düşünce-biçimlerilogolardır.

The views and opinions expressed in this book are those of the author and do not necessarily reflect the views or position of İKSV.

Small images in the guidebook are icon-symbol-thought forms-logos designed by the participants with the exception of Robert Smithson, which was drawn by Carolyn Christov-Bakargiev, and of artists no longer living. Baskı ve Cilt / Printing and Binding Ofset Yapımevi Şair Sokak No: 4, Çağlayan Mahallesi Kağıthane 34410 İstanbul, Turkey T: +90 212 295 8601 F: +90 212 295 6455 ISBN 978-605-5275-26-6 © 2015 İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Istanbul Foundation for Culture and Arts İstanbul Bienali / Istanbul Biennial İstanbul Kültür Sanat Vakfı / İstanbul Foundation for Culture and Arts Nejat Eczacıbaşı Binası Sadi Konuralp Caddesi No: 5 Şişhane 34433 İstanbul Turkey T: +90 212 334 0700 F: +90 212 334 0716 bienal.iksv.org

Bandrol Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in beşinci maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde bandrol taşıması zorunlu değildir.